Giriş
Türkiye nefes kesici bir diplomatik trafiğe sahne oluyor. İstanbul, Ankara ve Antalya son yılların en kritik beş görüşmesine sahne olacak. Bütün dünyanın merakla beklediği en önemli görüşme Antalya’da gerçekleşecek. Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba, Antalya Diplomasi Forumu marjında Türkiye’de bir araya gelecek.
Bu görüşme sonucunda ateşkes sağlanması ve barışa kapı aralanması herkesin en büyük dileği. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ve Rusya Devlet Başkanı Putin ile üst üste yaptığı görüşmelerle savaşı durdurmak üzere en fazla çalışan liderlerden biri oldu.
14 yıl aradan sonra ilk defa bir İsrail lideri Türkiye’ye geldi. İki ülke ilişkileri, Filistin sorunu, Mavi Marmara, One Minute hadisesi gibi gelişmeler nedeniyle siyasi olarak en düşük seviyesine gerilemişti. İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ziyaretinin ilk ayağında Ankara’ya gitti. Bugün temaslarını İstanbul’da sürdürecek.
Türk Yahudi Toplumu temsilcileri, iş dünyası ve sivil toplum örgütleriyle bir araya gelecek. Türkiye ile İsrail arasındaki diplomatik ve siyasi zorluklara karşın ticari ilişkiler çok olumlu seyrediyor. İki ülkenin ticaret hacmi 6 milyar dolar civarında. Herzog’un ziyaretiyle iki ülke arasında hayli düşük seviyelere gerileyen turizm hareketinin de yeniden canlanması söz konusu olabilir.
Pandemi öncesinde İsrail’den Türkiye’ye gelen yolcu sayısı 500 binin üzerine çıkmıştı. Erdoğan ile Herzog arasında normalleşme görüşmelerinin en önemli konusunu enerji başlığı oluşturacak. İsrail açıklarındaki Leviathan sahasında bulunan doğalgazın Türkiye üzerinden dünya pazarlarına ulaştırılması konusunda bir irade söz konusu. İsrail’in de olumlu yaklaşması durumunda önümüzdeki günlerde bu alanda somut gelişmeler yaşanabilir.
Daha önce Türkiye’nin tamamen dışlandığı EastMed doğalgaz boru hattı projesi gündeme gelmiş ancak maliyetler ve teknik zorluklar nedeniyle bu projenin yapılamayacağı ortaya konulmuştu. Amerikan yönetimi de projeye destek vermeyeceğini duyurmuştu.
Ukrayna ve Rusya arasındaki krizin tırmanması ve enerji maliyetlerinin yükselmesi İsrail ve Türkiye’nin bu konuda zorunlu adımlar atmasını mümkün hâle getirebilir. İki ülkenin terörle mücadele, Suriye, Irak ve İran konularında da görüş alışverişinde bulunması ve işbirliği imkânlarını ortaya koyması bekleniyor.
BAŞ DÖNDÜREN TRAFİK
Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis’in Türkiye ziyareti de çok önemli. Yunan Başbakanı pazar günü İstanbul’a gelecek. Ukrayna-Rusya kriziyle ortaya çıkan yeni durum Atina ve Ankara’nın yakınlaşmasını hızlandırdı. Yunan Başbakanı ile Erdoğan arasında Doğu Akdeniz, Kıbrıs, Ege konularında uzlaşma aranacağını düşünüyorum. Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev yarın Türkiye’ye geliyor.
Aliyev’in ziyaretinde petrol, doğalgaz konusu ve devam eden Rusya-Ukrayna krizi masaya yatırılacak. 11-13 Mart tarihleri arasında Antalya Diplomasi Forumu’nun önemli bir konuğu da Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan olacak. Uzun süredir bu seviyede bir ziyaret gerçekleştirilmemişti. Ankara’nın çok önemli bir konuğu da Almanya Başbakanı Olaf Scholz olacak.
Alman Şansölyesi Scholz 14 Mart Pazartesi günü Ankara’ya gelecek. Başta Ukrayna-Rusya krizi olmak üzere bir dizi önemli konu masaya gelecek. Almanya’nın, Türkiye’nin Avrupa’daki en önemli ticaret ortağı olması bu ziyareti çok önemli hâle getiriyor.
