Giriş
Besin destekleri ile ilgili araştırmalar yaparken, içinde ihtiyacımız olan birçok vitamin ve mineral, kaliteli yağ ve protein barındıran çok kıymetli bir besin desteği buldum.
İşin enteresanı her yerde üretiliyor. Çok da ucuz. Yazılarımda marka ve fabrika ismi belirtmeyi çok uygun bulmuyorum ama bu besin desteğinin fabrikası Gallus Gallus Domesticus…
Yani tavuk…
Mega suplementimizin adı da: YUMURTA!
Bir aralar “zararlı” diye duyduk, korktuk , azalttık, yaşlılarımıza, “Aman siz yemeyin, kolesterol, damar sertliği vs” dedik…
Spor yaparken yumurtanın en ucuz protein kaynağı olduğunu öğrendik, dokuzar dokuzar yedik… "Sadece beyazını yiyin" diyenler oldu, onu da yedik…
Zarının bile dizlerimize faydalı olduğu ortaya çıktı. Kapsül halinde onun da çok faydasını gördük.
Ama çocukken annelerimiz o yumurtayı yemeden dışarıya çıkarmadı bizi…
Şimdi de biz, çocuklarımızı yumurta yemeden çıkarmıyoruz.
Ne çok hikayemiz var yumurtayla…
Bütün bunları bir derleyip toplayalım, bakalım anneler “yine” haklı mıymış, bir bakalım, diye düşündüm.
Dev bir supplement
Yumurta, bir canlının gelecek nesillerini devam ettirebilmek için ürettiği tohumu, hayata başlayacağı güne kadar koruyan ve ihtiyacı olan en kıymetli besinleri barındıran bir yaşam kapsülü gibi…
Dev bir supplement sanki…
Yumurta binlerce yıldır diyetimizin bir parçası. İnsan sağlığına olan faydalarını hala öğreniyoruz.
Bana sorarsanız diğer protein kaynaklarına nazaran daha ucuz bir süper gıda…
İçerdiği kaliteli proteinlerin yanı sıra vitamin ve mineral kaynağı.
Geçmişte yumurtanın sağlıklı olup olmadığı, özellikle de kolesterol konusunda bazı tartışmalar vardı. Ancak şimdi yumurtanın gayet kaliteli ve sağlıklı bir besin kaynağı olduğunda hemfikiriz. Elbette her konuda olduğu gibi bu konuda da “kararında” olmak kaydıyla yiyeceğiz.
Yumurtanın besin değerleri
İçinde ne var bu supplementin?
Amerikan verilerine göre kaba bir hesapla;
Kabuksuz olarak ortalama 50 – 55 gram gelen bir yumurtanın 6,5 gramı net protein. 4-5 gram yağ (1,5 gramı doymuş yağ ve 3 gramı doymamış yağ) ve 0,5 gram kadar karbonhidrat var. Ortalama 70-75 kalori içeriyor. Sarısı 25 beyazı 35 gram gibi düşünelim, protein miktarı sarısı ve beyazında neredeyse aynı. Yağın tamamı sarısında. Bu sebeple, diyetlerinde sıfır yağ iddiasında olanlar sadece beyazını yiyor. Benim buna için gidiyor tabii… Her gün iki yumurtanın tamamını yiyen biri olarak ….
Günlük protein ihtiyacımızın ortalama 50 gram olduğunu düşünürsek, iyi bir protein kaynağı. Yağ içeriği ise sizi çok korkutmasın, doymamış yağ oranının yüksek olması sağlık açısından çok iyi… Kabuğunun iç tarafındaki zarı bile eklem hastalıklarında gayet başarılı bir gıda takviyesi olarak kullanıyoruz.
- 60 miligram sodyum
- 60 miligram potasyum
- 25 miligram kalsiyum
- 5 miligram magnezyum
- Çinko ve selenyum için harika bir kaynak.
- 0,6 miligram demir
- 260 IU A vitamini
- 45 IU D vitamini var…
Daha düşük dozlarda olmakla birlikte B12, B6 ve folik asit de içermekte.
C vitamini ise hiç yok.
Yumurtanın içeriğindeki bu bileşenlerin faydalarına sizlerle birlikte satır satır göz atalım istiyorum.
Sağlığımız için en kıymetli destek
İçinde, kasları, organları, deriyi, saçı ve diğer vücut dokularını oluşturmak ve onarmak için gerekli olan proteinler var. Bunlar aynı zamanda hormon, enzim ve antikor üretmek için gerekli.
Oksijeni hücrelere taşıyan ve kolay emilen demir kansızlığı önlemeye yardımcı oluyor.
D Vitamini Kemikleri ve dişleri güçlendirir; bağışıklığı güçlendirmesi açısından yaşadığımız bu pandemi günlerinde alabileceğimiz en kıymetli destektir. Yine D vitamini belirli kanserlere ve otoimmün hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olabilir
Folik asit, hücre üretimine ve korunmasına yardımcı olur; hamilelikten önce ve hamileliğin ilk üç ayında alındığında spina bifida gibi ciddi doğum kusurlarına karşı korunmaya yardımcı olur.
