Türkiye'nin görülmeye değer yer altı şehirleri! Binlerce yıla meydan okuyorlar

Arife Kübra Zımba - Posta.com.tr / Yer altı şehirlerinin her birinin ortaya çıkış nedeni, kullanım amacı farklılık gösterse de bugün büyük hayranlıkla ziyaret ediliyor. Çok katlı olarak inşa edilen yapılarda haberleşmeden ibadete her detay ve ihtiyaç düşünülmüş. Türkiye'nin neredeyse her noktasına yayılan yer altı şehirleri...

TATLARİN YER ALTI ŞEHRİ

Nevşehir’in Acıgöl ilçesinde bulunan yer altı şehrinin günümüzde sadece 2 katı gezilebiliyor. Buna karşın Tatlarin Yer Altı Şehri genişliği, birden fazla kilise, birçok erzak deposu barındırması akıllara bir askeri garnizon ya da manastır kompleksi olabileceğini düşündürüyor. L planlı olarak inşa edilmiş olan şehirde koridorların ortasındaki 2-3 metre derinliğindeki tuzaklar dikkat çekiyor.

KAYMAKLI YER ALTI ŞEHRİ

Tarihi MÖ 3000 yılına kadar uzanıyor ve ilk katının Hititler tarafından kullanıldığı düşünülüyor. Kaymaklı Yer Altı Şehri, tam 8 kat derinliğe dek uzanıyor. Şu ana kadar 4 katı ortaya çıkarılan yer altı şehrinin en dikkat çekici özellikleri ise bölmeleri birbirine bağlayan dar koridorlarıdır. Su mahzeni, mutfak, erzak deposu ve kilise gibi mekanların yanında havalandırma bacaları, su kuyuları ve büyük sürgü taşlarıyla içeriden kapatılabilen kapıları öne çıkıyor.

AZİZ MERCURİUS YER ALTI ŞEHRİ

Aksaray’ın Gülağaç ilçesine bağlı Saratlı beldesinde bulunan Aziz Mercurius Yer Altı Şehri, Hristiyanlığın yasak olduğu MS 250'li yıllarda sığınak olarak kullanılıyordu.

MAZI YER ALTI ŞEHRİ 

Antik adı Mazata olan Nevşehir'deki Mazı Köyü’nde bulunan yer altı şehri, oldukça büyük şehirlerdendir ve çok sayıda ahıra sahip olmasıyla dikkat çeker. Kazılarda dört farklı girişi olduğu ortaya çıkmıştır. Ana girişinde güvenliği sağlamak için kullanılan büyük bir sürgü taşı bulunur. Kilisesinde, cephesi kabartmalarla süslenmiş bir apsis de vardır. Kilisenin girişi de bir sürgü taşıyla kapatılabiliyor.

ÖZKONAK YER ALTI ŞEHRİ

Nevşehir Özkonak Yer Altı Şehri, geniş bir alanda tünellerle birbirine bağlanan galeriler biçiminde planlanmıştır. Şehir, volkanik granit yapılı tüf tabakalarının oyulmasıyla oluşturulmuş. Güvenlik önlemi olarak kullanılan sürgü taşlarının yanı sıra içeriye zorla girmek isteyenleri üzerlerine kızgın yağ dökerek püskürtmek amacıyla oyulduğu düşünülen delikler de bulunur. Şehrde katlar arasında haberleşmeyi ve havalandırmayı sağlamak için uzun ve dar bacalar açılmış.

MUCUR YER ALTI ŞEHRİ

Kırşehir'in önemli bir kültür hazinelerinden olan Mucur Yer Altı Şehri'nin 3. ve 4. yüzyıllarda kurulduğu tahmin ediliyor. Bu şehirde 42 oda, dehlizler, ahırlar, ibadet yerleri, gizli yollar, geçitler ve havalandırma bacaları bulunuyor.

SARATLI YER ALTI ŞEHRİ

Aksaray'da bulunan Saratlı şehri, 3 ayrı kattan oluşuyor. Yeraltı şehrinde tüneller, kuyular ambarlar, ahırlar, depo ve ocaklar bulunuyor.

