İhsanoğlu'nun konuşmasından satır başları:

'ALLAH'IN ADIYLA BAŞLIYORUM'

Cumhuriyetimizin en kritik dönemlerinden birinde, cumhurbaşkanının ilk kez vatandaşların oylarıyla belirleneceği bu dönemde, Türkiye’nin 12’nci cumhurbaşkanı adayı olarak huzurunuzdayım.

Rahman ve rahim olan Allah’ın adıyla başlıyorum. Allah’ımıza hamd olsun. O özünde merhametli, işinde merhametli. Rabbimiz yalnız sana kulluk eder yalnız senden yardım isteriz. Nimet verdiklerinin yoluna gazaba uğrayanların ve sapanların yoluna değil, doğru yola. Amin.

'EY AZİZLER...'

Bu çok hassas dönemde cumhurbaşkanlığı seçimine giderken, ülkemizin içeride huzurunu korumaya, komşularıyla ihtilaflarını çözmeye her zamankinden daha fazla ihtiyaç var.

Burada ben size Ey Azizler diye hitap etmek istiyorum. Bu bizim edebiyatımızda olan bir tabirdir. Erzurumlu İbrahim Hakkı dostlarına şu şekilde seslenirdi ''Ey aziz, ey azizler'' çok hassas dönemden geçiyoruz. Daha fazla huzura ihtiyacımız var.

Vatan bir tarladır. Ekmek, biçmek gerekir. Atalar ne güzel demişler, ne ekersen onu biçersin. Komşu komşuya, "Sen şu partidensin, seninle konuşmam" diyecek konuma gelmiştir. Tüm Türkiye'nin cumhurbaşkanı adayıyım. Hiçbir partiye yakın değilim. Her partide namusuyla çalışan sayısız siyasetçi var. Hepsine sonsuz saygı besliyorum.

'SEVMEK İSTİYORUM'

Ben MHP, CHP dahil, AKP, HDP, BBP seçmenlerinin, tüm Türkiye’nin cumhurbaşkanı adayıyım. Hiçbir partiye diğer partilerden daha yakın veya uzak değilim. Her partide namusuyla çalışan bürokrat, teknokrat var. Benim tüm ülkede, sevdiğim saydığım milletim vardır.

Sevgili ey azizler, elimde bir avuç tohum var. Bu tohumları ekmek istiyorum. Sevmek istiyorum. Sevgi ekeyim ki sevgi filizlensin. İnsanlarımız kavga etmesin.

'SIKMABAŞ DİYE HAKARET ETTİRMEM'

28 Şubat’ta gencecik kız çocuklarımıza sıkmabaş diye bağıranlar vardı. Ben buna karşı dokuz çocuğun yanında durdum, makamım elimden alındı. Ben öğrencilerime sıkmabaş diye hakaret ettirmem. Okuma hakkının elinden almasına izin veremezdim.

'GENÇLERİME ÇAPULCU DEDİRTMEM'

Gençler ülkeleri için sokağa çıktılar. Dün nasıl yanlarındaydım bugün de yanlarındayım. Gözleri sevgi dolu gençlere çapulcu dedirtmem, hakaret ettirmem. Hakaret değil, sevgi tohumları ekelim. Geçen sene bugün kaybettiğimiz Ali İsmail de onlardan biriydi. Onun da tüm kaybettiğimiz canların da ruhları şad olsun, mekanları cennet olsun.

Elbette her yerde her zaman bu gibi demokratik gösterileri suiistimal etmeye çalışan gruplar olacaktır. Şurada 1000 kişi toplansa, önce su satan esnaf, sonra polis, sonra o küçük gruplar. Devletin görevi sapla samanı ayırmaktır.

'GENÇLERİMİZ DE KADINLARIMIZ DA ÇOK KIYMETLİ'

Bu ülkeyi üçe beşe bölmekle, her fırsatta ikilik çıkartmakla siyaset yapılır belki ama devlet yönetemez. Analar bu çocukları doğuruyor, yemiyor, içmiyor, büyütüyor. Gençlerimiz çok kıymetli. Edirne’deki evlatlarımız çok kıymetli, Hakkari’deki evlatlarımız da çok kuvvetli. Kadınlarımız da çok kuvvetli. Ama ne yazık ki kadınlarımız ne siyasette ne de istihdamda hak ettikleri noktalara gelebilmişlerdir.

Çocuk gelinlerde dünya üçüncüsüyüz. Cinayetlerde de üst sıradayız. Ben çocuklarımızın katil olmayacağı, kimsenin kimsenin canına kast etmeyeceği bir Türkiye hayal ediyorum.

'ÜSLUPTA SAYGI'

Ey azizler ekeceğimiz diğer tohum saygıdır. Üslüpta saygı. Bağımsız yargı, bir suç iddiasıyla ilgili hükmünü bildirmedikçe, böyle bir hükmü vermek, yargısız infaz demektir. Maalesef ülkemizde yargısız infazları görüyoruz. Herkesin herkesle ilgili peşin bir hükmü var. düşünceler kamplaşıyor. Saygısızlık tarafların hepsini üzer, zarar verir. Bu sebeple, cumhurbaşkanı seçilirsem derin yaralar almış, hatta neredeyse kangren haline dönüşmüş bu ilişkileri saygı çerçevesinde iyileştirmek için çalışacağım.