Kolin beyin gelişimi ve işlevinde güçlü bir rol oynar, karaciğer hücreleri için koruyucu olarak görev yapar. Kalp hastalıklarına karşı korunmada kullanılır…
- Yumurtalardaki A vitamini, B-12 vitamini ve selenyum, bağışıklık sistemini sağlıklı tutmanın anahtarıdır.
- Yumurta, beyin ve sinir sisteminin etkili bir şekilde çalışması için gerekli olan vitamin ve mineralleri içerir.
- Yumurta, vücudun enerji üretmek için ihtiyaç duyduğu tüm besinleri içerir.
- Yumurta, lutein ve zaeksantin içeriği ile sağlıklı bir gözün ihtiyacı olan bir besindir. Bu ikili makula dejenerasyonunu engeller. İlerleyen yaşta oluşabilecek sarı nokta hastalığının önlenmesine yardımcı olur. Lutein yağ varlığında daha iyi emildiği için zeytinyağında ya da sadeyağda yapılmış yumurtanın keyfinin yanında gözlere faydası da paha biçilemez …
- Yumurta, verdiği tokluk hissi ile fazla yeme dürtüsünü ortadan kaldırarak atıştırma ihtiyacının ve gereksiz kalori alımının önüne geçer… Küçüklüğümüzden beri okula gitmeden önce haşlanmış yumurta yedirilir ki çocukları tok tutsun. Ben Ramazan'da da, özellikle sahurda yağda pişmiş yumurta öneriyorum. Hem tok tutar hem de kolay susamamızın önüne geçer.
- Lutein içeriği aynı zamanda cilde nem ve elastikiyet kazandırarak güzelliğimize de katkıda bulunur.
- Yumurtadaki Omega 3, bir balığın sağladığı Omega 3'ün yanına yaklaşamasa da vejetaryenler için önemli bir ihtiyacı karşılayabilir.
- Yumurta gelişim dönemindeki çocuklar, hamileler ve emzirenler, sporcular ve artık usta yaşlardaki büyüklerimiz için harika bir besin. Tok tutucu etkisiyle diyet yapanlar için de muhteşem…
Yumurtanın üzerindeki numaraları mutlaka biliyorsunuz ancak hatırlatmak isterim.
0-1-2-3 numaraları; 0 organik- 1 serbest gezen- 2 kümeste gezen- 3 kafes tavuğu yumurtası şeklinde tanımlayabiliriz. TR den sonra yazan numara üretildiği ilin kodu, sonraki numaralar da kümesin işletme numarası.
Yumurtanın sarısı, rengini bitkisel pigmentlerden alır. Protein içerinin yarısına yakını buradadır. Ek olarak vitamin ve minerallerin büyük bir çoğunluğu da yumurtanın sarısındadır.
Yumurtanın sarısının koyuluğu , eskiden doğallığının ölçüsüydü, ancak sonra gördük ki , yem rasyosunda sarı mısır miktarını artırırsanız da sarısı koyulaşıyor. Çok sık görmesek de aynı zamanda boya koyarak bu sarılığı artıranlar da vardı. Bakanlığın sıkı denetimleriyle bunların önüne geçildi. Bu konuda Sakarya İl Tarım Müdürlüğünün çok sıkı denetimlerine bizzat şahit oldum.
Yumurtanın kabuğunun rengi, tavuğun türüne göre değişmekle birlikte besin değeri ile ilgisi yoktur.
Yumurtayı yıkamayın, kabuğunun özelliği bozulur ve hava alabilir. Çatlak bir yumurta gibi çabuk bozulur. Ancak yumurtanın temiz olmadığını unutmayın. Kullanmadan önce yıkayabilirsiniz, saklarken de besinlerle direkt temas ettirmemeye özen gösterin.
Yumurtayı 3 haftaya yakın oda sıcaklığında saklayabilirsiniz. Yazın bu süre kısalır. Kısa sürede yiyemeyeceğiniz kadar çok yumurta aldıysanız (almayın) yumurtalarınızı buzdolabında bir aya yakın saklayabilirsiniz.
Elbette bütün bu faydaların tavuğun beslenmesine ve yaşadığı ortama bağlı olduğunu unutmayın.
Tavukların ne yedikleri çok önemli. Kaliteli yem karışımlarıyla beslenen ve hareket eden tavukların yumurtalarının daha fazla sağlıkla dolu olduğunu unutmayın.
Her gün bir tane
Yumurta dev bir supplement… Her gün bir tane alın…
Eğer doktorunuz aksini söylemiyorsa, alerjiniz yoksa, kolesterol seviyeleriniz çok yüksek değilse iki tane alın …
Ben böyle yapıyorum…
Yumurtanızı yemeden evden çıkmayın…
Bu Covid günlerinde yumurtanızı mutlaka yiyin.. Ama mümkünse, siz yine de evden çıkmayın…
Sağlık pahabiçilmezdir…
Dr. M. Alper Dölenmen
info@dralperdolenmen.com
