Sigara kullanımı mesane kanserine neden oluyor

Mesane, böbreklerin günde yaklaşık 200 litre kanı süzerek oluşturduğu idrarı depolayan ve kasılarak dışarı atan organımızdır. Mesane kanseri ise bu organımızın iç kısmını kaplayan hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla oluşan tümörleridir. Dünyada yaygınlık olarak 10. sıklıkta, erkekler arasında ise 7. sıklıkta görülür. Erkeklerde kadınlara oranla 4 kat daha fazla görülür. %90'ı mesanenin iç yüzeyini örten epitelden gelişir. Mesane kanserinin %75'i yüzeyel (kas dokusuna ulaşmamış) olarak tanı alır.

Sigara en büyük risk faktörü!

Görülen vakaların yaklaşık %50'siyle ilişkili olan sigara en önemli risk faktörü olarak bilinir. Sigara içme süresi ve yoğunluğuyla risk daha da artabilir. Erkeklerde ve 40 yaş üstünde risk daha fazladır. Bazı meslekler ve kimyasal alanlarda risk artar. Boya, petrokimya sanayi ve kauçuk gibi bazı sektörlerde bu kimyasallar daha çok görülür. Aile öyküsünün olması da risk faktörleri arasındadır. Akdeniz tipi diyetin riski azalttığına dair yayınlar mevcuttur.

Belirtileri nelerdir?

En sık görülen belirti ağrısız idrarda kanamadır. Kanama çoğunlukla gözle görülür, bazen de idrar tahlilinde saptanır. Kanama dışında idrara sıkışma hissi, sık sık tuvalete gitme isteği, idrar yaparken yanma ve ağrı hissedilmesi gibi şikayetler de olabilir. Ancak bu şikayetler idrar yolu enfeksiyonu, aşırı aktif mesane gibi başka hastalıklarda da görülebildiği için bu şikayetleri araştırmak için mutlaka üroloji uzmanına başvurulmalıdır.

Tanı süreci nasıl ilerlemektedir?

Tanı koyarken hastanın şikayetlerinin ve risk faktörlerinin sorgulaması yapılır. Fizik muayenenin ardından ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT) ya da MR görüntüleme yöntemlerinden biri seçilir. Kesin tanı anestezi altında endoskopik (kapalı) yöntemle idrar kanalından girilerek tümörden örnek alınarak patolojiye gönderilmesi ile konulur.

Mesane kanserinin evresi ve derecesi oldukça önemli!

Yapılan testler, fizik muayene ve biyopsinin patoloji sonucuna göre evrelendirme yapılır. Özellikle patoloji raporundaki hastalığın mesane içinde derinliği hastalığın tedavi ve gidişatı açısından önemlidir. Görüntüleme yöntemleriyle hastalığın çevre dokulara ve lenf bezlerine yayılma durumu da evrelemede dikkate alınır.

Tedavisi nasıl gerçekleştirilir?

Hastalığın evresine göre tedavi şekli belirlenir. Mesane kanserinde hastalığın kas dokusuna kadar ilerleyip ilerlememesine göre iki grup oluşur. Kas dokusuna kadar ilerlememiş hastalarda TUR operasyonuyla (kapalı yöntem) kanserli doku tamamen çıkarılır ve hastalığın derecesine göre takip protokolü belirlenir. Bu hastalarda bazen mesane içine uygulanan farklı ilaçlarla ek tedaviler uygulanır. Daha sonra hastaların düzenli aralıklarla sistoskopi kontrolleri yapılır. Düzenli kontrol sayesinde tümörün tekrarlaması durumunda gecikmeden tedavi şansı olur.

Kanserin kas dokusuna kadar ilerlemiş olduğu hastalarda ya da daha önce kas dokusuna kadar ilerlememişken takipler sırasında hastalığı ilerleyen hastalarda daha radikal tedaviler gündeme gelir. Görüntüleme yöntemleriyle başka organlara ya da lenf bezlerine yayılım yoksa radikal sistektomi denilen mesanenin tamamen çıkarılması operasyonu yapılır. Radikal sistektomi erkeklerde prostat, seminal veziküller ve lenf bezlerinin alınmasını da içeren bir işlemdir. Kadınlarda ise uterus, yumurtalıklar ve vajinanın bir kısmının alınmasını içerir. Hastanın idrarını dışarı atabilmesi için farklı yöntemler vardır. Bağırsaklardan yeni bir mesane yapılması ya da idrar kanallarının cilde çıkarılıp torbaya iletilmesi gibi seçenekler kullanılır. Metastaz yapmış hastalıkta ise kemoterapi, radyoterapi tedavileri kullanılır.