'SAYGI İÇİN EKMEK İÇİN VERİN ELİNİZİ'

Hükümleri hukuk versin, hukuka herkes güvensin, hiç kimse adaletten üstün değildir. Suçu ispatlanmadıkça hiç kimse suçlu değildir. O halde adalete saygılı, muhalefete saygılı, farklı görüşlere sahip olanlara saygılı olmak. Hükümete saygılı, toplumun her kesimine saygılı olmak için bu tarlaya saygı ekmemiz gerekecek. Saygı, ekmek için verin elinizi.

'YA FAKİRİN BORCU?'

Ey azizler ekeceğimiz diğer tohum da dirlik. Ne demek dirlik? Dirlik bir insanın sağlığı, huzuru, güveni demektir. Fertleri dirlik içinde bir toplum, topyekun dirlik içindedir. Oysa çoğumuz borçluyuz. Hem devlet hem millet boçlu. Zenginin borcu olabilir, ama onun çocuklarının eğitimi aksamaz, sofrada bal kaymak eksik olmaz.

Ya fakirin borcu? Bak pahalı arabaya, zengin çok görünür fakir az görünür. Ödenemez biçimde kredi kartı borcu içinde. Bu borcu ödemek için vatandaşlarımız yemelerinden içmelerinden kesiyorlar.

'CUMHURBAŞKANI YOL YAPMAZ AMA YOL GÖSTERİR'

Köylü memur esnaf işçi işsiz, nereye gitsem duyduğum tek şey bu faizli borçlu halidir. Diyeceksiniz ki cumhurbaşkanlığı icra makamı değildir. Evet icra yetkisi yoktur ama icrayla el ele vererek, çağrı yaparak, yetkisini ve pozisyonunu kullanarak yol gösterir. Cumhurbaşkanı yol yapmaz ama yol gösterir.

Türkiye’nin en yoksul kesimini bir basamak yukarı çıkartmak, çok büyük bir siyasi mutabakat meselesidir. Zordur ama imkansız değildir. AK Partilisi, CHP’lisi, HDP’lisi el ele verirse, bu sosyal yaraya çözüm üretiriz.

'HÜRRİYET OLMAZSA DEMOKRASİ OLMAZ'

Hür düşünce olmazsa, Amerika’nın akıllı telefonuna Güney Kore rakip olamaz. Eğitimde, sanatta her alanda sonsuz hürriyet. Hürriyet, demokraside şarttır. Hürriyet olmazsa demokrasi olmaz, demokrasi olmazsa hürriyet olmaz. Bu hürriyet havasını keserseniz o ülke nefessiz kalır. Şu tabloda görüyorsunuz. Türkiye’de 2000 yılında dünyanın 18’nci ülkesi. 2014’de 19’ncü ülkesi. 14 yılda geldiğimiz yer burasıdır. Yani gerilemiş, gelirimiz artmış mı artmış, ama herkesin geliri artmış. Biz büyük bir devletiz, büyük bir milletiz. Ve potansiyelimiz büyüktür.

Bu gençler kahve köşelerinde ömür tüketiyorlar. Gençlerin aklını fikrini bilime, sanayiye kanalize etmeliyiz. Bunun sonunda ne oluyor, işte bu tablolar çıkıyor. Dünyanın gittiği yer patenttir, bilimdir, matematiktir. Bunlara dikkat etmezsek, düne göre iyi oluruz belki ama rakiplerimize göre iyi olur muyuz esas soru bu.

'TEK BİR NOBEL KAZANDIK'

Biz şimdiye kadar tek bir Nobel kazandık, o da Orhan Pamuk sayesinde. Bilimde, tıpta, fizikte, kimyada Nobel kazanmadık. Bizimle yarışa, bizden sonra kalkan ülkeler bunu başardı. Ben size Hindistan’dan Çin’den bahsetmeyeceğim. Mısır’dan Pakistan’dan bahsedeceğim. 80’li yıllarda Pakistan’dan fizik ödülü almıştır. 15 yıl önce Mısır’dan bir kimyager ödül almıştır. Türkiye bu hedefe ulaşması için çalışması lazım. Daha fazla destek ve toplumda huzur.

Diyorum ki dirlik ekmek için verin elinizi.

Tarlamız büyük ve bereketli, tıpkı ülkemiz gibi. Ey azizler, son tohum sevgi saygı ve dirlikten sonra, birlik tohumudur. Birlikte yaşama kültürüne herkesten daha fazla sahip bir milletiz. Yıllardır ortak acılarımız devam ediyor. Suriye’de yaşanan trajedi, Soma’da aç gözlü kapitalist anlayışın faturasına, rehin alınan vatandaşlarımıza, ölen her bir cana ortak olarak üzülüyoruz. Ama çok uzun zamandır hep birlikte sevinemiyoruz, sevinmeyen bir ülke ülke olma vasfını yitirmeye başlar. Barajlarımız, tüp geçitlerimiz, yollarımız hepimizin vergisiyle yapılıyor. Ama bunun için bile ortak bir sevincimiz olmuyor. Bu konuda bile bir ikilik, yarış, 70 sene önceki ülkelerle anlamsız kıyaslamalar arasında kaybolup gidiyor sevinçlerimiz.

