Bankacılık işlemlerinden alınan ücret ve komisyonlar her yıl enflasyon oranında artıyor. Ocak itibarıyla artış yüzde 64.77 olmuştu. Bu artışı ilk etapta EFT ve Fast ücretleriyle, kart aidatlarında görmüştük. Peki şu anda hangi işlem için bankaya ne kadar masraf ödeniyor? İşte hesap yaparken işinize yarayacak ayrıntılar...
ENFLASYONA ENDEKSLİ FİYATLAMA
Bankalar verdikleri hizmet karşılığında ücret ve komisyon tahsil ediyor. Bazen cep yakan bu tutarlar vatandaşın da tepkisini çekiyor. Kredi kartı aidatı, EFT, havale gibi para transfer işlemlerinden yapılan kesintiler, kredi tahsis ve ekspertiz ücreti, başka ATM’den para çekme masrafı, kiralık kasa parası... Hangi hizmetlerden ücret alınabileceği Mart 2020’de standarda bağlanmıştı. Yıllık komisyon artışları da tüketici enflasyonuna (TÜFE) endekslenmişti. Dolayısıyla yıllık düzenli artışlar söz konusu. Bu ücretleri bilip ona göre hesap yapmak gerekiyor.
EN ÇOK FAST KULLANILIYOR
Günlük hayatta en çok EFT, havale ve Fast hizmetleri kullanılıyor. Bugün internetten ya da mobil bankacılık uygulamalarından para göndermek isterseniz otomatik olarak Fast devreye giriyor. Bir gün sonrasına para gönderiminde ise havale işlemi yapılıyor. En düşük Fast ücreti bugün 4.22 lira. Bu tutarlara ayrıca yüzde 5 oranında BSMV uygulanıyor. Fast’le 7/24 para göndermek mümkün oluyor. Hafta sonu ve hafta içi ücreti aynı. Güncel tarifelere göre; mobilden para göndermek hepsinden avantajlı. Tek seferde gönderilecek tutar yüksek oluyor ve havale tutarı da artıyorsa parayı 2-3 parça halinde gönderin.
AİDAT VE YENİLEME FİYATI
Tüketicilerin bankalara en çok ödediği diğer bir ücret ise kredi kartı aidatı. Standart kartın özelliğine göre aidatlar 600 liradan başlıyor. 1.000 lirayı aşan kart aidatları görmek mümkün. Ek kartlardan ise 250-300 lirası tahsil ediliyor. Kart aidatından kurtulmak için aynı limitli ücretsiz kredi kartı talep edebilirsiniz. Ya da kartını kullandığınız bankada mevduat hesabınız varsa, aidat talepleriniz olumlu karşılanabiliyor. İade talep edin. Kredi kartının ilk iki yenilemesinden ücret alınmıyor. Üçüncü yenilemeden itibaren 30-35 lira ücret tahsil edilebiliyor. Banka kartlarının yenilenmesinde ise yine 30 lira civarı kesinti yapılıyor. Kamu bankalarında ücretler daha makul seviyede.
NAKİT AVANS ÇEKERKEN BİR DAHA DÜŞÜNÜN
Her ne kadar kredi kartından nakit çekimi, kullanılabilir limitin yüzde 25’i ile sınırlandırılsa da halen bu kanal sıkça kullanılıyor. Nakit çekimde aylık yüzde 5 faiz uygulanıyor. Gecikme faizi ise yüzde 5.30. Faiz maliyetinin yanında bir de nakit avansın çekildiği mecraya göre yüzdelik komisyon ödeniyor. Kendi bankanızın ATM’sinden nakit avans çekerseniz yüzde 1 komisyon ödüyorsunuz. Diğer bankaların ATM’sinden çekimde ise 0.55 lira artı yüzde 3.87 civarı komisyon kesiliyor.
KREDİ KULLANIRKEN BUNLARI UNUTMAYIN!
