Öykünme ne demek? Edebiyatta öykünme örnekleri nelerdir?

Pratik Bilgiler

Öykünme kelimesi genellikle edebiyat ve sanat camiasında kullanılan öz Türkçe bir sözcüktür. Öykünmek birinden etkilenmek, onun ortaya koyduğu eserin bir benzerini yapmaya çalışmak demektir. Bu sözcük, olumlu manada kullanıldığı için, taklit etmek ya da kopyalamak anlamına gelmez. Çünkü taklitçilik, herhangi bir emek ve yaratıcılık gerektirmez Öykünme ne demek? Edebiyatta öykünme örnekleri nelerdir sizler için ayrıntıları derledik.

29 Ağustos 2023 , Salı 09:40 Güncelleme: 29.08.2023 09:42

Öykünen kişiler için "öykünmeci" sıfatı kullanılır. Başkasını taklit eden kişilere ise taklitçi ve mukallit denir.

Haberin Devamı

ÖYKÜNME NE DEMEK?�

Öykünmek, bir edebiyatçının ya da sanatçının eserine hayran kalmak suretiyle onun bir benzerini yapmaya çalışmak anlamına gelir. Söz konusu benzerlik tek yönlü olursa öykünme, çok yönlü olursa taklit olarak nitelendirilir. Taklit ile öykünme arasındaki ince çizgi birçok tartışmalara da yol açmıştır.

Özellikle edebiyat ve sinema gibi sanat dallarında başka bir yazarın ya da yönetmenin eserine öykünen kişilerden bazıları intihal yapmakla suçlanmıştır. İntihal, bir sözü, metni ya da görüntüyü çok az değiştirerek kendisininmiş gibi yayımlamak demektir. Öykünme ile eş ve yakın anlamlı kelimeler şunlardır:

1- Feyz alma: Feyz kelimesi Arapçada ışık anlamına gelir. Feyz almak ise mecazen, hem ilham almak hem de benimsemek demektir. Bir kişi feyz aldığı kişinin izinden giderek onunki gibi bir eser ortaya koymaya çalışır.

Haberin Devamı

2- Özenme: Özenme kelimesi öykünmeden farklı olarak hem olumlu hem de olumsuz manada kullanılabilir. Özellikle kelimenin sıfat hali olan "özenti" birinin davranışlarını eleştirmek ya da bizzat o şahıs ile alay etmek için kullanılır.

3- Gıpta Etme: Günümüzde, özellikle günlük konuşmalarda gıpta etmek, özenmek manasında kullanılsa da iki kelime anlamca birbirinden farklıdır. Bir kişi kıskançlık duygusuna kapılarak da birinin sahip olduğu bir şeye ya da elde ettiği başarıya özenebilir. Ancak gıpta eden kişide kıskançlık değil hayranlık vardır.

4- İmrenmek: Bir şeyi çok istemek, arzu duymak anlamlarına gelen imrenmek fiili, öykünmek gibi Türkçe kökenlidir.

EDEBİYATTA ÖYKÜNME ÖRNEKLERİ NELERDİR?�

1- Nikos Kazancakis - Zorba / Jose Saramago - Kabil

2- Nabi - Hayrabad / Feridüddin-i Attar - İlahiname