Giriş
Anadolu’da ‘ölmez ağacı’ denilen zeytinin hikayesi çok eskilere dayanır. İlk köklerini 10 binlerce yıl önce Akdeniz’de salmış olan zeytin, M.Ö. 4000 yılında Samiler tarafından ıslah edilmiştir ve ısınmadan vücut temizliğine; törenlerden yemeklere pek çok yerde kullanılmıştır. Antik Çağ’da yağı da çıkarılmaya başlanmış ve kıymeti artmıştır. Mitolojik hikayelere konu olan zeytin, tüm semavi dinlerde kutsal sayılır ve bereketin, barışın, yeniden doğuşun simgesidir.
HERKESE AİTİM VE KİMSEYE AİT DEĞİLİM
Zeytin aynı zamanda pek çok kadim efsaneye de konu olmuştur. Sevdiğim bir efsane şöyledir: Hz. Adem, 930 yaşında öleceğini hissedince, oğlu Hz. Şit’i, elçi olarak, Allah’tan af dilemesi, kendini ve tüm insanlığı bağışlaması için cennetin bahçesine gönderir. Cennetin bekçisi olan Mikail, bu istek üzerine, ‘Hayat Ağacı’ndan aldığı üç tohumu Hz. Şit’e verir ve Hz. Adem ölünce, toprağa gömmeden bu tohumları onun ağzına yerleştirmesini söyler. Hz. Şit, babası öldüğünde denileni yapar ve kısa bir zaman sonra mezardan üç fidan çıkar. Bunlardan biri barışı temsil eden zeytin, diğeri gücün sembolü sedir ve vahdetin sembolü selvidir. Ayrıca zeytin, Kuran-ı Kerim’de, yedi farklı ayette geçer ve faydaları saymakla bitmez. Zeytinin faydalarını başka bir yazımda anlatacağım.
ZEYTİNYAĞLI BEĞENDİ
MALZEMELER (2 PORSİYON)
- 8 adet patlıcan
- 1 su bardağı ayçiçek yağı
- 6 yemek kaşığı zeytinyağı
- 3 adet soğan (büyük boy, yarım ay şeklinde ince doğranmış)
- 1 yemek kaşığı çam fıstığı
- 4 diş sarımsak (ince doğranmış)
- 1 adet sarı biber (küçük doğranmış)
- 1 adet kırmızıbiber (küçük doğranmış)
- 1 su bardağı su
- 1 yemek kaşığı kuş üzümü (yıkanmış)
- 1 adet limon suyu
- Tuz
- 1 çay kaşığı şeker
- 1 çay kaşığı yenibahar
- 1 demet kişniş (ince doğranmış)
- 1 demet maydanoz (ince doğranmış)
- 200 gr süzme yoğurt
YAPILIŞI
Patlıcanları uç sapları kalacak şekilde alacalı soyup, ortalarını bıçak yardımıyla açın. Tavada ayçiçek yağını kızdırın ve patlıcanlar altın sarısı renk alıncaya dek kızartın. Daha sonra bir tepsiye dizin, ortalarını iyice açın ve soğumaya bırakın. Tencereye zeytinyağını alın, ince doğranmış yarım ay şeklinde soğanları ekleyip, pembeleşinceye kadar kavurun. Çam fıstığını ilave edip soğanla birlikte üç dakika daha kavurun.
Sarımsak, karabiber ve kırmızıbiber ekleyip beş dakika daha pişirin. Bir bardak suyla birlikte kuş üzümü, limon suyu, tuz, şeker ve yenibaharı ekleyip tencerenin kapağını kapatın. 10 dakika kısık ateşte pişirin. Pişen harcı süzgeçten geçirip suyunu kenara alın ve harcı soğumaya bırakın. Soğuyan harcın içine ince doğranmış kişnişleri ekleyin, tepsideki sekiz patlıcana yetecek şekilde harcı paylaştırıp içlerini doldurun.
Süzdüğünüz harçtan kalan suyu patlıcanların üzerinde gezdirip tepsiyi fırına sürün. 20 dakika, 170 derece fırında pişirin. Pişen beğendileri soğutup üzerine ince kıyılmış maydanoz ekleyin, isteğe bağlı olarak süzme yoğurt ile servis edin.
