Çocuklarda büyük göz, ışık hassasiyeti, göz sulanması seklinde bulgu veren ve tedavisi glokom cerrahisi olan çocukluk çağı glokomunu Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Muhsin Eraslan anlatıyor.
GLOKOM BELİRTİLERİ NELERDİR?
Glokom hastalarında gözden çıkarak beyine görsel iletiyi götürmekle sorumlu olan göz siniri gözü terk ettiği yerde hasara uğrar. Bu hasar sonucu görme kalitesi etkilenir veya tamamen kaybedilir. Her 5000-6000 doğumdan birinde görülen doğumsal glokom çocuklarda geri döndürülemez görme kaybı yaratabilir ve erken tanı ve tedavi ile bu durum önlenebilir.
Çocuklarda göz içi basıncın yükselmesinin nedeni çoğunlukla drenaj sisteminin düzgün çalışmamasıdır. Bu durum çocuklarda göz içerisinde drenajı sağlayan yapıların tam olarak gelişmemesinden veya yetersiz işlev görmesinden kaynaklanmaktadır. 3 yaşın altında çocuklarda gözün sklera tabakasının elastik ve yumuşak yapısı nedeniyle sanki balonu fazla miktarda hava ile şişirmek gibi göz boyutları da göz içindeki sıvı basıncının yüksek olması nedeniyle olması gerekenden daha büyük olabilmektedir. Buna buftalmus denilir. Göz hekimleri için uyarıcı niteliktedir. Göz tansiyonun ameliyat ile düzeltilmesinin ardından göz bir miktar küçülebilmektedir. Beraberinde gözün saydam tabakası olan korneada opaklaşma ve kornea çapında artış gözlenir. Çocuklar ileri derecede rahatsızlık hissederler, sürekli ağlayan az besin alan, huzursuz, mutsuz çocuklardır. Yüksek ışıktan rahatsız oldukları için saklanma ihtiyacı duyarlar. Gözlerde yaşarma ve zaman zaman kızarma mevcuttur. Ne yazık ki zaman zaman bu durum gözyaşı kanal tıkanıklığı ile karıştırılabilmektedir. Bu da tanıda gecikmeye ve geri döndürülemeyecek kayıplara neden olabilmektedir. Ayrıca az görme nedeniyle gelişen şaşılık ve titreyen göz karşılaşılabilen diğer bulgulardır.
Çocukluk çağı glokomu tanısının koyulması ile beraber aile bireylerini zorlu bir süreç bekler. Yenidoğan veya birkaç aylık bebeklerin aileleri bu duruma adapte olmak hiç de kolay değildir. Aile önce durumu kabullenmeli ve tedaviye odaklanmalıdır. Gerektiğinde ebeveynlerin psikolojik destek alması bu dönemi daha kolay geçirmelerini sağlayacaktır. Çocuk göz tansiyon ameliyatları özellikli ameliyatlar olduğundan ve gerekli durumlarda ameliyatların tekrarlanması gerekebileceğinden ailenin tecrübeli bir hekimle uyum içerisinde tedavinin bir parçası olması gereklidir. Çocuklarda göz tansiyonu ve diğer göz muayenelerinin düzgün bir biçimde yapılabilmesi için kısa süre aralıkları ile genel anestezi altında muayene gerekmektedir. Bu muayeneler ile hastalık ilerlemesi değerlendirilmekte ve gerektiğinde erken bicimde müdahaleler yapılabilmesine imkan sağlanmaktadır.
GLOKOM NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Glokom tedavisinde genellikle cerrahi yöntemler tercih edilir. Uygulanan cerrahi yöntemlerde yakalanan başarı oranı %75’e ulaşmıştır. Cerrahi işlemler sonrası bazı vakalarda göz içi basınç yükselebilir. Bu durumu kontrol altına alabilmek için ilaç tedavisi ya da ikinci bir cerrahi operasyon gerekebilir.
Açı cerrahileri (gonyotomi, trabekülotomi) ilk tercih edilmesi gereken cerrahi seçenekleridir. Minimal invazif glokom cerrahilerin popülerlik kazanması ile GATT ve çift bıçaklı gonyotomi yöntemleri de başarıyla uygulanmaya başlanmıştır. Bunların yetersiz kaldığı veya uygun olmadığı durumlarda klasik trabekulektomi veya tüp ameliyatları tercih edilmektedir. Tecrübeli ellerde bu cerrahilerin başarı şansları oldukça yüksektir.
Çocukluk çağı glokomu doğumsal katarakt ile birlikte veya doğumsal katarakt için uygulanan operasyon sonrasında gelişebilir. Tam aksi de geçerlidir yani çocukluk çağı glokom ameliyatı sonrası göz içi lensinin bulanıklaştığı katarakt gelişimi de meydana gelebilir. Çocukluk çağı kataraktı için uygulanan tedavi yöntemi de cerrahidir. Ameliyat sırasında saydamlığı azalan mercek fakoemulsifikasyon yöntemi ile aspire edilir ve çocuk 5-10 yaşına geldiğinde yerine suni mercek yerleştirilir.
Tedavisi sonrası ise çocuklar kısa aralıklarla düzenli kontrollerden geçirilmelilerdir. Olası bir sorunda erken teşhis her zaman tedaviyi kolaylaştıracaktır. İyileşme sürecinde ise küçük çocuklarda az gören gözü kuvvetlendirmek için iyi gören göze kapama tedavisi uygulanabilir. Küçük çocuklar görme yetileri hakkında yorum yapamaz ancak yaşı büyüdükçe ameliyat sonrası durumları daha net anlaşılır.
Glokom nedeniyle ameliyat geçiren bebeklerin ve küçük yaştaki çocukların gözleri hassastır ve göz çevrelerine şiddetli bir darbe almaktan kaçınmalıdır. Toplu sporlar tercih edilmemeli edilecekse bile koruyucu gözlerler kullanılmalıdır. Darbe aldıklarında ise kontrol amaçlı mutlaka doktor tarafından muayene edilmelidir.
Posta.com.tr
- Viral enfeksiyonlar pik noktaya ulaştı! Çocuğunuzun öksürüğü sandığınızdan daha çok şey anlatıyor olabilir
- Sonbaharda çocukları hedef alan hastalıklar ve korunma yolları
- Çocuklarda trans yağ tüketimine dikkat!
- Su çiçeğine ne iyi gelir, nasıl geçer? Bulaşıcı mıdır, neden olur?
- Uzmanından yaz sıcaklarında çocukları koruyacak öneriler