Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 2019 yılına ilişkin dış politika değerlendirme toplantısı düzenledi. Küresel açıdan kapsamlı değişim ve dönüşümlerin yaşandığı bir yılın geride kaldığına dikkati çeken Çavuşoğlu, 2019'un jeopolitik rekabetin en üst noktaya çıktığı ve özellikle büyük güçler arasında güç mücadelesinin had safhaya ulaştığı bir yıl olduğunu söyledi.

"Risk oluşturdu"

Çavuşoğlu, geçen yılın değerlendirmesini yapmadan önce, bu yılın ilk gelişmelerine ilişkin de "Kasım Süleymani'nin Irak'ta öldürülmesi bölgemizin barış ve istikrarına ciddi bir risk oluşturdu, tehdit oluşturdu. ABD-İran gerginliğinin diplomasi yoluyla azaltılması için yoğun çaba sarf ediyoruz" ifadesini kullandı.

İlgili tüm taraflarla yakın temas içinde olduklarını belirten Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih ve Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile telefonda görüştüğünü, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile Almanya Başbakanı Angela Merkel gibi diğer liderlerle de gelecek günlerde görüşeceğini bildirdi.

Çavuşoğlu, kendisinin de İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ile telefon görüşmeleri yaptığını aktardı.

Putin ile konuşulacak

Türkiye'nin barış için atılacak tüm adımlarda her zaman liderlik rolü üstlendiğinin altını çizen Çavuşoğlu, "Bu sorunun çözülmesi ya da gerginliğin azaltılması için önümüzdeki günlerde yine diğer ülkelerle birlikte çaba sarf etmeye devam edeceğiz. Bildiğiniz gibi çarşamba günü de (Rusya Devlet Başkanı) Putin İstanbul'a geliyor. Putin ile bu konuları Sayın Cumhurbaşkanımız bizzat ele alacak. Özellikle burada hepimizin ortak endişesi Irak'ın diğer ülkeler için, üçüncü ülkeler için bir çatışma alanına dönüşmemesi. Bu Irak için ve bölgemiz için çok ciddi bir risktir. Irak'la da temaslarımız devam ediyor. Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih'in de aynı endişeler içinde telefon görüşmesinde gördük. Dolayısıyla bu şiddet sarmalının azaltılması için biraz önce de söylediğim gibi biz üzerimize düşeni yapmaya devam edeceğiz" dedi.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Libya'daki iç savaşa ilişkin, "Bu savaşın kazananı olmaz. Eğer durdurmazsak uzun süre devam edebilir" diye konuştu.

Kanal İstanbul Tartışması

Kanal İstanbul’un Montrö Boğazlar Anlaşması’nı tartışmaya açıp açmayacağı sorusuna ise Bakan Çavuşoğlu, "Kanal İstanbul’u hayata geçirdiğimiz zaman iç sularımızı bağlayan bir kanal olduğu için elbette geçen gemilerden ücret alabiliriz. Şu anda Boğaz'dan geçen gemilerden Montrö anlaşmasına göre ücret alamıyoruz. Servis bedeli alıyoruz. Kısıtlamalar var. Gerekçesi güvenlik. Örneğin şu anda likit gaz yüklü gemiler geçemiyor. Geçmişte yaşadığımız bir kaza var. Bunlar şimdi kanaldan geçebilecekler. Ukrayna geçmişte çok ısrar etti. Bu gemiler geçince şimdi para da alabiliriz; burada önemli olan Montrö ruhunun kalması. Önemli olan Montrö’ye göre Karadeniz’deki dengenin bozulmaması. Gemilerin kaç gün kalacağı, tonaj sınırı belli. Bu ortada iken Kanal İstanbul’dan geçse de Boğaz'dan geçse de fark etmez" şeklinde yanıt verdi.

Bakan Çavuşoğlu, yurt dışı gezileriyle ilgili "Dışişleri Bakanı olarak 350 bin kilometreye yakın yurt dışı yolu yapmışım. Dünyanın etrafında 11 tur demek. 70 bin kilometre de yurt içinde seyahat ettim. 45 ülkeye 81 yurt dışı seyahati gerçekleştirdik. 5 yılda 2,5 milyon kilometre yol kat etmişiz ve dünya etrafında 63 tur demek. 245 ülke 452 şehir ziyaret etmişiz. Bu üç kez Ay'a gidiş-geliş demek" dedi.

AA-DHA