'ATATÜRK ŞU ANDA YAŞASAYDI NE YAPARDI?'

Dış dünyaya gelince, Atatürk’ün sözünü her yere yazıyoruz “Yurtta sulh cihanda sulh” diyoruz. uygulamada ne kadar başarılı oluyoruz

Atatürk şu anda yaşasaydı ne yapardı? Atatürk en akılcı çözümleri üreten bir liderdir. Şunu kesinlikle söyleyebilirim. Şu anda yaşasaydı, Ortadoğu, Kafkaslar, Balkanlar’da barış ve refah için temelini atmıştı.

'DESPOTLUK KİBİR Mİ ÜRETECEK?'

Filistinli çocuğun attığı tweet, York’taki Yahudi genci ağlatıyor. Bir saniyede olup bitiveriyor. Bizim teknik üniversitelerimiz var, aydın modern milyonlarca gencimiz var. Şirketlerimiz çevre ülkelerinde büyük başarılara imza atmışlardır. O halde, paylaşamadığımız nedir?

Bu koca coğrafyada değil mezhep milliyet savaşlarıyla despotluk kibir mi üretecek? Yoksa laik demokratik bir biçimde el ele vereceğiz? Barış mı kazanacak savaş mı kazanacak? Birlik mi kazanacak ayrışma mı? Ben birlikten yanayım.

'BAZI KANALLARDA 'EKMEL BEY'İ ACİZ GÖSTERİN' GİBİ DOLAŞIYOR'

Neredeyse bir ay sonra Türkiye önemli bir seçim yapacak, ama bizim elimizde bu masraflı seçimi finanse edecek imkanlar yok. Bir rakibimiz hem iktidar olmanın getirdiği avantajla, hem de başbakanlığın imkanlarıyla bolluk içerisinde bir kampanya yapabilecek. Bazı kanallarda aman Ekmel bey’i aciz gösterin, dili sürçer ise bunu abartın, iyi bir söz söylerse görmezden gelin, onu örtünüz gibi dolaşıyor. Gizlisi saklısı yok, iftiranın biri bin para.

'EY AZİZLER, KORKMAYINIZ'

Güvendiğim tek şey var, Türk milletinin derin sağ duyusu. Türk milleti tarih boyunca bunu göstermiştir. Güzel milletime bir çift sözüm var. Aziz kardeşlerim, ey azizler, korkmayınız, Türkiye’de istikrarı sarsacak hiçbir şey yapmayacağım. Ak Parti dahil bütün partilerle el ele vereceğim.

'EKMEK KUTSAL BİR KAVRAM'

Ekmek için… Ne demek ekmek için? Milletimizin kültüründe çok kutsal kavramlar var. bunun başında kitap gelir. Biz kitap diye Kuran-ı Kerim'e deriz. Bir başka kutsalımız var, bayrağımızdır. Bayrağımız bizim canımızdır, kanımızdır. Bu devletin tapu senedidir. Bir başka kutsalımız ekmektir. Ekmek bizim için çok kutsal bir kavramdır.

'FİLİSTİN'DE DEVLET NİŞANI ALAN İLK VE TEK TÜRK BENİM'

Ekmek fırından aldığımız ekmek, Ekmek tüten ocak demektir, ekmek alın teri demektir. Şerefimiz namusumuz demektir. Kitabımıza bayrağımıza ekmeğimize sahip çıkalım. Ben Mehmet Akif Ersoy’un dergahında büyümüş bir gurbetçi çocuğuyum. Taksicisi simitçisi garsonu mevsimlik işçisi hepimizin derdi ekmek. Suriye’nin ekmeği elinden alındı. Sokaklarda perişan biçimde. O kadar zulüm mazlum gördüm ki, en zor şartlarda ara buluculuk yaptım. Filistin’de devlet nişanı alan ilk ve tek Türk benim. 20 bin yetimin kefaletini, Gazze’de Somali’de İslam dünyasının bir çok yerinde, aç susuz kalmış insana, bebeğe, karnını doyurmasına sebep oldum. Yüz binlerce insanın hayatta kalmasına sebep oldum.

'TÜRKİYEMİZİN EMRİNDEYİM'

Çoluğunun çocuğunun mürvetini görmek herkesin hakkı. Torun sevmek herkesin hakkı. Sadece sevgi ekelim, saygı ekelim, nezaket ekelim ki, bu topraklar nice Yunus’lara Nazım’lara Akif’lere vatan olsun. Çünkü ne ekersek onu biçeriz. Güzellikleri ekmek için Türkiyemizin emrindeyim. Allah bu millete devlete zeval vermemesi niyazıyla, hepinize teşekkür eder saygılarımı sunarım.

