'Gözleri büyük olduğu için yok oldular'

Bilim insanları, bazı konuda gelişmiş bir medeniyet kurabilecek potansiyele sahip olduklarına dair izler bırakan ancak hayatta kalamayan Nenadertaller hakkında önemli bir bilgiye ulaştı. Modern insanın atalarıyla aynı büyüklükte beyni olan Nenadertallerin, beyinlerini çok daha farklı kullandıkları belirlendi.

Discovery News’te yer alan habere göre, Neandertallerin beyni görme ve hareket etmeye odaklanmıştı. Belli konularda avantaj sağlayan bu durum, aynı zamanda kavrama yeteneği ve sosyal etkleşim yeteneğinin fazla gelişmemesine neden oldu.

Proceedings of the Royal Society B dergisinde yayımlanan araştırmada, büyük gözleri ve daha büyük vücutları bulunan Neandertallerin beyni, görme sistemi ve temel hareketlerine odaklanacak şekilde gelişti. Araştırma ekibinde yer alan Robin Dunbar, ‘bu nedenle beynin akıllı kısmına daha az yer kaldığını’ belirtti. Dunbar, Discovery News’e, “Yaratıcı düşünceyi bulunduran kısım yeterince gelişmemişti” dedi.

BEYNİN ÖLÇÜMLERİYLE ZEKA İLİŞKİSİ

İngiltere’nin Oxford Üniversitesi’nde evrimsel psikoloji profesörü olan Dunbar ve meslektaşları Eiluned Pearce ve Chris Stringer, modern insanın atalarına ait 32, Neandertallere ait 13 kafatasını inceledi. Kafataslarının, 27 ile 75 bin yıl öncesine ait olduğu belirtildi.

Görme yetisinin beynin ne kadar büyük bir kısmını ilgilendirdiğini anlamak için, göz boşluğu ile görsel bilgilerin işlendiği kısmın ölçüleri alındı. Vücuttaki ve görsel sistemdeki farklılıklar tespit edildikten sonra, araştırmacılar kavrama yeteneği için beyinde ne kadar alan kaldığını inceledi.

Araştırmacılar, çevresel farklılıkların türler için farklı evrimsel değişimlere yol açtığını belirtti.Homo Sapiens ve Neandertallerin ortak atası olan Homo heidelbergensis, dev bir vücuda sahip olmasına rağmen, Neandertallerde olduğu gibi büyük gözlere sahip değildi.

Dunbar, ‘Sahip oldukları büyük gözler, yüksek yerlerde ve tropik kuşağın dışında yaşayan Neandertaller için yeterli ışığın olmadığı ortamlara alışmalarını sağladı” dedi. Neandertaller ayrıca, daha soğuk iklimlerde yaşadıkları için vücut kaybını azaltacak şekilde Homo Sapiens’e kıyasla daha kısa boyluydu.