Giriş
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İdlib'de büyüyen kriz hakkında, Kremlin Sarayı’nda bugün bir araya gelecek. Dünyanın gözünü çevirdiği zirvede Türkiye masaya “ateşkes” için oturacak ve rejimin durdurulması çağrısı yapacak.
Erdoğan ile Putin’in 22 Ekim 2019’daki zirvesi 6.5 saatlik rekor bir sürede tamamlanmıştı. Bugünkü zirvenin de “oldukça” uzun sürebileceği ifade ediliyor. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov iki liderin buluşması için “Zor bir görüşme olacak” demişti.
Türkiye, masaya ana gündemi “ateşkes” olan bir planla oturacak. Ruslarla yapılan heyet görüşmelerinde sonuca bağlanamayan kararların da bugün alınması hedefleniyor. Adana Mutabakatı çerçevesinde Suriye’de olan, 17 Eylül 2018 tarihli “Soçi Mutabakatı” çerçevesinde de İdlib’de 12 gözlem noktası kuran Türkiye, “Kuzeye çekilin” önerisini kabul etmeyeceğini defalarca Rusya’ya iletti. İki liderin görüşmesinde Rusya’dan, “tatmin edici bir çerçeve sunması” bekleniyor.
Uymama eleştirisi
Türkiye’nin İdlib’de en önemli beklentisi ise ateşkes. Rusya’nın, rejimin saldırılarını durdurmasını isteyen Ankara, “Bu adım birinci önceliğimiz” mesajını verecek. İdlib’de kurulan 12 gözlem noktasının kesinlikle harekaât merkezi olmayacağı taahhüdü de Rusya’ya bir kez daha yinelenecek.
Rusya, Soçi Mutabakatı’nın “sahadaki değişen şartlar” çerçevesinde güncellenmesini isterken bu çerçevede, “Çatışmasızlık bölgesi alanının daraltılması”, muhaliflerin ve Türkiye’nin İdlib’in yüzde 40’lık alanına denk gelecek, yeni bölgede kalması görüşünü hâlâ savunuyor. Ancak Rusya’nın masaya bu konuda yeni bir öneriyle gelebileceği de düşünülüyor.
Rusya M4-M5 karayollarının da güvenli hale getirilmesini isterken buralarda Türkiye ile ortak devriyelerin yapılabilmesini de gündeminde tutuyor. Görüşmede, İdlib’in yanı sıra Libya’daki gelişmeler, YPG-PKK ile mücadele ile kurulum süreci devam eden S-400’lerle ilgili gelişmeler de değerlendirilecek.
Beklenti ateşkesi sağlayabilmek
Cumhurbaşkanı Erdoğan, grup toplantısı sonrası gazetecilerin “Ziyaret öncesi Rusya’dan Türkiye’ye yeni bir teklif var mı” sorusuna “Şu anda teklif filan olmaz. Ziyaretimizi yapalım. Sayın Putin ile bir basın toplantısı muhakkak yapacağız. Benimle beraber gelen gazeteci arkadaşlarımız var. Onlarla da birçok şeyi paylaşacağız. Hiçbir şey gizli kapaklı kalmaz” yanıtını verdi. Ziyaretten beklentisinin sorulması üzerine Erdoğan, “Bölgede süratle ateşkesi sağlayabilmek” dedi. ABD’nin Suriye Temsilcisi Jeffrey’nin “mühimmat vermek istiyoruz” açıklamasına işaret edilerek Türkiye’nin bu yönde bir talebinin olup olmadığı sorusu üzerine Erdoğan, “Ben Sayın Trump’a bu tür taleplerimizi ilettim” diye konuştu.
Macron’la görüştü
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, görüşmede İdlib ve mülteciler meselesi ele alındı.
Milliyet- Kıvanç El
