Dünya Sağlık Örgütü'nün dünyanın en ölümcül bulaşıcı hastalıklarından biri olarak tanımladığı kuduz sebebiyle yılda 59 bin kişi hayatını kaybediyor. Kuduz belirtileri nelerdir, kuduz nasıl bulaşır? Kuduz aşısı ne işe yarar? Kuduz önlenebilir mi? İşte bütün merak edilenler.
Kuduz , evcil ve vahşi hayvanlarda görülen, zoonoz viral bir hastalık. Bu viral hastalık, insanlar da dahil olmak üzere tüm memelilerin merkezi sinir sistemini etkiliyor. 28 Eylül Dünya Kuduz Hastalığı Günü , insanların kuduzu önlemek amacıyla birlik olmasına fırsat sunmak adına Kuduzla Mücadele Küresel Birliği-GARC tarafından 2007’de başlatıldı. İlk kuduz aşısını bulan ve kuduz hastalığının önlenmesinin temellerini atan Louis Pasteur’ün ölümü anısına bu tarih seçildi. Dünya Kuduz Hastalığı Günü’nü koordine eden Kuduzla Mücadele Küresel Birliği (GARC) Direktörü Profesör Louis Nel’e göre “Hayvanları aşılamak hayat kurtarır. Kuduz hastalığının tüm dünyada ortadan kaldırılması mümkündür.”
Kuduz nedir, nasıl bulaşır?
Kuduz virüsü enfeksiyona maruz kalmış hayvanın tükürüğü ile yakın temas, ısırığı, çiziği ve tahrip olmuş cilt/mukoza zarını yalaması yoluyla hayvanlardan başka hayvanlara veya insanlara bulaşıyor. Köpekler, virüsün en yaygın kaynağı ve tüm insan kuduz ölümlerinin yüzde 95'inden fazlasından sorumlu.Evcil hayvanlardan veya yaban hayattan enfeksiyon alma riskini düşürmek ve bu ölümcül hastalıktan korunmak için alınabilecek en iyi önlem ise hayvanların aşılanması.
Kuduzun belirtileri neler?
Hastalığın belirtileri ortaya çıktıktan sonra hastalık neredeyse hem hayvanlar hem de insanlar için öldürücü. Kuduz tanısını klinik gözlemlere dayanarak yapmak zor ve tanı çoğunlukla güvenilmez. Hayvanlarda en güvenilir kuduz işaretleri şiddetli davranış değişiklikleri ve açıklanamayan ilerleyici felçtir. Hastalık hayvanlarda saldırgan davranış ve felç belirtileri gösterebiliyor.
Kuduz hayvanlardan insana bulaşabiliyor
İnsanlarda kuduzun ilk bulguları baş ağrısı, ateş, kaygı ve karıncalanma veya ısırık bölgesi yakınlarında değişen duyarlılıklar olabiliyor. İnsanların çoğunda aynı zamanda göz bebeklerinin genişlemesi, ses ve ışığa alışılmadık duyarlılık, değişen vücut sıcaklığı, nöbetler, halüsinasyonlar ve hidrofobi (suyla temasta hatta su gördükten sonra spazmlar) görülüyor.
Hem insanlarda hem de hayvanlarda kuduz önce felçten komaya, daha sonra ölüme neden olur.
Kuduz ölüme neden olabilir
Kuduzda erken müdahale önemli
- Evcil hayvanınız veya bir kişinin, enfekte olmuş bir hayvana temas ettiği şüpheniz varsa erken müdahale ile hastalığı önleyebilirsiniz. İlk adım derhal yara tedavisi uygulamaktır: Yarayı bol su ve sabunla veya deterjan ile yaklaşık 15 dakika yıkayın. Ardından yüzde 70 alkol/etanol, tentür veya iyot gibi virüsidal tedavi uygulayın. Yaraya dikiş atmayı mümkün olduğunca geciktirin.
- Hemen bir doktora danışın. Doktor kuduzun insanlarda gelişmesini önlemek için maruziyet sonrası kullanılacak profilaksi veya önleyici tıbbi tedaviye karar verecektir.
- Veteriner hekim de kuduz hayvanlar için uygun müdahaleyi uygulayacaktır.
Kuduz aşısı ile hastalık önlenebilir
Aşılama ile kuduz önlenebilir
Boehringer Ingelheim Türkiye Hayvan Sağlığı Ülke Müdürü Kubilay Destegüloğlu Dünya Kuduz Hastalığı Günü nedeni ile şunları söyledi:
Kuduz hastalığını ortadan kaldırmak için tüm dünyada veteriner hekimler, evcil hayvan sahipleri, sivil toplum kuruluşları ve hükümetler ile güçlerimizi birleştiriyoruz. Hedefimiz, kuduz hastalığını önlemek için uygulanması gerekenler hakkında farkındalık yaratmak ve dünyanın birçok bölgesinde kuduz hastalığının hayvanlar ve insanlar üzerinde ciddi bir tehdit oluşturduğuna dikkat çekmek. Kuduz hastalığı, özellikle Asya’da ve Afrika’da olmak üzere, 150’den fazla ülke ve bölgede halen bir salgın hastalık. Uygun bir aşılama stratejisi ve yatırımlar sayesinde kuduz hastalığı önlenebilir bir hastalık olacaktır.
- Masterchef'te ilk ceketin sahibi belli oldu!
- Melis Sezen: O dönem kendimi kullandırtma seviyesindeydim
- Ünlü rapçi silahlı saldırıda hayatını kaybetti!
- Battal Gazi'nin ZıpZıp'ıydı! Necdet Kökeş hastaneye kaldırıldı
- Nevra Serezli'den yıllar sonra bir itiraf geldi! 'Oğlumu görmek istemedim, hemşire beni payladı'