Bulgar Kilisesi Sveti Stefan ve Eksarhane binasının hikayesi (Demir Kilise nerede?)

Prens Stefan Bogoridi’nin bağışladığı arazi ve üzerindeki ahşap bir konut Bulgar cemaatinin sağladığı maddi ve manevi yardımlarıyla kiliseye çevrilir. 9 Ekim 1849 tarihinde yapılan Slav dilinde yapılan ayinle kutsanarak ibadete açılır. Yapının karşısındaki Metoh binası ise iki sene sonra kurulur.

Bulgar kültürünün ve dini inancının geliştirilmesi ve korunmasına hizmet eder. 28 Şubat 1870 yılında okunan fermanla Osmanlı İmparatorluğu Bulgar’ları ayrı bir dini cemaat olarak tanıdığını bildirir. Bir diğer ferman ile Bulgar Eksarhanesi resmi olarak ilk kez burada kurulur. Ulus birliğinin oluşturulması, milliyetçilik ve bağımsızlık akımları netice verir. Bulgarlar, Osmanlı’nın desteğiyle diğer güçlü devletler tarafından da barışçıl yollardan tanınırlar. Eksarh’lık statü olarak Patriklik makamının altında, Metropolitlik makamının ise üzerinde kabul edilmektedir.

Hovsep Aznavur tasarladı

Günümüzde ziyaret edilen yapıyı ünlü mimar Hovsep Aznavur tasarlar. Viyana’da Rudolf Waagner şirketinin kazandığı ihaleyle yapım aşaması başlar. Demir malzeme deprem, su ve rüzgar akımlarına karşı en az etkilenecek malzeme olarak düşünülür. Prefabrik olarak parçalar döküm olarak imal edilir. Fabrika bahçesinde deneme için vidalarla montajı yapılır ve bir eksiklik tespit edilmez. Tuna nehri üzerinden Karadeniz’e, oradan da bugünkü yerine getirilir.

282 adet jet graut kolon çakıldı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2005-2006 yılları arasında yapının denize doğru kaymasını önlemek için 282 adet jet graut kolon çakılır. Uzun süren restorasyon 9 yılın ardından 2018 Ocak ayında tamamlandı. Kilise renkli camları ,altın ışıltıyla parlayan kulesi, iç dekoru, Rus yapımı çanları ve büyüleyici mimari etkisiyle gelen misafirlerine kapısını açtı. Ziyaretçiler en renkli fotoğraflarını çekebilmek ve keyifli bir zaman geçirebilmek için hafta içi ve hafta sonunda yapıyı bir müze gibi dolaşabilmekteler.

Selçuk Eracun

seracun@yahoo.com