21 Şubat Dünya Rehberler Günü: Haklarınızı bilin, suça ortak olmayın

Bir tura çıkarken hem ne gibi haklara sahip olduğunuzu bilin, lisanslı rehberlerin haklarını da gasp etmeyin. Hiç kimsenin sebepsiz zenginleşmesine müsaade etmeyin.

Belgesiz rehberlik veya kaçak acente durumlarında yapılabilecekler:

• Belgesiz rehber ve kaçak acente faaliyetini tespit ettiğinizde, bulunduğunuz ilin kültür turizm müdürlüğüne bildirin.
• Belgesiz rehber ile karşılaştığınızda Turist Rehberleri Odasına ya da Turist Rehberleri Birliğinin 03124170393 no’lu telefona ya da infotureb@tureb.org.tr adresine yazın.
• Kaçak acente faaliyetlerini ise Türkiye Seyahat Acentaları Birliğinin 0212 356 59 76 alo TURSAB hattına bildirin.
• Ve elbette vergi vermedikleri için maliyenin 4440189 numaralı telefon hattını arayarak şikayette bulunun.

Kaçak acente ve rehber cezaları:

• İstanbul Turist Rehberleri Odası’ndan (İRO) aldığım bilgiler şu şekilde:
• Belgesiz rehberlik yapanlar ile belgesiz acentacılık yapanlar; haklarında idari para cezalarının uygulanması için resmi yazı ile İlgili Mülki Amirliğe bildiriliyor.
• Ayrıca Türkiye’de yasal olarak bulunmayan yabancı uyruklu şahıslar, haklarında işlem yapılması için Göç İdaresi’ne iletiliyor.
• Rehbersiz tur yapan ve rehber-acente sözleşmesi yapmadan tur düzenleyen acenteler; haklarında para cezası uygulanması için Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğüne bildiriliyor.
• Rehber –Acente sözleşmesi yapmadan rehberlik hizmeti veren rehberler; haklarında idari para cezası ve disiplin cezası uygulanması için Turist Rehberleri Birliği’ne bildiriliyor.

Cezalar

• Belgesiz rehberlik yapanlar için 1618 sayılı Kanunun 30. maddesi gereğince kesilen para cezası 500 bin - 2 milyon TL arasında. Ayrıca belgesiz rehberlik yapan birini çalıştıran acenteye 1618 sayılı Kanunun 10. ve 27. maddeleri gereğince 1500 TL ceza kesiliyor.
• Rehbersiz tur yapan acentalara 1618 sayılı Kanunun 10. ve 27. maddeleri gereğince 1.500 TL ceza kesiliyor.
• Belgesiz acentecilik için kesilen para cezası 2 bin - 5 bin TL arasında.
• Sözleşmesiz çalışan rehbere 6326 sayılı Kanunun 5. maddesi gereğince disiplin ve para cezası, acenteye de 1618 sayılı Kanunun 27. maddesi gereğince bin TL para cezası veriliyor.

Tur rehberinin seyahat eden kişilere karşı sorumlulukları neler?

Turist rehberinin sorumluluğu, kişi veya grup hâlindeki yerli veya yabancı turistlerin gezi öncesinde seçtikleri dil kullanılarak ülkenin kültür, turizm, tarih, çevre, doğa, sosyal veya benzeri değerleri ile varlıklarının kültür ve turizm politikaları doğrultusunda tanıtılarak gezdirilmesini veya seyahat acenteleri tarafından düzenlenen turların gezi programının seyahat acente yazılı belgelerinde tanımladığı ve tüketiciye satıldığı şekilde yürütülüp acente adına yönetilmesini sağlamak.

Turist rehberinin görevleri arasında, güçlü liderlik ile grup ruhu oluşturmak, öğrenme ortamı yaratmak, turu başarılı bir biçimde yönetmek, sorunları çözmek, keşif, eğlence, dostluk ruhu yaratmak, grubu getiren seyahat işletmesinin kurallarına uymak sayılabilir.

Lisanslı rehber ne demek?

