Sabah kahvaltısında et yemeyin!

Senim Hande TANAY

senim.tanay@posta.com.tr

Kurban Bayramı ülkemizde et tüketiminin en çok arttığı dönemlerden biri. Hâl böyle olunca sofralara neredeyse her öğün konulan lezzetli et yemekleri, sabah kahvaltılarında bile yenen kavurmalar masalarımızda baş köşesindeki yerini alıyor.

Bu dönemde pek çok kişi fazla et tüketiminin yanı sıra özellikle taze et yemeyi de tercih ediyor. Bunların sonucunda en sık görülen rahatsızlıklar mide- bağırsak hastalıkları, yüksek tansiyon ve yükselen kolesterol değerleriyle de bayram sonrası uğraşmak zorunda kalınıyor.

Biz de sevdiklerinizle beraber olacağınız uzun bayram tatilinde sağlığınızı tehlikeye atmadan nasıl beslenmeniz gerektiğini

Bugün ve yarın olmak üzere iki gün sürecek yazı dizimizde kafanıza takılan soruların cevabını bulmanızı umuyoruz.

Keyifli okumalar...

Kurban eti hayvan kesildikten ne kadar süre sonra tüketilmeli? Taze yani dinlendirilmemiş et vücutta herhangi bir problem yaratır mı?

Hayvan etleri kesildikten hemen sonra ölüm katılığı (rigor mortis) denilen bir kimyasal değişime uğrarlar. Hayvan etinde bulunan kas telciklerinin gevşeyememesinden kaynaklanan bu sertlik etin tüketimini zorlaştıran bir durumdur. Bu sertlikte bulunan etlerin tüketilmesi öncelikle sindirim sistemi rahatsızlıklarına neden olabilir. Ciddi hazımsızlık ve sindirimde problemler söz konusu olabilir.

Etler kesildikten sonra hangi ortamda ve ortalama kaç gün bekletilmelidir?

Ölüm sertliğinin geçmesi ve tüketime hazır olması için kurban etleri buzdolabında 0-4 C derecede 12-24 saatinde bekletilerek tüketilmeli. Buzdolabında 0-4 C derecede 4-5 gün bekleyebilir. Buzdolabına girmeden önce etin iç sıcaklığının düşmesi için 1-2 saat bekletilmesi tavsiye edilir. Uzun süre depolama düşünülüyorsa -18 C derecede en fazla 3 ay saklanabilir. 3 ayı geçen saklama süresi etin fiziksel ve mikrobiyolojik kalitesini azaltacaktır.

Etleri buzluktan çıkardıktan sonra nasıl çözdürmeliyiz?

Tüketime hazırlanması için buzluktan çıkarılan etleri buzdolabında 6-8 saati aşmayan sürede ya da sıcak olmayan ve akan musluk suyunda 2 saati aşmayan sürelerde çözdürün. Çözdürdüğünüz ve kullanmadığınız etleri tekrardan dondurmayın!

Eti en doğru pişirme şekli nedir? Hangi yolla pişirdiğimizde sağlığımıza daha faydalı olur?

Kurban bayramında taze kesilmiş etler için en iyi pişirme yöntemi kendi suyunda ve yağında pişirme ya da haşlama işlemidir. Kas yapısının sertliği düşünüldüğünde ızgara (mangal) veya fırında pişirme gibi kuru ısıda pişirme yöntemleri etin suyunu kaybederek daha sert ve hazmını daha da zor hale gelmesini sağlayacaktır.

Buzdolabında bekletilerek tüketilecek etler için marinasyon yöntemi (zeytinyağı, sarımsak, karabiber, limon suyu, tuz eklenerek etlerin terbiye edilmesi) tercih edilerek etin daha da yumuşak olması sağlanabilir. Marine edilerek 6-8 saat buzdolabında bekletilen etler hem daha lezzetli olur hem de daha yumuşak bir kas yapısında olacağından hazmı kolaylaşır. Kurban etinin yağlı kısımlarıyla ya da ekstra yağ eklenerek yapılan kavurmalardan uzak durmak da fayda var.

'ET YEMEĞİNDEN SONRA BU ÇAYLARDAN İÇİN'

Et tüketimini hangi öğünlerde ve ne miktarda gerçekleştirmeliyiz? Sabah kahvaltısında et yemek ne derece doğru?

Kırmızı et, kolesterol içeriği yüksek ve hazmı oldukça zor olan bir besindir. Akşam yemeğinde fazla miktarda kırmızı et tüketimi sadece sindirim problemlerine sebep olmayacak aynı zamanda kalp-damar hastalığı olan kişiler için ciddi hipertansiyon, inme, felç riski oluşturabilecektir. Bu sebeple kırmızı et tüketiminin öğle yemeği saatlerinde yapmak ve kırmızı et tüketirken miktarına olabildiğince dikkat etmekte fayda var.

