Hükümet, sınır ötesi operasyon tezkeresini gerektiğinde Suriye’den gelecek benzer tehditler için de kullanmak üzere genişletti. Dün gece yarısı kabinenin imzasına açılan tezkere, bu sabah TBMM’de görüşülmeye başlandı. AK Parti'nin önergesiyle görüşmenin kapalı oturumda yapılmasına karar verildi. Tezkerenin kabulü için salt çoğunluğun onay vermesi gerekiyor.

Bugünkü özel oturumda, Türk askerinin “gerektiğinde” yurtdışına gönderilmesiyle ilgili tezkere hızla gündeme alınıyor.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla TBMM Başkanlığı'na gönderilen tezkerede, şunlar kaydedildi:

“Suriye'de devam etmekte olan krizin bölgesel istikrar ve güvenliğe olduğu kadar, ulusal güvenliğimize menfi etkisi giderek artan şekilde görülmektedir.

Suriye Arap Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetlerince yürütülen askeri harekatlar kapsamında, 20 Eylül 2012 tarihinden itibaren ülkemiz topraklarına da saldırgan eylemler yönelmiş ve müteaddit uyarılarımıza ve diplomatik girişimlerimize rağmen bu eylemler devam etmiştir. Ülkemiz topraklarına yönelik söz konusu saldırgan eylemler silahlı saldın eşiğindedir.

Bu durum, ulusal güvenliğimize ciddi tehdit ve riskler oluşturan bir aşamaya ulaşmıştır. Bu itibarla, ülkemize yönelebilecek ilave risk ve tehditlere karşı zamanında ve süratle hareket etmek ve gerekli tedbirleri almak ihtiyacı hasıl olmuştur. Bu çerçevede, hudut, şümul, miktar ve zamanı Hükümetçe takdir ve tespit edilmek kaydıyla, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesi ve görevlendirilmesi ile bununla ilgili gerekli düzenlemelerin Hükümet tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için bir yıl süreyle izin verilmesini Anayasanın 92. maddesi uyarınca arz ederim.”

USUL TARTIŞMASINDA TANSİYON YÜKSELDİ

Tezkerenin görüşmelerinin kapalı oturumda yapılması için önerge verildi. Bunun üzerine Genel Kurul’da usul tartışması açıldı.

Genel Kurul’da, AK Parti Rize Milletvekili Hasan Karal Camiler Haftası, CHP Giresun Milletvekili Selahattin Karaahmetoğlu fındık fiyatları ve BDP Hakkari Milletvekili Adil Kurt ise Hakkari’nin sorunları hakkında gündemdışı söz aldı.

Karaahmetoğlu, hiçkimsenin, ülkeyi savaşa taşıma hakkına sahip olmadığını belirterek, "Kendi iç sorunlarıyla uğraşan Suriye’nin bilinçli olarak Türkiye’ye saldırması söz konusu olamaz. Eğer bugün bir sınır ihlali olduysa, bunun arkasında olan güçler Özgür Suriye Ordusu’nu destekleyenler kimlerse, bu sınır ihlalini yapanlar da onlardır. Dünyada haklı olan bir savaş türü vardır, bu da emperyalizme karşı verilen savaştır. Örnek olarak bizim ulusal kurtuluş tarihimizdir. Kahrolsun emperyalizm ve işbirlikçileri. Yaşasın barış. Savaşa hayır diyorum" diye konuştu.

BDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan da söz alarak, bugünün tarihi ve vicdanlarının seslerini dinlemeleri gereken tarihi bir gün olduğunu söyledi. Kaplan, "Hiçbirinizin savaş yanlısı olduğunu düşünmüyorum, vicdanım isyan halindedir. Lütfen biraz daha akıl, sağduyu, diplomasi, kardeşlik, komşuluk, tarih, kültür, din kardeşliği. Bu ortak değerlerimizi ortaya çıkararak, Ortadoğu coğrafyasında Türkiye’yi hak ettiği noktaya çıkaralım" dedi.

Daha sonra Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu imzasıyla tezkerenin görüşmelerinin kapalı oturumda yapılmasına ilişkin önerge okundu. Muhalefet milletvekillerinin talebi üzerine TBMM Genel Kurulu’nda usul tartışması açıldı.

Tartışmanın ardından kapalı oturumda, Suriye konusunda Hükümet’e yetki veren Başbakanlık tezkeresinin görüşmelerine başladı.