SORU-CEVAP

Aydın ziyaretiniz sırasında, Irak Filistin olayları için Türkiye’nin taraf olmaması gerektiğini ifade etmiştiniz. Bu açıklamanıza eleştiriler yöneltildi. Şu anda İsrail’in Gazze’ye saldırıları devam ediyor. Hayatını kaybedenlerin sayısı 75’i buldu. Türkiye’nin tarafsız kalması gerektiğini düşünüyor musunuz?

İstanbul’da Türk Sol’u dergisiyle pozunuz çıkmıştı. Bu dergi daha önce sloganlarla gündeme gelmişti. Görüşünüz nedir?

Birinci olarak, taraf tutmaması meselesi Filistin’le ilgili değil. Arap ülkeleri kavgalarıyla, arap liderleri arasındaki kavgalarla ilgili söyledim. Bu konuda taraf tutmanın, bölgeye ve Türkiye’ye neler getirdiğini izah etmeye ihtiyaç var. O bakımdan bunu herhalde bir daha açıklama ihtiyacı duymuyorum. Arife Bağdat tarif edilmez.

İkinci mesele, Filistinle ilgili olarak benim böyle bir sözüm yok. Bunu söyleyenler herhalde yanlış bilgi edindiler bir yerden. Benim 9 sene içerisinde genel sekreter olarak yaptığım, Filistin halkına yaptığım hizmet herkesin bildiği konudur. 2006 Aralık ayında, Hamas ile Fetih arasındaki ilk ateşkesi ben sağladım. Bunu uzun boylu, mekik diplomasisi icra ederek, Ramallah’da Abbas ile, Gazze’de başbakan ile, Şam’da Hamas lideriyle beraber, o üç merkez arasında mekik dokuyarak, sessizce giderek en sonunda aralık ayının sonuna doğru ateşkes sağladık. Birbirlerini öldürüyorlardı. Bu hamas ile fetih arasındaki ilk ateşkes sayesinde, milli mutabakat hükümetinin kurulması çalışıldı. Hükümetin kuruluş merasimine filistin dışından davet edilen tek kişi bu kardeşiniz olmuştur. Sonra, çalışmalarımız devam etmiştir.

Bunlardan bazıları Gazze’ye yapılan saldırılar. Hava saldırıları, karayolundan saldırılar. Biz burada teşkilatımızın karar organlarını davet ettik. BM Güvenlik konseyi kilitlenmişti 2006’da Lübnan’ın güneyinde yapılan saldırılar neticesinde. Biz baskı yaparak güvenlik konseyinin toplanmasını sağladık ve bir ateşkes kararı çıktı. Biz Gazze’ye sayısız defalarca gittim ben. Orada çok büyük sayıda insani yardım, sağlık, barınma gıda icraaları. Bir kalp nakli, kornea nakli yapıldı ilk olarak. Bizim her yerden götürdüğümüz yardımlar sayesinde oldu. Biraz önce gördüğünüz o yaşlı hanımla olan bir fotoğraf vardı, bu Abdurabbu ailesinden 4-5 katlı evi yıkılmış bir hanımın eviydi. Ben o kadıncağızı teselli ediyordum. 77 senesinde İsrail’in gaddarca saldırı neticesinde daha önceki evleri yıkılıyor, kocası öldürülüyor. Bu sefer çocukları öldürülüyor, bütün mal mülk kaybediyor. Ben o kadıncağızı çadırında ziyaret ettim. Ona ve etrafındakilere yardım götürdüm.

Daha sonra Kudüs’le ilgili olarak teşkilatımızın tarihinde ilk defa stratejik bir plan yaptık. Kudüslüler eşit vatandaşlık hakkına, insan haklarının tatminine yönelik imkanları yok, işgal altında. Kendi vatanlarında evlerinde yabancı olarak muamele görüyorlar. 60 seneden beri mektep bakımından, hastane bakımındna, ev barınma ihtiyacı bakımından sıkıntı içerisinde. Çünkü işgal kuvvetleri müsaade etmiyor. Biz barınma eğitim sağlık ihtİyacını gidermek için Kudüslülerle beraber, belediye reisi, valisi, filistinle beraber, islam kalkınma bankasını devreye sokarak, bir Kudüs kurtarma planı yaptık. Ben bunu devlet zirvelerine götürdüm ve bunlar kabul edildi, uygulanıyor şimdi.

Filistin davasına yaptığım en büyük hizmetlerden birisi, Filistin’in BM ve bağlı kuruluşlarına üyeliğini sağlamaktır. UNESCO’ya tam üyelik olmuştur. Filistin devleti BM’nin bir alt organında tam üye oluyor. Güvenlik konseyinde, Filistin’in tam üye olması mümkün değildi, o zaman gözlemci üye olması lazım. Güvenlik konseyi bildiğiniz sebeplerden dolayı evet demiyordu.

