Soru: 28 Ocak 1973 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Ocak 1999 olup 3623 gün prim ödemem var. 2010’da çiftçi Bağkur’una girişim var. Ama Bağkur’a hiç prim yatmadı. Bağkur’u ihya yapabilir miyim? Nasıl emekli olabilirim? Selim FİDAN
Cevap: Prim borcunuzdan dolayı durdurulan Bağkur sürenizi ihya edip, toplam prim ödemenizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında yaş aranmadan Bağkur’dan emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla SSK priminiz olduğundan, durdurulan Bağkur sürenizi ihya etmeden, bundan sonra prim ödemseniz de 60 yaşınızı dolduracağınız 28 Ocak 2033’te SSK’dan emekli olmanız da mümkün (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
YURTDIŞINDA ÇALIŞILMADAN GEÇEN SÜRE BORÇLANILABİLİR Mİ?
Soru: 1981 doğumluyum. İlk SSK başlangıç tarihim 1 Ocak 1999 olup SSK’ya (4/a) 3420 gün prim ödemem var. Yurtdışında yaşıyorum. İki doğum yaptım. Yalnız birinin Türk kimliği var. Acaba ne zaman, hangi şartlarla emekli olabilirim? Yeliz ARABACI
Cevap: Yurtdışında ev kadını olarak geçen günlerinizi borçlanabilirsiniz. Hangi tarihten beri yurtdışında bulunduğunuzu belirtmemişsiniz. Doğumunuzdan sonraki iki yılda prim ödenmeyen günleri borçlanma hakkınız var. Bu sürede hiç prim ödemediğinizi varsayarsak doğum borçlanmasıyla 720 gün kazanabilirsiniz. Yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerin borçlanılmasıyla kazanılan günler Bağkur’a sayılıyor. Doğum borçlanması ve şayet varsa 3060 gün de yurtdışı borçlanması yaparak toplam priminizi 7200 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında yaş aranmadan Bağkur’dan emekli olabilirsiniz. Ayrıca 180 gün doğum borçlanması yaparak priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olmanız da mümkün (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak).
ENGELLİ EMEKLİLİĞİNDE VERGİ İNDİRİM ŞARTI KALDIRILIYOR
Soru: Eşimin SSK başlangıç tarihi 1994’te olup 4200 gün prim ödemesi var. Üç kalp kapağı değişti. Tansiyon hastası. Devamlı raporlu olarak; kan sulandırıcı ilaç ve tansiyon ilacı kullanıyor. Ama maalesef emekli olamadı. 15 ay da askerliği bulunuyor. Nasıl emekli olabilir? Sibel ELMALI
Cevap: TBMM gündeminde olan Torba Yasa’da engelli emekliliği kolaylaştıran bazı hükümler de var. Bunlardan en önemlisi eşiniz gibi 1 Ekim 2008’den önce sigortalı olan engellilerden emekli olurken aranan, Maliye’den ‘vergi indirim belgesi’ alma şartının kaldırılmasıdır. Ayrıca 1 Ekim 2008’den önce ve sonra sigortalı olanların emekli olma şartlarında norm ve standart birliği sağlanması için bazı düzenlemeler yapılıyor. Torba yasa komisyonlarda ve genel kurulda değiştirilmeden yasalaşırsa, eşiniz en az yüzde 40 oranında işgücü kaybına uğradığına dair rapor alabilirse, bu yasa kapsamında engelli hakkıyla emekli olabilir (18 yıl sigortalılık süresi ve 4100 gün prim ödeme şartlarına tabi olarak). Eşinizin doğum ve askerlik tarihini bildirmemişsiniz. Şayet en az yüzde 40 oranında işgücü kaybına uğradığına dair rapor alamayarak engelli hakkıyla emekli olamazsa, EYT kapsamında olduğundan yaş aranmadan prim şartını sağlayarak emekli olabilir. Askerlik süresini borçlanıp, sigorta başlangıcı 23 Mayıs’tan önceyse 1025 gün daha prim ödeyerek primini 5675 güne, sonraysa 1100 gün daha prim ödeyerek primini 5750 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Ayrıca 3600 günden fazla primi olduğundan, bundan sonra prim ödemese de 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olması da mümkün (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
PANDEMİ DÖNEMİNDE PRİM YATMAYAN SÜREYİ BORÇLANABİLİR MİYİM?
Soru: 3 Ocak 1996 işe giriş tarihim, 5100 gün primim var. Doğum borçlanması yaptım. Şu an çalışmıyorum. Koronadan dolayı tam kapanma olmuştu. O zamanki yatmayan primleri borçlanabilir miyim? Elif BAKLA
Cevap: Kovid 19 nedeniyle çoğu işyerinin kapatılması üzerine; sigortalılara çalışmadıkları süre için ya kısa çalışma ödeneği ya da nakdi ücret desteği ödendi. Bu dönemde fiili çalışma olmadığından işveren haklı olarak SGK’ya çalışma süresi bildirmedi. Bu dönemde çalışılmayan süre borçlanılamıyor. Maalesef bu dönemde çalışılmayan süreyi borçlanamazsınız.