Soru: Emekli Sandığı’na tabi memur istifa ettikten sonra hiçbir işte çalışmazken sağlık durumu bozulması nedeniyle malulen emekli olabilir mi? AHMET
Cevap: Emekli Sandığı’na tabi olarak çalışırken istifa eden memurun toplam hizmetleri 10 yıl ve daha fazla ise hiçbir işte çalışmazken yani açıkta iken malul sayılacak derecede engelli hale gelirse emeklilik hakkı doğabilir. Malulen emeklilik talebi üzerine rapor ve tıbbi eklerini inceleyecek olan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu, malul olduğuna karar verirse, malulen emekli olabilir.
ENGELLİ OLARAK HAKLARIM NEDİR?
Soru: 8 Mart 1989 doğumluyum. 15 Mart 2009’da sigorta girişim oldu. 2014 yılında yüzde 40 engelli raporu aldım. SGK’dan engelli indirimi belgesi verdiler. 4060 gün prim ödemem var. Hangi şartlarda ne zaman emekli olurum? Ahmet ALPARMAK
Cevap: Sizin gibi ilk defa 1 Ekim 2008’den sonra sigortalı olan yüzde 40 ila yüzde 49 arasında engelliler emekli olmak için 18 yıl sigortalılık süresi ve 4680 gün prim ödeme şartlarına tabi bulunuyor. 620 gün daha prim ödeyerek priminizi 4680 güne tamamlamanız şartıyla 18 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 15 Mart 2027’de emekli olabilirsiniz.
BABAM İSTEĞE BAĞLIYA GEÇEBİLİR Mİ?
Soru: 1956 doğumlu babamın 1974 yılından 30 gün SSK prim ödemesi çıkıyor. 2011’den itibaren de 2000 güne yakın Bağkur prim ödemesi var. İki yıldan beri sigortalı bir işte çalışıyor. Fakat yaşı itibarıyla çok zorlanıyor. Askerlik borçlanmasıyla emekli olabilir mi? En erken ne zaman emekli olabilir? Ayrıca isteğe bağlı emekliliğe geçebilir mi? MURAT
Cevap: Primi ödenen son yedi yılda (son 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen kurum şartlarıyla emekli olunuyor. Babanız 1.5 yıl daha çalışarak Bağkur’dan sonra SSK’ya yatırdığı primi 1260 güne tamamlaması halinde SSK’da yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olur.
Askerlik süresinin de 310 gününü borçlanarak primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte SSK’dan emekli olabilir. Bundan sonra isteğe bağlı prim ödeyebilir. Ancak isteğe bağlı prim ödemesi Bağkur’a sayıldığından, Bağkur’dan emekli olabilmesi için primini 5400 güne tamamlaması lazım.
ASKERLİK BORÇLANMASIYLA MAAŞIM ARTAR MI?
Soru: 27 Eylül 1990 sigorta başlangıcımla 6800 gün prim ödemem var. 52 yaşı bekliyorum. Sigorta boşluklarım oldu. Primlerim bazen düşük bazen yüksek yatırıldı. Emekliliğime 14 ayım kaldı. Primim 15 liradan yatıyor. Askerlik ödemesini yapsam, maaşımı artırır mı? Mustafa DEMİR
Cevap: Haziran 1971 doğumlu olmalısınız. 5525 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 52 yaşınızı dolduracağınızı Haziran 2023’te emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanmasının emekli aylığınızı artırıp artırmayacağı çalışma hayatınız boyunca üstünden prim hesaplanan kazanç tutarınıza ve prim ödeme dönemlerinize göre değişir.
Çünkü 2000’den önce, 1 Ocak 2000 ile 1 Ekim 2008 arası ve 1 Ekim 2008’den emekli olunan tarihe kadar ödenen primler, emekli aylığını farklı ağırlıkta etkiliyor. Ancak çalışma hayatınız boyunca genelde yüksek kazanç tutarı üstünden prim ödemişseniz, askerlik borçlanması emekli aylığınızı bir miktar artırabilir.