Bunları yapan bir insana siz nasıl diyebilirsiniz ki Filistin’e hizmet etmedi? Bana bütün bunların hepsinden en üstünü, Gazze’ye gidip birkaç defa o insanlarla temas etmek, tarihimizin 20’nci ve 21’nci yüz yılın kara lekesi olan Filistin davası, oradaki insani yaşama şartlarının altında yaşayan Gazzelilerin halini görmek ve yardımcı olmak. İkinci gururum, Mescidi Aksa’da, Hazreti peygamberimizin miraca yükseldiği noktada namaz kılmayı nasip etti. Gerisi beni ilgilendirmez.

SORU-CEVAP

Atatürk’teki yurtta sulh cihanda sulh sözünün gereğinin yapılması gerektiğini söylediniz. Bugünkü dış politikayı nasıl değerlendiriyorsunuz? Ey azizler dediniz. Bunlar monşer sözüne atıfla mı söylendi?

'DİPLOMATLARINIZ REHİN ALINIYORSA HERHALDE BİR SIKINTI VARDIR'

Ben size referansımı söyledim. Bugün pilotlarınız, diplomatlarınız rehin alınıyorsa ve içeride dışarda siz hedef oluyorsanız komşularınızla herhalde bir sıkıntı vardır. Birkaç ülkede büyükelçiniz yoksa ve eski ticaret yollarınız kapatılmışsa, herhalde burada bir sıkıntı var. Gerçekten bunu gidermenin zamanının geldiğine inanıyorum. Aksi takdirde bizim dünyadaki yalnızlığımız daha da artacaktır.

SORU-CEVAP

Temsili demokrasinin vazgeçilmez şartı seçimler. Siz kampanyanızı yeni başlattınız. Sanıyorum bir ay zarfında,seçimin adil şartlarda yapılması meselesi olacak. Sonuçlar üzerinde belki de bir şaibe oluşturacak. Bu itirazlarınız doğrultusunda neler yapmayı planlıyorsunuz?

'TRT SAYIN BAŞBAKANIMIZA 553 DAKİKA, SELAHATTİN BEYE DE 3 DAKİKA LÜTFETMİŞ'

Dünyanın hiçbir yerinde cumhurbaşkanlığı seçimi iki ayda yapılmaz. ABD’de iki sene falan devam ediyor. Biz iki aya indiriyoruz, bu tuhaf bir şey. Mesele diyoruz ki devlet para vermesin. E peki, birileri devletin imkanlarıyla yararlanıyor? İki aday neden yararlanmasın? Ondan sonra iki ayda ancak siz evi taşırsınız. Ama bir cumhurbaşkanı iki ayda seçilir mi? Demek ki öyle düşünülmüş. Bugün gazetelerde gördüm. TRT sayın başbakanımıza, 553 dakika tahsis etmiş. Bu abdı acizlerine, bu adaya ve Selahattin beye de üç dakika falan lütfetmiş. Bu milletin gözünden kaçmıyor. Birinci sırada oturanlar hatırlar, üçüncü dördüncü sıradakiler hatırlamazlar.

80’li yıllarda, o devrin muktedirleri, apoletli olanlar, oturdular masa başında siyasi rejim kurdular. Dediler ki Turgut Sunal paşayı sağ partinin başı yapalım, bizim Necdet paşa iyi adamdır onu da sol başkanı yapalım. Rahmetli Turgut Özal çıktı ve buna meydan okudu. Biz de milletin desteğiyle bu seçimi kazanacağız.

SORU-CEVAP

Eğitime bilime gençlere yönelik vurgular yaptınız. Siyasetçilerden bu kadar çok vurguyu göremiyorduk. Öğretmenler hakkında ne düşünüyorsunuz? Bu sözlerinin cumhurbaşkanlığı seçimleri için mi geçerli? Hizmet aşkınız devam edecek mi? Kazanamazsanız bu söyledikleriniz rafa mı kalkacak?

'MEVKİM NE OLURSA OLSUN...'

Şimdi tabi bilim ve teknoloji konusunda benim görüşlerim bir yerde inançlarımdır. Ben fen fakültesinde yetişmiş, doktora sonrasını hep kimyada yapmış bir insanım. Onun için bilimle ilgili ilgim çok yakındadır ve teknik seviyededir. Ben bizim ülkemizin geleceğini ilmi araştırmalarda, yani biz şimdi ilmi araştırma seviyesinde ikinci ligdeyiz. Bu 20 seneden beri bu şekilde.

Biz 2023’e hedef koyduk. İlk on ekonomi arasına girmek. Hepimizin çalışmamız lazım. Ama aynı şeyi bilim konusunda araştırma geliştirme konusunda aynı şeyi yapmamız lazım. İkinci ligde birinci lige girmemiz lazım. Son gördüğüm rakamlar 16-17 falandı. Bizim çıkış yolumuz budur, çünkü yoğun emek şeklinde bir

Siz ileri teknoloji kullanırsanız ve yeni teknolojileri keşfederseniz katma değeriniz yüksek olur. O yüzden ekonomiyle bilim ve teknoloji arasındaki karşılıklı etkileşim çok önemli. Mevkiim ne olursa olsun ona inanacağım.

