Çekirdeği bile faydalı

Vatanı Türkistan, Kafkaslar ve Türkiye olup, buradan doğuda Çin'e ve batıda İngiltere’ye kadar geniş bir alan yayılmış olup, ayrıca Amerika’nın keşfi ile orada da yayılmıştır. Yaprakları yumurta şeklinde kenarları bütün, üst kısmı koyu yeşil, alt kısmı grimsi yeşil ve hafif tüylüdür. Çiçekleri beş adet beyaz veya pembemsi beyaz renkte, oval veya ters yumurta şeklindeki taç yaprakları vardır ve ortada 5-10 adet küçük döllenme tozlukları bulunur. Meyveleri çiçek tabanının büyümesi ile oluşur ve Eylül-Ekim aylarında armut şeklinde elma büyülüğünde hafif irice, üzeri hafif tüylü ve yenildiğinde hafif ekşimsi bir tat verir. Çekirdeklerinin etrafı zamk kaplamış gibi ve birbirine yapışmıştır. Çekir-deklerindeki Amydalin nedeni ile acımtıraktır.

BİTKİSEL YORGUNLUK VE HALSİZLİK GİDERİCİ

Birleşimi: Ayva çekirdeklerinin birleşimindeki en önemli madde %20-30 Zamk, Pektin, Sabit yağ, Tanin ile şeker türevlerinden; Arabinoz, Xyloz ve az miktarda Siyanürasitglikoziti Amydalin içerir.

Araştırmalar: Ayva suyundan elde edilen ekstrelerle alerjiye karşı ampul, damlama ve merhemler yapılmıştır. Bu ilaçlar hastalığın (bahar nezlesi) ortaya çıkışı sırasında etkili olmakta, fakat ilerleyen safhalarda pek etkili olmamaktadır. Bu nedenle bitki üzerinde yapılan araştırmalar henüz yeterli olmayıp daha geniş çaplı araştırmalara gerek vardır.

Tesir şekli: Ayva çekirdeği hafif müshil yapıcı, tahrişi ve iltihapları önleyici ve damarları büzücü özelliklere sahiptir.

Kullanılması:

a) Üniversite kliniklerinde tedavi denemeleri ve araştırmalar yapılmamıştır. Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2. sınıf bir şifalı bitkidir. Ayva yerine göre daha etkili olan başka bitkiler kullanılmalıdır. Örneğin alerjiye karşı Çörek-, Limon-, ZYE-, Gökçek İksiri veya Gökçek Tonik daha etkilidir.

b) Meyve suyunun ekstresinden elde edilen natürel ilaçlar alerjiye karşı özelikle de bahar nezlesine karşı etkili olmasına rağmen bu etki istenilen oranda ve kalıcı değildir. Ayva şurup, komposto ve reçeli unutulmaya yüz tutmuşken Avrupa’da yaygın olarak kullanılmaktadır.

c) Halk arasında meyveleri mide, kalp ve sinirleri kuvvetlendirmek için ve ishale karşı kullanılır, fakat fazla yenmesi halinde kabız yapar.

d) Ayva çekirdeği: Mide ve bağırsaklara zarar vermeden müshil yapar. Ayrıca ağız içi, dişeti, bademcik iltihaplarına karşı gargarası yapılır. Ayva çekirdeklerinden bir kahve kaşığı demliğe konur ve üzerine 200-300 ml kaynar su ilave edilerek 4-5 saat bekledikten sonra süzülerek günde 3-4 defada içilir.

e) Ayva yaprakları: Uykusuzluk, uyuyamama ve aşırı sinirliliğe karşı kullanılır. Ayva yapraklarından 2 kahve kaşığı demliğe konur ve üzerine 200-400 ml kaynar su ilave edilerek 5-10 dakika demlemeye bıraktıktan sonra süzülerek içilir.