Zatürre mi, soğuk algınlığı mı?

Özellikle soğuk havalarda gün boyu kapalı ortamlarda fazla vakit geçirmek zatürreye davet çıkarıyor. Zatürreye bağlı hastalıklar dünya çapında yılda yaklaşık 2 milyon erişkinin hayatını kaybetmesine yol açıyor. Dikkat edilmezse üst solunum yolu enfeksiyonu ile başlayan belirtilerin ilerleyerek alt havayoluna inebileceği ve zatürreye dönüşebileceğine dikkat çeken Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Esra Sönmez, kronik hastalığı olanların, küçük çocukların ve sigara kullananların zatürre hastalığına yakalanma risklerinin daha fazla olduğunu söylüyor.

Tıp dilinde “pnömoni” olarak adlandırılan zatürre; akciğerlerde çoğunlukla solunum yolu ile bulaşan bakterilere, virüslere ya da mantarlara bağlı olarak gelişiyor. Akciğer parankim dokusunda meydana gelen iltihaplanma sonucu oluşan ve kronik bir sağlık sorunu bulunanlarda daha ağır seyredebilen hastalık hayati tehlikeye yol açabiliyor.

SOĞUK ALGINLIĞI İLE KARIŞTIRILABİLİR

Ateş, öksürük (balgamlı ya da kuru), göğüs ağrısı, üşüme titreme, solunum güçlüğü gibi rahatsızlıklar kişilerde “soğuk algınlığına yakalandım” algısı oluştursa da esasında en önemli zatürre belirtileri olarak kabul ediliyor. Baş ağrısı, bulantı/kusma, ishal, kas-eklem ağrıları, yorgunluk/halsizlik gibi şikayetler de eşlik edebiliyor.

Vücudun bağışıklık sistemini zayıflatan ve zatürreye yatkınlığı artıran hastalıklar arasında; KOAH, bronşit, kistik fibroz, diyabet, böbrek hastalığı, kalp yetmezliği, karaciğer hastalığı ve kanser yer alıyor. Aynı zamanda, dalağı alınmış olan hastalar, beslenme bozukluğu olanlar, gribal enfeksiyon geçirenler, uzun süreli kortizon veya bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar ile bakım evlerinde yaşayanlar da risk altında oluyor.

YANLIŞ ANTİBİYOTİK TEDAVİSİ ÖLÜME YOL AÇABİLİR

Zatürre tedavisinde genelde başlangıçta olası tüm etken mikroorganizmaları kapsayacak geniş etki spektrumlu antibiyotik tedavisi uygulandığını belirten ve ağır enfeksiyonlarda birden çok antibiyotiğin birlikte kullanılabileceğini belirten Dr. Esra Sönmez, “Çalışmalar uygun olmayan antibiyotik tedavisinin ölüm riskini artırdığını gösterdiğinden, başlangıçta uygun antibiyotik tedavisinin seçilmesi önemlidir. Balgam kültüründe enfeksiyona neden olan patojen belirlendikten sonra, başlangıçta seçilen ampirik antibiyotik tedavisi o mikroorganizma için uygun antibiyotik tedavisiyle değiştirilir” diyor.

ZATÜRRE AŞISI NE KADAR ETKİLİ?

Zatürreden korunma yolu ve hastalığın önlenmesinde aşının %70 ila %90 arasında koruma sağladığını belirten Dr. Sönmez, “Çocuklarımızın ve risk faktöründeki yetişkinlerin toplumdan edinilebilecek en sık pnömoni etkeni olan stereptococcus pneumoniae’a karşı aşılanması, hastalığın önlenmesinde büyük önem taşıyor. Tedaviye geç kalındığında ölümlere neden olabilen pnömoni ile ilgili yakınması olan kişiler en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalı” uyarısında bulunuyor.