DERİNKUYU YER ALTI ŞEHRİ

Kayaya oyulmuş kiliseleri ve peri bacalarıyla bilinen Nevşehir Kapadokya'da ziyaret edilmesi gereken bir başka yapı da Derinkuyu Yer Altı Şehri. Şehir, 8 katıyla çok büyük bir topluluğu barıındırabilecek kapasitede inşa edilmiş. Bir dönem Roma İmparatorluğu’nda baskı altında yaşayan Hıristiyan toplulukların sığınağı olan yer altı şehrinin daha eski zamandan itibaren kullanıldığı düşünülüyor. Ahırlar, kilerler, yemekhane ve kilise gibi bölümlerin yanı sıra misyonerler okulu da bulunur.

AĞIRNAS YER ALTI ŞEHRİ

Kayseri'de bulunan Ağırnas Yer Altı Şehri, M.S 1-13 yüzyıllar arası aktif olarak kullanılmış olabileceği tahminler arasında.

AYDINTEPE YER ALTI ŞEHRİ

Bayburt sınırlarında yer alan şehir yaklaşık 1200 metre uzunluğunda ve bir kısmı yürüyerek gezilebiliyor.Bölgenin ilk yerleşim yerlerinden birisi olma özelliğine de sahiptir.

GÖZYAŞI YER ALTI ŞEHRİ

Aksaray'da yer alan yer altı şehri Bizans dönemi yapılarındandır. İki farklı giriş türü vardır.

Yer altı şehrine; büyük kaya bloğu üzerinden kaya merdiven basamaklarıyla ve zeminden düz bir giriş şeklinde iki şekilde giriş mevcuttur. Yer altı şehri 20 metre derinliktedir.

ÇEŞKA KALESİ YER ALTI ŞEHRİ

Yozgat Çalışkan köyünün kuzeyinde bulunanan bir kaledir. Gıyaseddin Keykavus emirlerinden Necmeddin Behram Şahı Candar'a ait olan kale, 13. Yüzyılın ilk yarısında yapıldı.

GAZİEMİR YER ALTI ŞEHRİ

Aksaray'da bulunan şehrin girişinde yaklaşık 10 metre uzunluğunda bir taş örme koridor bulunuyor.

KEPEZ YER ALTI ŞEHRİ

Kırşehir Mucur İlçesi'nde bulunan Kepez Köyü yerleşimi içerisindeki şehir, 2002 yılında ziyarete açıldı. Çok sayıda galeri ve odalardan oluşuyor.

KAVLAKTEPE YER ALTI ŞEHRİ

Niğde Kavlaktepe Yer Altı Şehri Bizans döneminin yaşandığı 12. yüzyıla dayandığı biliniyor.

ÖZLÜCE YER ALTI ŞEHRİ

"Zile" olarak bilinen yer altı şehri Nevşehir'de bulunuyor. Girişte bazalttan yapılmış, birbirine geçmeli iki kemerli mekân bulunuyor. 15 metre uzunluğunda bir geçit vasıtasıyla asıl tüf kayaya ulaşılıyor. Girişteki ana mekân, yer altı yerleşiminin en geniş alanıdır ve iki bölümden oluşuyor. Erzak depoları, oturma odaları, galeri, hücre tipi odalar, tabanlarda ise tuzaklar yer alır.

AZİZ MERCURİUS YER ALTI ŞEHRİ

Aksaray’ın Gülağaç ilçesine bağlı Saratlı beldesinde bulunan Aziz Mercurius Yer Altı Şehri, Hristiyanlığın yasak olduğu MS 250'li yıllarda sığınak olarak kullanılıyordu.

OZANCIK (ERSELE) YER ALTI ŞEHRİ

Aksaray Ozancık Köyü'nda bulunan Yer Altı Şehri (Ersele) Bizans dönemi yapılarındandır.

Şehrin en az 7 tane girişi tespit edilmiştir. Çevresinde ve iç kısımlarda bulunan havalandırma bacaları bulunuyor ve buna göre şehrin yine en az 5 katlı bir yer altı şehri olabileceği tahmin edilmiştir. Şehrin içinde tırhaz taşları ve mekanlar, depo odaları, kurumuş su yolları çevresinde mezar kabartmaları yer alıyor.

ARTOVA YER ALTI ŞEHRİ

Tokat Boyupınar köyünde bulunan şehir, erken hristiyanlık dönemine aittir. Bu yer altı yerleşimi üç koridorlu ve üç katlı olup salonlar, küçük odalar ve küçük bir tapınaktan oluşmaktadır.