Giriş
Katma değerli üretime verilen hibeler ve yetenekli insan gücü sayesinde Türkiye’deki girişimcilik ekosistemi hızla büyümeye devam ediyor. Kendi teknolojilerimizi üretmek, küresel pazarda oyun kurucu olmamızı sağlarken dijital dönüşümde dışa bağımlılığın azalması açısından da kritik önem taşıyor. Bu başarı hikayesinin altında elbette tüm Türkiye’ye yayılmış teknokentler yatıyor. Bu hafta ODTÜ Teknokent’i odağımıza aldık ve orada geliştirilen bazı ilginç yenilikleri masaya yatırdık.
BİNA RİSKİ UYGULAMASI
Yapıdestek Mühendislik firması, dünyada bir ilk olarak internet üzerinden bina sahiplerinin kendi başlarına deprem dayanıklılık değerlendirmesi yapabilecekleri yapay zeka destekli bir uygulama geliştirdi. Kullanıcı, uygulamaya binasının temel özelliklerini (yaş, kat sayısı, kullanılan malzemeler, vb.) girdikten sonra analiz başlıyor ve binanın depreme ne kadar dayanıklı olduğuna dair risk raporu oluşturuluyor. Bu kapsamda güçlendirilmesi gereken noktalar varsa uyarılıyor.
FELÇLİLERİ YÜRÜTEN SİSTEM
Bama Teknoloji tarafından geliştirilen RoboGait adlı robotik sistem, omurilik yaralanması, ortopedik rahatsızlıklar ve inme sonrası oluşan felç gibi durumlarda hastanın yürüme fonksiyonlarını yeniden kazanmasına yardımcı oluyor. Bu inovatif sistemde, hastanın diz ve kalça eklemleri, robotik bacaklara sabitlenerek doğal bir yürüme hareketi taklidi sağlanıyor. Böylece hastalar, güvenli ve etkili bir şekilde yürüme eğitimi alarak yaşam kalitelerini artırabiliyorlar.
TÜKÜRÜKTEN ALZHEİMER TESTİ
ODTÜ’lü bilim insanları, tükürük örneğinden alzheimer riskini tespit edebilen yenilikçi bir yapay zeka teknolojisi geliştirdi. TÜBİTAK 1003 - Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı desteğiyle tamamlanan projede, ilk prototip başarıyla hayata geçirildi. Projenin klinik uygulama dahil ileriki aşamaları ise beynin şifrelerinin çözümlendiği Nörobilim ve Nöroteknoloji Ortak Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde (NÖROM) yürütülecek.
SANAL DOKTORLAR
MetaEntry adlı girişim de sağlık turizminde devrim niteliğinde bir dijital ikiz projesi başlattı. Proje sayesinde Türkiye’ye gelerek tedavi arayışında olan hastalar, doktorlarının dijital ikizlerinin yani sanal kopyalarının sunduğu tıbbi bilgilendirmelerle daha bilinçli seçimler yapabilecekler. Böylece mesafe ve dil çeviri sorunu olmaksızın hastayla iletişim kusursuz bir şekilde kurulmuş olacak.
KEDİLERDE GENETİK TESPİTİ
Vetseq Genetik Analiz ve Tarama Hizmetleri, geliştirdiği yeni yöntemle Türkiye’de bir ilk olan kedi ve köpeklerde genetik hastalıkları tespit edebiliyor. Köpeklerde 7, kedilerde ise 14 genetik mutasyon hastalığını belirleyebilen şirketin Genel Müdürü Gülay Altuntop, kedi ve köpek genetiğindeki başarılarının ardından, atlar ve büyükbaş hayvanlar için de genetik test panelleri geliştirmeyi hedeflediklerini belirtti.
HUKUKÇU ROBOT
Yapay zeka hukuk sistemine de el attı. Yine ODTÜ bünyesindeki Kodex Bilişim, Yargıtay davalarının sonuçlarını tahmin eden yapay zeka geliştirdi. ARYA isimli yapay zeka, Yargıtay’daki boşanma davalarını inceliyor ve kararın ‘onama’, ‘bozma’ veya ‘düzelterek onama’ seçeneklerinden hangisi olacağını yüzde 90 oranında doğru biliyor. Yapey zeka, milyonlarca hukuki belgeyi hızlı bir şekilde analiz ederek, benzer davalardaki kararları, kanunları ve düzenlemeleri karşılaştırabiliyor.