Öğle öğününe başlarken 1 kepçe çorba tüketip et yemeğini bol salata ile yemekte fayda var. Özel bir günde olsak bile kahvaltı her zaman günün en önemli öğünüdür. Kahvaltı güne başlangıç için en sağlıklı ve kaliteli besinlerin tüketiminin olması gerektiği bir öğünken kahvaltıda et tüketmek çok da yerinde bir karar değil.

Bayram sabahı kahvaltıyı planlarken gün boyu sizi zinde tutacak ve öğle öğününde tüketeceğinizin et öncesinde sindirim sisteminizi rahatlatacak yiyecekler tercih etmelisiniz. Bayram günleri koşuşturmaca ve misafirlerle geçirilen yoğun tempolu günlerdir.

Haşlanmış yumurta, yağsız beyaz peynir, 1-2 dilim tam buğday ekmeği, bol domates-salatalık-mevsim yeşilliklerinden oluşan bir kahvaltı, bayram gününe başlamak için en ideal kahvaltı alternatifleridir.

Bayramda beslenme düzenimiz ne şekilde olmalı?

Bayram gibi sevdiklerimizle bir arada bulunduğumuz özel günlerde de beslenmemize dikkate etmemizde fayda var. Geleneklerimiz bizi çok fazla çeşitten oluşan büyük aile sofralarına yönlendirse de dikkat etmekte fayda var. Bayramlarda yapılan en büyük hataların başında öğün düzenimize dikkat etmemek geliyor.

Bazen gün içerisinde 1-2 ana öğün şeklinde beslenerek bazen ise sık ve yüksek kalorili tatlı tüketerek olması gereken beslenme düzenimizden çok fazla uzaklaşabiliyoruz. Bayram sabahında et ve et ürünleri içermeyen iyi nitelikte bir kahvaltı ile başlayıp, öğle ve akşam öğünleri arasında küçük meyve porsiyonlarından oluşan ara öğünler tercih etmeliyiz.

Bayramda gittiğimiz her yerde karşımıza tatlı ikramları ise özellikle dikkat gerektiren diğer bir önemli konu. Bayram süresince kilo almamak için veya diyabet, kalp-damar hastalıklarına sahip bireyler ise sağlıklarını korumak için tatlı tüketimine çok dikkat etmeliler. Kendinize bir sınır koyarak her ikram edilen tatlı yerine bayram süresince tüketmeyi önceden planladığınız yiyecekleri tüketiniz.

Yediğiniz zaman sizi tatmin etmeyecek tatlı ve yemekleri yiyerek boşuna kalori almaktan kendinizi koruyabilirsiniz. Yıllardır alışılagelen bayram ziyaretlerinizi aklınızda canlandırın ve en çok yemek istediğiniz tatlı ve yemeği belirleyerek onlar dışındakilerden kendinizi uzak tutun.

Kesilmiş olan hayvanın sakatat kısımlarını tüketmek ne derece doğru?

Sakatatlar hayvan etleri arasında en yüksek kolesterol içeriğine sahip etlerdir. Yalnızca kalp-damar hastalığı olanlarda değil aynı zamanda sağlıklı bireylerde bile tüketimi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Yağ içeriklerinin bu kadar yüksek olması ile birlikte mikrobiyolojik açıdan da risk taşımaktadırlar. Mikrop ve hastalık yaratabilecek bakterilerin üremesinin çok kolay olduğu bilinen sakatatları tüketmeden önce bir kez daha düşünmekte fayda var.

Lezzetli bir et yemeğinin ardından midemizdeki şişliği gidermek için ne yapmalıyız? Hangi bitkisel çaylar bizi rahatlatır?

Daha önce bahsettiğim gibi et hazmı oldukça zor olan ve hazmı uzun süren bir besindir. Özellikle et yemeklerinin yanında yenen sarma, dolma veya pilav tarzı yiyecekler sindirimi daha da zorlaştırarak şişkinlik ve gaz problemlerine sebep olabilir.

Bunun yanı sıra yemeklerle birlikte tükettiğimiz gazlı içecekler ya da hemen yemek sonrasında tüketilen maden suları hazmı kolaylaştırdığı düşüncesinin aksine içerdikleri gaz neticesinde daha fazla şişkinlik ve mide ağrısına neden olabilirler.

Yemek sonrası hazımsızlık problemi yaşamamak için yapılabilecek en doğru şey yemek süresince salatadan olabildiğince faydalanmaktır. Hatta salatanıza bir miktar zencefil eklemek de koruyucu olabilir. Yemek sonrasında ise anason, kekik veya nane çayı hazımsızlık problemlerini gidermede etkili olacaktır.