Mantar avına çıkma zamanı!

Sonbahar ayları mantar avcıları için harekete geçme zamanı. Uzun zaman toprak altında olan mantarlar yağmur sonrası yeryüzüne çıkıyor. Türkiye mantar yetiştiriciliğinde uygun iklim kuşağında olduğu için ülkemizde mantar çeşidi bol. Bu yüzden dünyadaki mantarseverler sonbaharda Türkiye’ye akın ediyor ve çeşitli gruplarla mantar toplamaya çıkıyor.

Vitamin, mineral ve protein yönünden çok zengin olan mantarı toplamak için en uygun zamandayız. Çok hızlı büyüyen ve kısa sürede özelliğini yitiren mantarların yağmur yağdıktan hemen sonra toplanması gerekiyor. Mantar toplamayı bir doğa sporu olarak da görebilirsiniz. Bir yandan ormanda geziniyor ve doğanın tadını çıkarıyor, bir yandan da farkında olmadan kalori yakıyorsunuz. Türkiye sahip olduğu iklim koşulları nedeniyle değişik ortamlarda yetişen doğa mantarları yönünden zengin. Bu nedenle yenen makromantar türleri yemek ya da ticaretini yapmak için toplanıyor. Araştırmalara göre, bugün 40 civarında yenen mantar türü yemeklik olarak toplanıyor ve bunların içinden 25’e yakını pazarlarda satılıp yurt dışına ihraç ediliyor. Ülkemizde yetişen mantarlar genellikle dolgun ve beyaz renkte oluyor. Zehirli mantarların ise şapkaları daha sivri, renkleriyse yeşilimsi ya da kahverengi. İyi bir mantar avcısı olsanız bile topladığınız mantarların türünü bir bilene sormalısınız, unutmayın!

Mantarları sepete toplayın

Gelelim mantarların nasıl toplanacağına... Öncelikle hatırlatmakta fayda var: Toplanan mantarlar asla noylon torba içine konulmamalı. Çünkü naylon torba yemek istiyorsanız mangal yapabilirsiniz. Bu arada ufak bir hatırlatma yapmakta fayda var: Mantarlar sindirimleri zor besinlerdir. Bir tür lif mantarı olan Craterelleus cornucopioides (Türkiye’de Borazan mantarı olarak biliniyor) çocuklarda bağırsak düğümlenmesine yol açabilir.

Doğru bilinen yanlışlar

-Pişirilen mantarlar zehirlemez.
- Ağaçta çıkan mantar zehirsizdir.
-Hayvanların yediği mantarları yiyebiliriz.
- Çayırda çıkan mantar zehirsizdir.
- Salyangozlar zehirli mantarları yemezler.
- Sirkeli ve tuzlu suda kaynatılırsa mantarın zehri alınır.
-Süt, yoğurt, sirke mantarın zehrini alır.
-Mantar toplanan çevrenin insanları, yaşlılar mantarın zehirli olup olmadığını bilir.

Türkiye’de yetişen ve yenebilen mantar türleri

Kuzu göbeği mantarı-Kuzu mantarı-Domalan-Sütsüz mantar- Kanlıca mantarı-Tirmit-Çörek mantarı-Kaypak mantarÖküz mantarı-Melez mantarı-Doru renkli mantar-Çam kabara mantarı-Kar çanı-Bal mantarı-Değişken renkli-Çayır mantarı- Karakız mantarı-İmparator mantarı-Şemsiye mantarı- Posteki mantarı-İstiridye mantarı-Kayın mantarı-Yumurta mantarı- Borazan mantarı-Kıvırcık mantarı-Biftek mantarı- Kükürt mantarı-Pullu mantarı-Sığır dili-Dede sakalı

Zehirlenmelerde ilk yapılacaklar

-Zehirlenen kişi paniğe kapılmamalı, sakin kalmaya çalışmalı. Kusuyorsa ve ishalse durdurmak için herhangi bir müdahalede bulunmamalı.
-Zehirlenen kişiye hiçbir şey içirilmemeli. İçirilecek alkol, ilaç, süt hatta yoğurt gibi şeyler sonradan sorun yaratabilir.
- Tedavi sadece tıp doktorları tarafından yapılmalı.
-Yenen mantarı tanıması ve doğru tedaviyi uygulayabilmesi açısından, varsa bu mantardan, yoksa artıkları ve vücut dışkısı toplanıp uzman doktorlara teslim edilmeli.
- Mantarın saat kaçta yendiği ve mantar hakkındaki bütün bilgiler doktora doğru iletilmeli.