Lisanslı rehber; TC Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan ruhsatname ve TUREB'den de Çalışma Kartı olan rehberdir. Lisanslı rehber olmak için üniversitelerin Turist Rehberliği bölümlerinden mezun olmak, TUREB tarafından düzenlenen Yurt içi eğitim gezilerini tamamlamak ve YDS'den ( Yabancı Dil Sınavı) en az 75 almış olarak yabancı dil yeterliliğini ispat etmek gerekir. Bu koşullardan birini bile taşımayan TC vatandaşı Turist Rehberi olamaz.

Lisanslı rehber nasıl olunur?

Turist Rehberliği 2012 yılından bu yana kendine müstakil meslek yasası olan bir meslek. 6326 Sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu ve Yönetmeliği çerçevesinde Turist Rehberi olunur ve meslek yürütülür.

Bir turist rehberinin nitelikleri nasıl olmalı?

Bilgi: Bir rehberin öncelikle anadilini ve rehberlik yaptığı dil veya dilleri çok iyi derecede bilmesi gerek. Tarih, arkeoloji, sanat tarihi, coğrafya, ekonomi konularında mesleğin gerektirdiği bilgiler yanı sıra müzik, sanat, politika konularında da genel kültür sahibi olmalı. Bu bilgiler sürekli güncellenmeli.

İletişim: Rehber yalnız bilgisiyle değil anlatımı, vücut dili, görünümü, kişiliği ile de turisti etkiler. Ayrımcılık yapmamalı, güvenilir, soğukkanlı ve nazik olmalı. Tanıtma, bilgi verme sırasında turistlerle göz teması kurabilmeli, grubu otoriter olmadan yönetmeli, zamanı ekonomik kullanmalı, sorunlara çözüm getirici olmalı. Diğer rehberlerle, araç sürücüsü ile, müze-otel-mağaza çalışanları ile doğru iletişim kurabilmeli.

Sorumluluk: Rehberin sorumluluğu yalnız turiste veya acenteye karşı değil. Rehber, kültür varlıklarının ve çevrenin korunmasından da sorumlu. Turlarla ilgili planlama, koordinasyon, denetim, raporlama da onun sorumluluğunda. Ortaya çıkabilecek olağandışı durumlarla (rezervasyon sorunları, hastalık, ölüm, hırsızlık, kaza, vb.) başa çıkabilmesi gerek.

Fiziksel Yeterlik: Rehber, uzun yürüyüşlere, araçla yapılan uzun yolculuklara, uykusuzluğa, zor koşullara, yükseklik ve farklı iklim koşullarına dayanıklı olmalı.

TUREB ( Turist Rehberleri Birliği) Başkanı Suat Tural’dan 21 Şubat Rehberler Günü mesajı:

Turist rehberlerinin ülkemize olan katkısının yanı sıra mesleğimizin niteliklerini de özenle anlatmaya gayret ettiğimiz ve dünyanın en iyi rehberleri arasında gösterildiğimiz için de gururla kutladığımız günümüz. Özellikle son yıllarda daha fazla gezmeye başlayan vatandaşlarımızın hem tüketici olarak haklarının korunması hem de keyifli geziler yaşayabilmesi adına, yasalarımızın da gerektirdiği şekilde mutlaka lisanslı turist rehberleri ile gezmelerini önemle hatırlatıyoruz. Türkiye Turist Rehberleri Birliği (TUREB) olarak mesleğimizin ve meslektaşlarımızın hakları ve gelişimi için var gücümüzle çalışıyoruz. Türkiye'nin en önemli 'soft power' kaynaklarından olan Turist Rehberleri'nin gerek öğretim seviyesi gerekse yabancı dil bilgisiyle ne kadar önemli olduğunu turizm endüstrisine biraz olsun yakın olan herkes çok iyi biliyor. Ülkemizin tarihi, kültürel, doğal ve benzeri zenginliklerini doğru tanıtabilmek için yeri geldiğinde ailesinden günlerce uzak kalarak, en zor şartlara göğüs gererek, sürekli kendini geliştirerek mesleğini icra eden bütün meslektaşlarımızın bu anlamlı gününü en içten duygularımla kutluyorum.