Gore Vidal hayatını kaybetti

Romancı, oyun yazarı, eleştirmen ve siyasetçi Gore Vidal, 86 yaşında hayata veda etti. Vidal’in yeğeni Burr Steers, bir süredir zatürre tedavisi gören ünlü yazarın Los Angeles’taki evinde dün akşam öldüğünü açıkladı.

Çağdaşları Norman Mailer ve Truman Capote gibi söyleşi programlarına katılan, gazetelerde köşe yazıları yazan ve eserlerini okumayanların bile tanığı son yazarlar kuşağının en ünlü temsilcilerinden biri olan Vidal, siyasi ve edebi kuramlara muhalefeti ile tanınmış ve Ulusal Kitap Ödülü dahil olmak üzere çok sayıda ödüle layık görülmüştü.

Tüm siyasetçileri acımasız bir dille eleştiren, erdem, fazilet gibi kavramlarla dalga geçen, Vietnam’dan Irak’a ABD’nin katıldığı tüm savaşlara muhalefet eden Vidal, bağımsız bir düşünür olarak çok sayıda kişinin saygısını kazanmıştı.

Amerikan militarizminin en büyük eleştirmenlerinden biri olan Vidal, kaderin bir cilvesi olarak 1925’te babasının mezun olduğu New York’taki ABD Askeri Akademisi’nde dünyaya geldi. Dedesi Oklahoma senatörü Thomas Pryor Gore olan Vidal’in babası Gene Vidal, Başkan Franklin Roosevelt’in çalışma arkadaşlarından biriydi.

Okul hayatından haz etmemesine karşın Phillips Exeter Academy’den mezun olan Vidal, daha sonra orduya yazıldı. Vidal, bir savaş romanı olan "Williwaw" adlı ilk kitabını 20 yaşındayken ve orduda çalışırken yayımladı.

1950’li yıllarda "Edgar Box", "Katherine Everard" ve "Cameron Kay" takma adlarıyla çeşitli kurgu kitapları da yayımlayan Vidal, tiyatro, sinema ve televizyon için de birçok senaryoya imza attı. Yazar, Hollywood’daki eşcinsellerle ilgili bir belgeselin yanısıra "Gattaca", "With Honors" ve "Bob Roberts" adlı filmlerde de rol aldı.

1960’lı yıllarda siyasetle ilgilenmeye başlayan Vidal, Demokratik Parti’den Kongre’ye aday oldu ancak Roosevelt’in desteğine karşın kaybetti. Hugh Auchincloss’un üvey çocukları olarak Jacqueline Kennedy ile sıkı dost olan Vidal, Başkan Kennedy’nin destekçileri arasında yer aldı.

Her fırsatta eski moda bir onur anlayışına ve modern bir yaşam arzusuna sahip olduğunu dile getiren Vidal, alkole olan düşkünlüğü ile tanınıyordu. Dünyadaki tüm içkilerin en az bir kez tadına baktığını ifade eden Vidal, hiç evlenmemiş, İtalya’nın Ravello kentindeki muhteşem manzaralı villasında en yakın dostu Howard Austen ile birlikte yaşamıştı.

Diğer yazarlara hakaret derecesine varan eleştiriler yönelten Vidal, İngilizce’deki en tahilsiz üç sözcüğü "Joyce Carol Oates" (kendisi gibi Ulusal
Kitap Ödülü kazanmış ünlü bir yazar) ve en yerinde üç sözcüğü ise "Ben, sana demiştim" olarak sıralamıştı.

Montaigne’nin bilgeliğine, Italo Calvino’nun imgelemine, Henry James ile Edith Wharton’un iç görüsüne duyduğu hayranlığı her fırsatta dile getiren Vidal’in eserleri birçok dile çevrildi.

"İmparatorluk", "Kent ve Tuz", "Düello Gayri Resmi Amerikan Tarihi 1", "Lincoln Gayri Resmi Amerikan Tarihi 2", "1876 Gayri Resmi Amerikan Tarihi 3", "Golgota’dan Canlı Yayın Yeniden Yazılan İncil", "Yaratılış", "İmparator Julian", "Myra" ve "Ben Cyrus, Zerdüşt’ün Torunu", Vidal’in Türkçe’ye çevrilen eserlerinden birkaçı.

AA