SORU-CEVAP

Herkesin aday olduğunu söylüyorsunuz. Kürt sorununda nerede durduğunuzu öğrenmek istiyorum. Hükümetin yürüttüğü çözüm sürecine nasıl bakıyorsunuz? Prensipte Abdullah Öcalan ile görüşülmesine ne dersiniz?

'ANA DİLİ İNSANIN TEMEL HAKKIDIR'

Kürt meselesi bizim en hassas, mühim meselemizdir. Barış elbette barış. Savaş elbette hayır. Ve barışla bu işi halletme yollarını bulmamız lazım. Bu barışı sağlamak için bizim çok önemli tecrübelerimiz var. Biz bin senedir beraber yaşıyoruz. Sosyal hayatlarımız örf adetlerimiz yemeklerimiz her şeyimiz. Birbirine baktığınız zaman kimin Kürt kimin Türk olduğunu fark etmek mümkün değil. ama dil farkı var. o dile karşı da ülkemiz hata yapmıştır. Biz her şeyi sopayla halletmeye çalışmış bir mirastan geliyoruz maalesef. İnsanları susturmak, ana dillerini konuşmamalarını sağlamak kabul edilemez bir şey.

Ben yabancı bir ülkede doğdum. Benim için ana dilim, ana sütü gibi, ana dili insanın temel hakkıdır. Ana dilini konuştuğu yer vatandır. Eğer siz konuşamıyorsanız siz vatanınızda yaşamıyorsunuz. Bu olacak şey değil, çok büyük haksızlık oldu. bunun giderilmesi şarttır. Bunu nasıl yapacağız? Bu bin senelik tarihin, genlerimize işlemiş kodlarıyla, bugün insan hak ve hürriyetlerinin anayasa konması, kanunların geliştirilmesi, hedef aldığımız AB normlarını getirmektir ve bu gibi problemi meselesi olan tek ülke biz değiliz.

Bunları yaparken sonunda siz bunu muhakkak Meclis’e götürmeniz lazım. Parlamentonun bunu kabul etmesi lazım. Ülkede bir milli mutabakatın olması lazım. Bunu sağlamadığınız takdirde bu barış aksak bir barış olur. Doğuracağı sıkıntılar menfaatlerden daha fazla olur. Ateşkesin devam etmesi lazım. İnsanların hürriyet içerisinde istedikleri yerde yaşamaları lazım. Bunu yaparken, ülkenin toprak bütünlüğünü, hakimiyet milletindir, anayasal sisteminin korunması lazım, bayrağın birliği ve resmi dilin birliği konusunda büyük bir anlayış görüyorum. Biz bu imkanlara sahibiz. Elbette cumhurbaşkanı bunları kolaylaştırıcı rol oynaması lazım.

Halk oylamasıyla seçilecek cumhurbaşkanının bir elinde anayasa bir elinde halktan aldığı güçle hükümete destek verebilir, bu yolları açabilir.

SORU-CEVAP

Tayyip Erdoğan hükümetiyle çalışacaksınız. Hükümetle ilişkiniz nasıl olacak? Şu süreçlere müdahale edilir, şu yasaları veto ederim, rektör atamalarında şunu gözetirim gibisinden, nasıl bir yol izleyeceksiniz?

Hanımefendi bakınız Türkiye 90 senelik bir devlet. Arkasında bin senelik bir mazi var. Biz devleti ilk defa idare edecek değiliz. Bu milletin her ferdinin bir tarihi müktesebatı vardır. Ben yüz devlet gezdim, dokuz senede altmış devri alem yaptık. Devlet başkanları, krallarla, başkanlarla, ABD’sinden Rusya’sına Almanyası’na kadar. Biz bu işleri ilk defa yapacak değiliz. Bu işleri yapan ilk biz değiliz. Bu sistemi biz icat etmedik. Parlamenter sistemi biz cumhuriyetle değil saltanat döneminde kabul ettik.

Atatürk cumhuriyeti kurdu, milli istiklal mücadelemizin kahramanı Mustafa Kemal Paşa devleti kuruyor, başvekile devrediyor. Bizim geleneğimiz bu. Bu görevler anayasada ilgili kanunlarımız var. birisi kalkar der ki, bir parti lideri, ben bu sistemi beğenmiyorum. Bunun yerine yenisini, başkanlık rejimi daha iyidir. Gayet tabi bunun tartışılması lazım, ama bunun Meclis’te kabul edilmesi, anayasanın değiştirilmesi lazım.

Siz anayasanın 104’ncü maddesine göre seçiliyorsunuz, yukarı çıkıyorsunuz ben beğenmiyorum diyorsunuz, bu olamaz, anayasanın ihlalidir. Amerikan sistemiyle bizim ülkemizin ilgisi yok. Orası ABD. Değişik devletler birleşiyor, her devletin kongresi var, devlet başkanı yetjkilerine sahip valisi var. bürokrasisi yasaması her şeyi var. Kanunları var, A ve B eyaletindeki kanunlar farklı. Federal yapının başına başkan koydular.

