Giriş
Soru: 65 yaşındayım. Sigorta başlangıç tarihim 3 Ocak 2013 olup 3661 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Yıldız BAYRAM
Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için; 5100 gün prim ödeme ve 61 yaş şartlarına tabisiniz. Yaş sorununuz olmadığından 1439 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5100 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Muhtemelen 20 ay (600 gün) askerlik yaptınız. Şayet askerliğinizi borçlanmamışsanız, askerlik sürenizi borçlanıp 839 gün daha prim ödeyerek priminizi 5100 güne tamamlayabilirsiniz.
MALULEN OLMASA DA ENGELLİ HAKKIYLA EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
SORU: Yüzde 46 sürekli engelli raporum var. Sigorta başlangıcım 23 Aralık 2006 olup 3574 gün prim ödemem var. Malulen emekliliğe başvurdum, reddedildi. Şu ana kadar olan 3574 günlük sigortam normal çalışan olaraktı. Şu an ise engelli çalışan olarak işe başladım. Bana “3600 günden sonra emekli olursun ve çalışmaya devam edebilirsin” diyorlar. Bu işin doğrusu nedir? Engin BULUT
CEVAP: Malulen emeklilik talebinizin reddedilmesi doğru. Çünkü malulen emekli olmak için, en az yüzde 60 oranında işgücü kaybı olması gerekiyor. Maalesef yüzde 46 işgücü kaybıyla malulen emekli olamazsınız. Ancak Maliye’den vergi indirimi de alırsanız, 6 Ağustos 2003 tarihinden sonra, 1 Mayıs 2008’den önce ilk defa sigortalı olan 3’üncü derece engelli olarak emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi ve 4400 gün prim şartlarına tabi olursunuz ve 826 gün daha prim ödeyerek priminizi 4400 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Engelli hakkıyla emekli olduktan sonra Sosyal Güvenlik Destek Primi’ne tabi olarak çalışabilir hem emekli aylığı hem de çalıştığınız işten dolayı ücret alabilirsiniz. Sigorta başlangıcınız itibarıyla engelli olarak ya da normal şartlarda 3600 günle emeklilik hakkınız yok.
YAŞI DOLDURDUĞUNUZDAN EYT’NİN YARARI YOK
Soru: 25 Mart 1971 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Aralık 1988 olup 4035 gün prim ödedim. EYT’den yaralanma veya emekli durumum oluşuyor mu? Nihat BALTA
Cevap: İlk girişte adınıza prim ödemesi varsa, EYT kapsamındasınız. Ancak EYT yasası sizin gibi ilk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlarda yaşı kaldırmasına karşın, primde bir değişiklik yapmadı. Yaş sorununuz olmadığından EYT yasasının emekliliğinize herhangi bir faydası yok.
Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. 1415 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla priminiz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.
EŞİM 3600 GÜNLE EMEKLİ OLUR MU?
SORU: 4 Ocak 1968 doğumlu eşimin 1 Eylül 1987 tarihinde 4c tescili var (Harp okulu girişiyle). 1 Şubat 1995 tarihinde 4a tescil başlangıcı var. Toplam 3517 gün primi bulunuyor (4a ve 4c olarak). 3600 günden emekli olabilir mi? Sibel SUN
CEVAP: Eşinizin harp okuluna girişini bildirmiş ama harp okulunu bitirip bitirmediğini, Emekli Sandığı hizmet süresi olup olmadığını, varsa süresini bildirmemişsiniz. Şayet harp okulunu bitirmemişse, 4/c tescili hizmet başlangıcı olarak sayılmaz. Gerçi başlangıç sayılsa da sayılmasa da eşiniz 3600 günle emekli olmayı düşünüyorsa, aynı şartlara tabi olacak.
Çünkü yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. 83 gün daha prim ödeyerek primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 60 yaşını dolduracağı 4 Ocak 2028’de emekli olabilir.
Ayrıca harp okulunu bitirmişse, 1858 gün daha prim ödeyerek primini 5375 güne tamamlayacağı tarihte yaş aranmadan EYT yasası kapsamında emekli olması da mümkün olabilir (Ara vermeden prim öderseniz Temmuz 2028’de). Eşinizin, daha az primle ve yaklaşık 6 ay da erken emekli olacağından, 3600 günle emekli olması daha uygun görünüyor.
PRİMİ 5900 GÜNE TAMAMLAYACAKSINIZ
Soru: 1 Mart 1971 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Mart 1998’dir. Mayısta 5000 günüm dolacak. Ne zaman emekli olabilirim? Kemal BÜYÜKTAŞ
Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan, emekliliğinizde yaş aranmayacak. Toplam priminizi 5900 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