>>MUHARREM İNCE: SİZ BU TEZKERE İLE CİHAN SAVAŞI YAPABİLİRSİNİZ

BÜROKRATLAR DA KAPALI OTURUMDA

Öte yandan kapalı oturuma Dışişleri ve Milli Savunma bakanlıklarının bazı bürokratlarının da katılmalarına ilişkin önergeler Genel Kurul’da kabul edildi.

TUTANAKLAR 10 YIL SAKLANACAK

İçtüzüğe göre, kapalı oturumlara, bakan ve milletvekillerinin dışında kimse alınmıyor; Genel Kurul Salonu çevresinde bulunan kulisler, koridorlar, basın merkezinde salon bitişiğindeki bürolar boşaltılıyor. Genel Kurul’un uygun görmesi halinde yeminli stenograflar tutanakları tutabiliyor.

Kapalı oturum görüşmeleri hakkında açıklama yapılamıyor, bunlar devlet sırrı olarak saklanıyor. Tutanak, özetiyle birlikte bir zarfa konularak, katip üyelerce mumla mühürlenip, Meclis arşivine teslim ediliyor.

Kapalı oturum tutanakları, 10 yıl geçtikten sonra yayımlanabiliyor. Kapalı oturumda, birleşimin gizliliği nedeniyle sadece işitme engelli kavaslar görev yapabiliyor.

Suriye tezkeresi neden Irak'tan ayrıldı?

Ankara'da önce, Suriye'ye olası bir askeri harekât için hükümete silahlı kuvvetlerin kullanılması izni veren tezkerenin, Kuzey Irak tezkeresi ile birleştirilmesi tartışıldı. Ancak Irak tezkeresinin 17 Ekim tarihini taşıması, Suriye için ise 17 Ekim'e kadar geçecek sürede silahlı kuvvetlerin kullanılmasının her an gerekebileceği düşünülerek ayrı bir tezkere hazırlanmasında karar kılındı. Bu kararın ardından Suriye tezkeresi ayrı olarak hazırlanıp imzaya açıldı. Tezkerede "gerektiğinde kullanılmak üzere Suriye'den gelebilecek tehdide karşılık vermek üzere" hükümete "kara, deniz, hava" unsurlarıyla silahlı kuvvetleri kullanma izni isteniyor.

Anayasa ne diyor?

Anayasa'nın "Savaş hali ilânı ve silahlı kuvvet kullanılmasına izin verme" başlığını taşıyan 92. maddesine göre, "Milletlerarası hukukun meşru saydığı hallerde savaş ilanına ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yabancı ülkelere gönderilmesine ve yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye'de bulundurulmasına karar verme yetkisi" TBMM'ye ait bulunuyor.

Bu durumun iki istisnası bulunuyor. Birinci istisna uyarınca, "Türkiye'nin taraf olduğu milletlerarası antlaşmalar veya milletlerarası nezaket kurallarının gerektirdiği durumlarda" silahlı kuvvetlerin yurtdışına gönderilmesi veya yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye'de bulundurulması için ayrı bir TBMM kararı gerekmiyor.

Anayasa'nın 92. maddesindeki ikinci istisnaya göre; "TBMM tatilde veya ara verme döneminde iken Türkiye'nin ani bir silahlı saldırıya uğraması ve derhal karşılık verilmesinin kaçınılmaz olması halinde" Cumhurbaşkanı da Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kullanılmasına karar verebiliyor.

Hükümet, ancak TBMM'nin süresi ve kapsamını belli ederek yetki vermesi halinde, sınır ötesi operasyonlar için Türk Silahlı Kuvvetleri'ni görevlendirebiliyor.

MHP DESTEK VERİYOR

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, tezkere ile ilgili "Türk Devleti'nin elini güçlü kılmak için hükümete yetki verme taraftarıyız" açıklamasını yaptı.

BDP VE CHP'DEN RET

Suriye tezkeresine muhalefetten ilk açıklama BDP'den geldi. BDP Grup Başkanvekili Pervin Buldan, Suriye tezkeresine destek vermeyeceklerini açıkladı.

CHP'den resmi açıklama yapılmadı, ancak ana muhalefet partisinin de, Suriye'ye askeri harekât için hükümete yetki verilmesine 'hayır' diyeceği iddia edildi.

>> MHP'li Vural: Milli menfeaatleri dikkate alacağız