Bizim böyle bir şeyimiz yok ki. Bizim tek devletimiz var. bazı arkadaşların söylediği gibi güçlü bir iktidar… Güçlü iktidar var işte başbakanının elinde, icrada. Cumhurbaşkanının icra yetkisi var mı acaba? Ben bilmiyorum. Ama şu da var. eğer siz seçildikten sonra, ben seçildikten sonra, meclis bu anayasayı değiştirir, yeni hükümler getirir, elbet cumhurbaşkanı onayladıktan sonra, yürürlüğe girmesinden sonra onu uygulamak mecburiyetindedir.

SORU-CEVAP

İş dünyasında bir nabız tuttum sizinle ilgili. Şu anda bir kararsızlık var. mesela cumhurbaşkanı tarafsızlığında aynı şeyleri düşünüyorlar. İstikrarla ilgili bakınca bundan biraz ürküyorlar açıkçası. Kendinizi herhalde iş dünyasına tanıtacaksınız. Sorum şu, gerekirse dediniz AK Partiyle birlikte çalışacağım. Ekonomik istikrardan ne anlıyorsunuz acaba? Nasıl bir yol izleyeceksiniz?

'SAYIN BAŞBAKANLA MÜKEMMEL BİR DOSTLUĞUM VAR'

Şüphesiz ki ekonomiyi yürüten hükümettir. Bakanlarının idaresi altında. Cumhurbaşkanının görevi nedir? Görevi yardımcı olmaktır. Milletin talepleri de meclisten gözden kaçmışsa onların dikkatine ve toplumdaki değişik aktörlerin bir araya gelip, daha uyumlu, hem devlet reisidir, hem cumhuriyetin bütünlüğünü temsil eder.

Şunu ben sorunuzla ilgili olarak söylemek istiyorum. Şimdi bu seçim bir Meclis seçimi değildir, biri iktidar seçimi değildir. Vatandaşımız gidip partiye bir oy vermiyor. Üç aday var, vatandaş uygun gördüğünü seçecektir. Cumhurbaşkanı olduğu zaman mevcut hükümetle elbet çalışacaktır. Bunu düşünmek biraz, bizim didişme kültürümüzden doğan bir şeydir.

Benim sayın başbakanla çok mükemmel bir dostluğum vardır belediye reisliğinden itibaren. Böyle bir meselem yoktur. Ben zaten AK Partililerden oy alacağımı biliyorum, kurucuları arasında dediler ki lütfen kabul ediniz, ben buna güveniyorum. Ben AK Partinin aleyhinde değilim ki, böyle bir şey yok. Ben AK Partinin adayının da aleyhinde değilim. Halkın bunu seçmesi lazım. Zaten biz diyoruz ki, oyunuzu istediğinizi veriniz, ama gelecek seçimde siz bildiğiniz partilere veriniz. Siz ekonomiden memnunsanız yine gidin Ak Parti’ye veriniz, bu gayet basit bir şey.

SORU-CEVAP

Geçtiğimiz günlerde Haşim Kılıç’ın bir açıklaması olmuştu. “Bağımsız ve tarafsız bir yargıya ihtiyaç var” açıklaması olmuştu. 17-24 Aralık soruşturmalarının demokratik ülkelerde olduğu gibi yürütüldüğüne inanıyor musunuz?

'HAŞİM KILIÇ'IN BEYANATINA İMZA ATIYORUM'

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç beyin beyanatına imza atıyorum. Sayın Kılıç, insan hak ve hürriyetleri konusunda çok zor imtihanlarda başarılı olmuştur. Bugün de bu biraz önce okuduğunuz ifadelerine saygıyla bakıyorum ve aynen imza, sırf hemşeri olduğum için değil aynı fikirde olduğum için söylüyorum. 17-25 Mart sorunuza cevap vermek isterim. Adli vakaların siyasileştirilmemesi lazım gelir. Bir adli vaka olmuşsa, bu suçlamanın doğru olup olmadığının ispat edileceği yer mahkemedir. Memleketi ikiye bölüp savunanlar ve suçlayanlar, toz duman içinde gerçeklerin gözden kaçmasını sağlamak bence iyi bir şey değildir.

Geçen hafta Sarkozy’le ilgili Fransız adaleti sessiz derin soruşturma yapmış ve bu halka açıklandı ve adalet mecrasına yöneldi. Biz Avrupa normları diyorsak önümüzde güzel bir örnek var. Bizim adalet sistemimizin her şeye rağmen doğru karar vereceğine, yeter ki ülkede hakimler olsun.

