Girişimsel radyoloji her hastalığa deva oluyor

Türk Girişimsel Radyoloji Derneği (TGRD) tarafından düzenlenen “10. Girişimsel Radyoloji Yıllık Toplantısı” Antalya’da gerçekleştirildi.

500’ü aşkın katılımcının takip ettiği toplantıda, girişimsel radyolojideki bilimsel son gelişmeler ve güncel uygulamalar sunuldu.

VARİSİN ÇÖZÜMÜ RADYOFREKANS

Toplantıda konuşan TGRD Yönetim Kurulu Üyesi Prof.Dr. Levent Oğuzkurt girişimsel radyolojinin varis hastalığının tedavisinde kullanımını anlattı.

Oğuzkurt "Varis kozmetik bir sorun değil, hastalık ve herkeste görülebiliyor. Gebelik sonrasında sık görülüyor. Çok ayakta duran ve oturanlarda sık görülüyor. Gece krampları şeklinde ortaya çıkıyor. Gelişmiş toplumlarda daha sık görülüyor. Girişi dedi.

KANSER TEDAVİLERİNDE GİRİŞİMSEL RADYOLOJİNİN ROLÜ NE?

Medstar Antalya Hastanesi Radyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Saim Yılmaz "Vücuttaki herhangi bir tümöre; ultrason, tomografi ya da MR görüntülemesinde bir iğne ile girerek onu tahrip edici bir takım tedaviler uygulanmasına ablasyon adı veriliyor. Yıllardır uygulanan alkol ablasyonunda tümörün içine saf alkol enjekte edilmiş ve başarılı sonuçlar alınmıştır. Günümüzde ise ablasyon ya radyofrekans, lazer ve mikrodalga gibi yöntemlerle “yakarak” ya da kriyoablasyon ile “dondurarak” ya da elektroporasyon (nanoknife) gibi yöntemlerle “elektrik akımıyla” uygulanıyor. Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın ablasyonda amaç tümörü çevresindeki 1cm'lik bir alanla beraber tahrip etmektir. Bu özelliğiyle ablasyon bazı durumlarda cerrahi operasyona alternatif bazı durumlarda da onu tamamlayan bir işlemdir. Cerrahi yönteme göre en büyük avantajları iğne deliğinden yapılması, hastanın aynı gün evine gidebilmesi ve gerekirse defalarca tekrarlanabilmesidir" diye konuştu.

ATARDAMARDAN RADYOTERAPİ VÜCUDA DAHA AZ ZARAR VERİYOR

Yılmaz "Radyoterapi birçok karaciğer tümörüne etkili bir yöntemdir ancak dışarıdan verildiğinde cilt, omurilik, safra kesesi, kalp gibi sağlam dokulara da zarar verebilir. Son yıllarda geliştirilen radyoembolizasyon yöntemi işte klasik radyoterapideki bu problemi ortadan kaldırarak karaciğerdeki tümörlere çevre dokuya zarar vermeden yüksek dozda radyoterapi yapılmasını sağlar. Radyoembolizasyonda, karaciğerin atardamarına ya da tümörü besleyen damarlara anjio yöntemiyle girilerek radyoaktif madde ile yüklenmiş çok küçük tanecikler enjekte edilir. Bu taneciklerdeki radyasyon birkaç milimetrelik bir alanda etkili olduklarından normal karaciğere ve çevredeki sağlıklı dokulara zarar vermezler. Böylece hem tümör içine çok yüksek dozda radyoterapi uygulanmış hem de çevredeki sağlıklı dokular korunmuş olur. Bu yöntem şimdilik sadece karaciğer tümörlerinde kullanılmaktadır, böbrek ve diğer bazı organlarda da deneme aşamasındadır" açıklamasında bulundu.

RAHİM MİYOMLARINDA AMELİYATSIZ TEDAVİ MÜMKÜN

Medstar Antalya Hastanesi Radyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Saim Yılmaz, rahim miyomlarından da ameliyata gerek duyulmadan kurtulunabileceğini anlattı. Yılmaz "Rahim miyomları doğurganlık çağındaki kadınlarda çok sık görülen iyi huylu tümörler. Ağrı ya da kanama gibi sorun yarattığı zaman tedavi gerektiriyor. Temel tedavisi ilaç ve ameliyat. Miyomlar bazen ameliyatla çıkarılabiliyor. Miyomlar çıkarılamazsa o zaman rahmin alınması gerekebiliyor. Rahim çıkarılınca hastalar genç de olsa menapoza giriyor. Artık doğum düşünmeyen, ancak rahminin de alınmasını ve erken yaşta menapoza girmek istemeyen bayanlarda miyom embolizasyonu çok iyi bir alternatif tedavi.

Operasyon nasıl gerçekleşiyor?

Bu işlem bir anjiyo işlemi. Anjiyo ile rahmin damarları tıkanıyor. Rahim diğer bölgelerden beslenmeye devam ediyor. Ancak çok fazla damarlanması olan miyomlar beslenemeyince küçülmeye başlıyor. Küçülünce de çoğunlukla oluşturduğu kanama ya da ağrı gibi şikayetler azalıyor ya da kayboluyor. Bu embolizasyon işlemi diğer anjiyografiler gibi kasık damarında yapılıyor. İşlemler ameliyat değil, narkoz kullanılmıyor. İşlemler ağrılı değil, hastalar aynı gün ya da bir gün sonra evlerine dönebiliyor."

BACAK DAMARLARINDAKİ TIKANIKLIKLARA SON

Prof. Dr. Fürüzan Numan İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Öğr. Üyesi Prof. Dr. Fürüzan Numan "Damar darlık ve tıkanmalarını açabilen bir ilaç yoktur. Daha önce ameliyatla tedavi edilen damar tıkanmaları, yerini daha kolay ve riski daha az olan girişi dedi.

BİR İĞNE DELİĞİNDEN FELCE UMUT

İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Öğr. Üyesi Prof. Dr. Civan Işlak "Damar sertliğine (ateroskleroz) bağlı, beyni besleyen şah damarı (karotis arteri) daralmaları felç oluşumundaki önemli risk faktörlerinden biri. Ciddi daralma saptandığında, girişi açıklamasında bulundu.

EN BÜYÜK SORUN: GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ HÂLÂ BAĞIMSIZ BİR BİLİM DALI DEĞİL

Girişimsel radyolojinin en önemli sorunu, halen resmi olarak yan dal kabul edilmemesi, yani bağımsız ayrı bir bilim dalı olmaması. Bu sorun nedeniyle hastalar doğrudan birçok merkeze ulaşamıyor. Hastalar ancak diğer klinik branş hekimleri tarafından yönlendirildiğinde merkezlerle iletişim kurabiliyor. Resmi makamlar, bazı merkezlerde bu soruna geçici tedbirlerle çözüm getirse de birçok yerde ve durumda bu çözümler yeterli olmuyor. Girişimsel radyolojinin resmi olarak yan dal kabul edilmesi halinde konuya ilgi duyan hekimler daha kolay ve çok sayıda yetişebilecek.