Giriş
Otomotiv, Türk ekonomisi için hayati önemde. Tıpkı turizm, tekstil ve enerji gibi temel başlıklardan biri. Veriler bu durumu net şekilde gözler önüne seriyor. Türkiye’nin gayrisafi yurtiçi hasılasına katkısı yüzde 4.5. Ülkenin en fazla ihracat yapan sektörü. Geçen yılki ihracat tutarı 30 milyar dolar olarak gerçekleşti. Son 16 yılda 69 milyar dolar dış ticaret fazlası vermiş. Sağladığı istihdam da 500 binin üzerinde. Gelin görün ki ülkemizde otomotiv sektörü bir türlü istenen oranda büyümüyor.
Toplam satış rakamlarına ve kişi başına düşen araç sayısına bakmak gerekir ki Türkiye bu alanda parlak durumda değil. Tıpkı orta gelir tuzağına takılıp kalmak gibi. Buradan hızla çıkabilecek kapasite ve imkânlara sahip. Yeter ki doğru politika ve strateji belirleyelim. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) sektörün en önemli kurumlarından bir tanesi. Bünyesinde çok büyük markalar bulunuyor.
İstanbul Mandarin Oriental Otel’de yıl değerlendirmesi niteliğinde bir etkinlik düzenlediler ve çok önemli şeyler açıkladılar. Genel Koordinatör Dr. Hayri Erce küresel gelişmeler ışığında otomotiv sektöründeki son durumu özetleyen güzel bir sunum yaptı. Ardından ODD Başkanı Ali Haydar Bozkurt, hazırladıkları -bir anlamda stratejik belge niteliğindeki- analizi paylaştı. Otomobil sektörünün büyümesinin önünde belli başlı nedenler var. Bunların başında da mevcut vergi sistemi geliyor. Yüksek ÖTV oranları nedeniyle otomobile ulaşım çok zor.
Mühendislik seviyemiz mükemmel, insanlarımız çalışkan, iş gücü Avrupa ülkelerine göre daha ucuz. Buna karşın iç pazarımız çok sınırlı olduğu için yeni yatırımcı çekemiyoruz. Anlık değişen mevzuatlar ve kararların da bunda etkisi olduğunu düşünüyorum. Bunun sonucunda yaşlı araç parkımız giderek şişiyor, yeni teknolojilere sahip modeller satışa sunulamıyor. Ben diyorum ki, otomotiv bir devlet politikası haline gelmeli. Siyasetteki değişimler ülkemiz için çok hayati bu sektörde dalgalanmalara neden olmamalı.
ODD Başkanı Ali Haydar Bozkurt sunumunda çok önemli bilgiler verdi, sorunlara işaret etti ve somut önerilerde bulundu. Özetle aktarıyorum: . Dünyada gelişen teknolojiler ile beraber bizim şu anda kullandığımız 1.6 litre motor hacminin üstü lükstür, altı değildir noktasının dışına çıktı. Beklentimiz, bu konuda temiz bir sayfa açıp kriterlerin gözden geçirilmesini sağlamak olacak. .
Gerçekleştirdiğimiz simülasyona göre 10-15 yıllık dilimde kademeli olarak ÖTV oranlarının düşmesiyle birlikte Türkiye’de otomotiv sektörünün çehresi değişecek. Türkiye’nin otomotiv üretim üssü olmasının tam zamanıdır! . 2010 yılından itibaren ortalama iç pazar adetleri 800 bin civarında. Aslında 2 milyonu geçecek, 3 milyon adedi ise zorlayacak bir iç pazar potansiyelimiz var. Ortaya koyduğumuz senaryo ile otomotiv yol haritası oluşturularak, 2034’e kadar 1000 kişiye düşen otomobil sayısı, 219 adetten Doğu Avrupa ortalaması olan 365 adedin üzerine çıkacak.
İhracatımız 2 milyon adede ve 30 milyar dolar seviyelerinden 50 milyar doların üzerine ulaşabilecek. . Otomotiv ve paydaş sektörlere ait istihdam toplamı yüzde 50 seviyelerinde artarak 750 bin kişiye ulaşabilecek. Ali Haydar Bozkurt konuşmasının sonunda bütün dünyada akıllı hareketlilik kavramının önem kazandığına işaret ederek bundan sonra derneğin isminin Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) olacağını açıkladı.
