Hem şizofren hem dahi: John Nash
Dünya çapında tanınan şizofren bireyler olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, örnek olarak Beautiful Mind filminde hayatına yer verilen şizofreni hastası Nobel Ekonomi Ödülü ve Abel Ödülü sahibi Amerikalı matematikçi John Nash'den bahsediyor...
"Şizofreni tanısı koymak çok kolay değildir. Şizofreni olarak bilinen çok ünlü bir vaka Beautiful Mind filminde anlatılır. Nobel Ekonomi Ödülü ve Abel Ödülü sahibi Amerikalı matematikçi John Nash, zeki bir matematik profesörüdür, fakat bir şekilde beyindeki hatalı genetik yapı nedeniyle hatalı protein üretir.
Hatalı protein üretince beyin görüntü, hayal ve ses üretiyor. Bir şeyler üretiyor o kişi, önce ona inanıyor. O sesleri kovmaya çalışıyor. Bunları yaparken kendi kendine konuşuyor. "Hayal görüyor şizofren oldu" deyip hastaneye yatırılıyor fakat zeki biri olduğu için bir müddet sonra birkaç tedaviden sonra iyi olduğu zamanlar matematikle ilgileniyor. Daha sonra bakıyor ki bunlar halüsinasyon.
Matematik çalışırken o halüsinasyonlar geliyor. Üç kişi var. Bir adam, bir kadın ve bir çocuk; ona bir şeyler söylüyorlar. Onlarla hiç ilgilenmiyor. İşine devam ediyor. O zaman işte şizofreni bitiyor, "şizofreni yendi" deniyor.
Aslında bizim şu andaki yeni tedavi yaklaşımında bu var. Şizofreninin beyindeki bir kayıt, algı hastalığı olduğunu fark ettikten sonra tedavide buna, kişinin gerçeklik testi yapıp, yapmamasına ağırlık vermeye başladık. .
Halüsinasyonlar beyin hatalı protein üretince ortaya çıkıyor. Hatalı hezeyan üretiyor. Kişinin onunla ilgili "gerçek değil" diye karar vermesi lazım. Bunu öğrettiğin zaman şizofreni bitiyor. Zeki insanlarda hastalık kolay yeniliyor.
Hastalıkla baş etmede IQ’su yüksek kişilerle daha iyi psiko-sosyal psikoeğitim yapılabildiğini ifade eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu kişiler, reality testing- gerçeklik testi yapmayı daha kolay öğreniyorlar. Öğrendiği zaman da hastalıkta şifa dönemine giriyor.” dedi.