Bankalar son dönemde konut kredisi kullandırma konusunda iştahlı. Çünkü faizin düşmesinin öngörüldüğü bir ortamda yüksek faizle kazanç sağlamak istiyor. Dolayısıyla konut kredisi kullandırımı devam ediyor. Konut finansmanında kredi tutarının binde 5’i oranında tahsis ücreti alınıyor. 1 milyon liralık kredide bu 5 bin lira anlamına geliyor. Eksper ücreti de 4 bin 800 liradan başlıyor, 18 bin liraya kadar çıkıyor. Yine konut kredisi alırken taşınmaz rehin ücreti olarak 1.500-2 bin lira arası para alınıyor. Konut kredisi erken kapatılır ve kalan taksit 36 aydan fazla ise kredinin yüzde 2’si kadar ceza ödeniyor. Taksit sayısı 36 aydan az kaldıysa bu durumda kredinin yüzde 1’i oranında masraf ödeniyor. İhtiyaç ve taşıt kredilerinde de binde 5 kredi tahsis ücreti alınıyor. Taşıt rehin ücreti de 120 lira civarında.
TAKİP EDEN, ÖĞRENEN AVANTAJ SAĞLAR
Bankaların aldığı ücret ve komisyonları düzenli takip edenler masraflarını düşürebilir. Hatta masrafsız kanalları tercih ederek hiç ücret ödemeyebilir. Bazen ödenen tutarlara göre küçük gibi gelen masrafların yıllık genel gider içinde önemli tutarlara ulaştığını unutmamak gerekiyor. Bu nedenle masrafları küçümsemeden en aza indirmenin yolları keşfedilmeli.
KASA KİRALAMADA DURUM NE?
Fiziki altını, döviz ve kıymetli eşyası olanlar bankaların kiralık kasalarına yöneliyor. Bu konuda bazı bankaların şubelerinde yoğunluk oluştuğu hatta boş kasa bulmanın zorlaştığı ifade ediliyor. Kiralık kasa ücreti, kasa büyüklüğüne göre yıllık 3 bin 200 liradan başlıyor, 15 bin liralar kadar çıkıyor. Kiralık kasa için bir de daha sonra geri alınabilecek şekilde 3 bin 500 liradan başlayan depozito tahsil ediliyor.
FATURALAR KARTLA ÖDENİYORSA...
Kredi kartıyla otomatik ödeme talimatı verenlerin hem komisyonlara hem de faizlere dikkat etmesi gerekiyor. Karta tanımlı otomatik ödemelerden ücret alınacağı belirtiliyor. Fatura ödeme talimatları için fatura tutarı üzerinden ödemenin gerçekleştiği tarihten itibaren kesilecek ekstrenin son ödeme gününe kadar aylık nakit avans çekim faizi (akdi faiz) uygulanıyor. O da yüzde 5. Bu faiz, faturanın kartla ödendiği tarihten ekstre borcunun ödendiği güne kadar işletiliyor. Otomatik ödeme dışında kredi kartıyla fatura ödenirse 150 liraya kadar 5 lira, bu tutarın üzerinde ise yüzde 1.6-3.5 arasında komisyon alınabiliyor. Yine SGK gibi başka kurumlara kartla prim öderken yüzde 2’ye varan oranda ücret kesiliyor. Kredi kartıyla özel okul ödemelerinde de yüzde 3’ü aşan komisyon tahsil edilebiliyor. Banka kartı ile yapılan fatura ödemelerinde herhangi bir ücret alınmıyor. Vadesiz hesaba tanımlı ödemeler de ücretsiz.
BAŞKA BANKA ATM’SİNDEN YAPILAN İŞLEMLER
* Bakiye sorgulama 0.27 lira.
* Para çekme 1.04 lira + çekilen tutarın yüzde 1.15’i kadar komisyon.
* Para yatırma 1.04 lira + yatırılan tutarın yüzde 1.15 oranında komisyon. Bu komisyonlara yüzde 5 oranında BSMV de dahil ediliyor.