Kurban Bayramı'nda beslenme

Mümkünse kahvaltıya kırmızı et-kavurma ile başlamayın. Akşamdan sabaha süren açlık sonrası ilk öğünümüz olan kahvaltıda bol hayvansal kaynaklı yağ içeren ağır bir öğünle başlamak hiç iyi bir fikir değil inanın. Siz yine de küçük bir parça az tuzlu peynir, yumurta, birkaç zeytin, bol yeşillik domates ve 1 dilim tahıllı ekmek ile güne başlayın, kavurmanızı öğlen yersiniz. Böylece sindirim sisteminizi de çok zorlamamış, yormamış olursunuz.

ARA ÖĞÜN YAPIN

Sabah yapılan bol etli, kızartmalı ve reçelli kahvaltı, öğle ve akşam yemeklerinde de tüketilen ağır yemekler hem sağlık hem de sindirim açısından sakıncalıdır. O nedenle özellikle öğleden sonra yapacağınız taze meyve, sütyoğurt- ayran-kefir veya yağlı tohumlar (fındıkbadem- ceviz vs) gibi bir ara öğün bir sonraki ana yemekte çok fazla besin tüketmenize engel olur. Kan şekerinizin çok düşmesini engeller.

ÖĞÜN İÇERİKLERİ

Sağlıklı bir öğünde tüm besin gruplarından yeterli ve dengeli miktarda olması önemlidir. Fakat bayramlarda kırmızı et ağırlıklı beslenme oldukça yaygındır. Sindirimi zor olan etin aşırı miktarda tüketimi ise mide ağrılarının yaşanmasına, kabızlığa ve sindirim problemlerine yol açabilir. Bu nedenle etin yanında mutlaka posa içeriği yüksek olan çiğ veya pişmiş sebze ve tam tahıllar tercih edilmelidir. Probiyotik yoğurt, ayran ve kefir gibi besinler de et tüketiminden 2 saat sonra ara öğün olarak tüketilebilir.

KAFEİN TÜKETİMİ

Bayram ziyaretlerinde ikram edilen kahve ve çaylar aşırı kafein ve tein tüketimine yani gereğinden fazla uyarıcı almamıza neden olur. Aşırı kafein tüketimi ile çarpıntı ve ritim bozukluğu gibi sağlık sorunları yaşanabilir. Bunun yanı sıra vücudun demir emilimi bozulabilir. Bu nedenle günde 2-3 fincan şekersiz kahve ve 2-3 bardak şekersiz çaydan fazlasını tüketmemeye çalışın.

KURBAN ETLERİNİ NASIL TÜKETMELİYİZ?

Bayram boyunca artacak olan et tüketimiyle birlikte sebze tüketimini de artırın. Ana yemeklerde etin yanında sebze veya salata yemeye özen gösterin. Kurbanlık hayvanların iç organlarını (sakatat), yemeğinizi lezzetlendirmek için tercih etmeyin. Çünkü etin bu kısımları kolesterol ve yağ miktarı bakımından oldukça zengindir. Bazı hastalıklar çiğ veya az pişmiş etlerin yenmesiyle bulaştığı için etleri kesinlikle çiğ veya az pişmiş olarak tüketmeyin. Et hazırlamada kullanılan kesme tahtalarında çiğ sebze ve meyveleri doğramayın. Çiğ et ile temas eden yiyecekler bulaş riski taşımakta ve birçok hastalığa neden olmaktadır.

TATLI TÜKETİMİ

Hamurlu-şerbetli veya sütlü tatlılar bayramlarda kırmızı etten sonra oldukça fazla tüketilir. Şerbetli ve hamurlu tatlılar yerine sütlü tatlılar, dondurma, sorbe veya meyveli tatlıları tercih etmek daha sağlıklı olacaktır. Elbette sadece tatlı tercihini değiştirmek yetmez, mutlaka porsiyon kontrolü ve sıklığa da dikkat etmeniz gerekir.

İMKANINIZ OLURSA EGZERSİZ YAPIN

Gün boyunca alınan ekstra kalorinin dengelenmesi için egzersiz şart. Bu nedenle bayram boyunca yemek sonrası ve sabahları olacak şekilde tempolu yürüyüşler yapabilirsiniz. Ancak bunu yaparken güneşin çok tepede olduğu saatler değil sabah veya akşam saatleri tercih edilmelidir. Egzersiz sonrasında ise bol su içilmelidir.

NASILPİŞİRMELİYİZ?

Etleri pişirirken kavurma ve kızartma yerine buğulama, haşlama ve ızgara yöntemlerini kullanın. Et eğer mangalda pişirilecekse ateşin kor haline gelmiş olmasına dikkat edin. Kömürün yanmasıyla ortaya çıkan maddelerin ete yapışmasına engel olmak ve ette bulunan yağların yanarak kanserojen maddeye dönüşmesini engellemek için etleri kömürden 15 cm uzakta pişirin.

Dikkat edilmesi gereken diğer bir konu da taze kesilen etlerin hemen tüketilmemesidir. Taze kesilmiş etin sindirimi çok zordur, hazımsızlık yapabilir ve sert olmasından dolayı pişirilmesi zordur. Rigor mortis, yani ölüm sertliği dediğimiz fazı geçtikten sonra et olgunlaşmaya başlayınca pişirilmeli veya dondurulmalıdır. Dolayısıyla buzdolabında 1-2 gün bekletilmiş eti tüketin.

Kurban etlerini, büyük parçalar şeklinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayırın. Küçülttüğünüz etleri buzdolabı poşetine veya yağlı kağıda sarın ve buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklayın.

SU TÜKETİMİ

Sıcak havayla birleşen bayram ziyaretlerinde bol bol çay ve kahve tüketimi ile unutulan su tüketimini hatırlatmak isterim. Günde 2-3 litre olacak şekilde su tüketilmelidir. Fazlaca tüketilen çay ve kahve idrar söktürücüdür bu nedenle her ne kadar vücuda sıvı girişi oluyor gibi gelse de su atımını hızlandırdığı için daha fazla su içmemiz gerekir.

NASIL SAKLAMALIYIZ?

Etlerin hepsi hemen tüketilemeyeceğinden saklama koşullarına mutlaka dikkat edilmelidir. Etler kolaylıkla bozulabilen potansiyel riskli besinlerdir. Etlerin dondurulduktan sonra tekrar çözünmesi bazı “mikroorganizmalar” için üreme ortamı oluşturmakta ve bu da sağlığımızı tehdit etmektedir. Bu nedenle çözünen eti hemen pişirin ve tekrar dondurmayın.

Çiğ eti, buzdolabında 0-2 derecede 3-5 gün, derin dondurucuda ise -18 derecede 3 ay saklayabilirsiniz. Pişmiş et ve et yemeklerini ise buzdolabında 3-4 gün, dondurucuda 2-3 ay saklayabilirsiniz.

HERKESE MUTLU SAĞLIKLI VE HUZURLU BİR BAYRAM DİLERİM…