SORU-CEVAP

Siz uluslararası alanda çok fazla görev yapmış birisiniz ve Türkiye’de cumhurbaşkanı olduğunuz takdirde, 1915 olaylarının yüzüncü yılı olacak. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

1915 tarihinde olan üzücü hadiseler bizi hep üzmüştür ve üzmeye devam edecektir. Ben çok iyi hatırlıyorum. 70’li yıllarda öğretim üyesi olarak, dışişleri bakanlığıyla da ilişkilerim vardı. Bu iki bakanlıktaki faaliyetlerden haberdar olarak meselenin ilk safhasını biliyorum. Daha sonra diplomatlarımız öldürüldü. Devlet bunu bir vesileyle durdurabildi. Ama bu devletimiz, bugünkü hükümet meselesi falan değil. rahmetli Turgut abi, Turgut bey zamanında yine böyle bir kabardı. O zaman Turgut bey, ABD’deki Türkolaglarla bir faaliyetlerin içerisinde girdi.

SORU-CEVAP

1915 olaylarını nasıl değerlendiriyorsunuz

'HÜKÜMETİN BAŞSAĞLIĞI MESAJI DOĞRUDUR'

Olan hadiseler bizi her zaman üzmüştür ve üzmeye devam edecektir. Meselenin ilk safhasını biliyorum, diplomatlarımız öldürüldü. Rahmetli Turgut abi zamanında yine böyle bir kabardı. Yanlış itibarlar giderilmeye çalışıldı. Hükümetin başsağlığı mesajı doğrudur, yerindedir.

SORU-CEVAP

Hollandalı Gazeteci: Anayasayı korumak istiyorsun. Cumhurbaşkanı olursanız anayasayı değiştirecek misiniz? Değiştirirseniz nasıl yapacaksınız?

'ANAYASANIN DEĞİŞMEYE İHTİYACI VAR'

Anayasamızın değişmeye ihtiyacı vardır. Türkiye’de parlamenter seçimin değişmesine hayır diyorum.

SORU-CEVAP

Berkin Elvan olayı…. Ali İsmail Korkmaz’la ilgili tweetiniz var. Gezi süreciyle ilgili düşünceleriniz nelerdir? Ekmek sloganına eleştiriler var…
Cumhurbaşkanı icra makamı değil. Anayasa böyle. İcra cumhurbaşkanına karşı sorunludur. Bazı yetkileri de var mesela. Bu sefer cumhurbaşkanı halkın oylarıyla geliyor makamına. Bu da ona bir güç verecektir, siyasi güç verecektir. Bu gücü nasıl kullanacaktır? Böyle zincirleme bir reaksiyondur.

'GEZİ'YE İLK GÜN GELENLER ÇOK VATANPERVER İNSANLARDIR'

Gezi’ye gelince… Samimiyetle inanıyorum. Bu Gezi Parkı'na ilk gün gelen gençler çok vatanperver insanlardır. Şimdi o gençlere sopa gaz yerine iletişimle yaklaşsaydı farklı olurdu. Gençlerle diyalog kurmak lazım, ötekileştirme olmaması gerekir. Ailenin reisidir cumhurbaşkanı. Falaka zamanı geçti artık..

SORU-CEVAP

Çok güçlü bir siyasi liderle yarışa girdiniz. Siz şimdi anketleri okuyoruz, miting de yapmayacaksınız. Kampanyanızı halka nasıl aktaracaksınız.? Siz Erdoğan’ı hangi noktalarda yakalayıp birinci turda öne geçmeyi düşünüyorsunuz? Yüzde 50’yi aşmayı nasıl sağlayacaksınız?

'SİYASETİN YABANCISI DEĞİLİM'

Bu seçim çok farklı bir seçim. Yol yapmak, köprü yapmak vaadiyle seçime gelemezsiniz. Başbakanlığı namzet değilsiniz. Bunu yapanlar var. Benim siyasetle ilgili olmadığım varsayımı. Aktif siyasetin içerisinde olmadım ama her zaman çok yakınındayım. 1970’den beri siyasete girme teklifleri gelmiştir. Sonra AK parti zamanında da aynı şeyler oldu ama ben her zaman kariyeri tercih ettim. Siyasette çoğu kişiyi yakın tanırım. Siyasetin yabancısı değilim. Böyle bir imaj yürütülüyor ama böyle bir şey yok. Bu ikisini bilen bir adam bu memlekete hizmet eder.

Bu benim için şaşırtıcı bir husustur. 16 Haziran’dan itibaren, adımın açıklanmasından sonra halkta bırakın benim etrafımdaki insanları, Ege’de, Akdeniz’de, Karadeniz’de insanlarda çok enteresan bir değişim talebi var. Cumhurbaşkanlığı konusunda halkın farklı bir bakış açısı var. Bu demek değildir ki sizi isteyenler hepsi sizi istiyor.

Bu ortalama vatandaş yeni merkeze, sağa oy veren arkadaşlar çok büyük bir ilgi var. Salı pazarına gittiğinizde başı kapalı olsun, açık olsun, köyden gelmiş olsun hepsinin gösterdiği kelimeler aynı. Milletin içinde böyle bir teveccüh var ve ben buna güveniyorum.

Bu millet muktedirlerin oyununu bozmuştur.

Bu tartışma bitmiştir. Alevi kardeşlerimizle ilgili de çok büyük bir destek vardır.