Bahar geliyor, göç başladı

Afrika’dan Avrupa’ya doğru göç eden leylek, kırlangıç, ebabil, guguk kuşu, Avrupa arı kuşu gibi türler baharın gelmesiyle rahatlıkla görebileceğimiz kuşlar.

Tüm Avrupa’da sürdürülen ‘Yaşayan Bahar’ kampanyası bu beş türün gözlemlenerek www.yasayanbahar.org adresine kayıt yapılmasına davet ediyor. Yaşayan Bahar internet sayfası aracılığıyla, Türkiye’de leylek, kırlangıç, ebabil, arıkuşu ve guguk kuşlarının hangi şehirlerden ne zamanlarda geçtiklerini Türkiye haritası üzerinden izlemek mümkün olacak.

>> İLK CEMRE

>> İKİNCİ CEMRE

36 ülkede gerçekleştirilen kayıtlar ile 2009 yılında tüm Avrupa’da 93 bin 985 olan gözlem sayısı 2010 yılında 103 bin 6’ya çıktı. Bu yıl gözlem sayısının çok daha fazla olması bekleniyor.

Leylek

Leylekler uzak yerlere göç eden kuşların en iyi bilinenidir. Göçlerini iri gövdelerinden dolayı karalar üzerinden yapmaya özen gösterirler. Uzun ve geniş kanatlarıyla aktif kanat çırpmak yerine süzülerek sıcak hava akımlarından yararlanır, böylece daha az enerji harcarlar. İstanbul Boğazı gibi kıtaların birbirlerine yaklaştığı kara köprülerinde 10 binlercesi bir arada görülür. Avrupa’da yoğun tarıma geçilmesi nedeniyle leyleklerin beslenebilecekleri çayırlık ve sulak alanların azalması, Afrika’da ise tarım ilaçlarının yoğun bir şekilde kullanılması, geniş leylek sürülerinin azalmasına neden oldu.

Ebabil

Ebabil, 16-17 santimetre boyunda, kentler ve açık alanlarda yaşayan bir kuş türüdür. Ebabilleri diğer kuşlardan özel kılan şey neredeyse tüm ihtiyaçlarını havada gidermeleridir. Uçarken uyurlar, yer ve içerler, oyun oynarlar, eş seçer ve kur yaparlar. Ayaklarının kısa ve zayıf olması nedeniyle olağanüstü bir durum dışında yere konmazlar. Ancak üreme, kuluçka dönemlerinde ve yavru yetiştirirken konmak için ayaklarını kullanırlar. Ebabiller en hızlı uçan kuşlardan birisidir.

Guguk kuşu

Guguk kuşları böcek ve tırtıllarla beslenirler. Kırlar, bozkırlar, ormanlar, park ve bahçeler, bellibaşlı yaşam alanlarıdır. Guguk kuşlarını diğer kuşlardan ayıran özellikleri kendi yuvalarını yapmamalarıdır. Üreme dönemlerinde yumurtalarını başka kuşların yuvalarına bırakırlar. Guguk kuşlarının yavruları yumurtadan diğer kuşun yavrularından daha erken çıkar ve kendi yaşamlarını sürdürebilmek için diğer yumurtaları yuvanın dışına atarlar.

Arı kuşu

Ülkemizde görülen en renkli kuşlardan biridir. Sıcak iklimleri seven arı kuşları özellikle beslenmek için gerekli uçan böcekleri kolay bulabileceği sulak alanların yakınlarında, kum ve killi toprak duvarlarına küçük delikler açarak koloniler kurarlar. Yavrular uçurulduktan sonra yavrulara kısa zaman sonra çıkacakları göç yolculuğu öncesi avlanmayı daha iyi öğretmek ve avın daha bol olduğu alanlara yakın olmak için koloninin yuvalandığı duvarları terk ederler. Başta arı olmak üzere her türlü uçan böceği öncelikle yusufçukları, kelebekleri ve ağustos böceklerini yakalayarak beslenir. Arıları yemeden önce, böceği defalarca sert bir yüzeye vurarak iğnesini çıkarırlar.

Kırlangıç

Kırlangıçlar, kutuplar hariç dünyanın her tarafında yaşayabilen, sinek avlayarak beslenen, küçük, ötücü kuşlardır. Binaların çatı altlarına, saçaklarına ve pencere oyuklarına çamur ve kilden çanak şeklinde sağlam yuvalar yaparlar. Diğer göçmen kuşların aksine gündüz göç yollarına devam ederler. Göç sırasında bazen şiddetli yağmur ve fırtınalar binlercesinin ölümüne sebep olur.