Giriş
Ev kredisi, araba kredisi, ihtiyaç kredisi, kredi kartı, eş dost borcu... Sakin olun, yeter ki borcunuzun neden oluştuğunu anlayın ve çözüm için kararlı olun. Her borç ödenir...
Bütün dünya borç kullanıyor. Ancak her konuda olduğu gibi borç konusunda da denge çok önemli. Borcun sorun haline gelmemesi için önemli olan kendi gelirinize uygun oranda borçlanmanız.
İLK ADIM
Borçları kapatmak için planlamanın ilk adımı ‘ne var ne yok’ diye bakmak. Tek tek nerelere borcunuz olduğunu listeleyin. Kredi, kredi kartı, elden borçlar, vergiler, faturalar… Bu durumla yüzleşin. Bilmediğiniz şeyi yönetemezsiniz.
NEYİNİZ VAR?
Sahip olduğunuz her şeyi bir yere yazın. TL, altın, mevduat, döviz, ev, arsa, dükkan, BES, hisse senedi… Hem motive olun hem de derli toplu görün.
NET VARLIK HESABI
Toplam varlıklarınızdan toplam borçlarınızı çıkarın ve net varlıklarınızın değerini hesaplayın. Net varlıklarınız artı değerdeyse güzel haber! Ancak varlıklarınızın değeri eksideyse yani borçlarınız, varlıklarınızdan fazlaysa; hemen KAKTÜS MODU’na geçin. Sadece ihtiyaçlar için nakit harcayıp, kalan paranızı borcunuza aktarın ve bu borcu kapatın.
NE YAPABİLİRSİNİZ?
- Borçlarınızı kapatana kadar kredi kartınızı kullanmayın.
- Bankacınıza danışarak borçlarınızı tek bir yerde toplayabilirsiniz. Sizin durumunuz için mantıklı mı bir sorun.
- Borç ödemek de kilo vermek gibi, birden 15 kilo verilmez. Motivasyonunuzu sağlam tutmak için birkaç küçük borç kapatın.
- Harcamalarda ava çıkın. İnternet, telefon, TV üyeliklerinde alt tarifeye geçin ya da iptal edin.
- Faturalarınızdan da tasarruf edin. 5-10 TL’den bir şey olmaz demeyin.
- ‘Ben bu işi yapmam’ demeyin. Sizin bir hedefiniz var: Borç kapatmak. Evden ya da hafta sonu yapabileceğiniz işlere bakın. Eşiniz varsa ve çalışmıyorsa o da aile bütçesine katkı sağlayabilir.
KARAR VER
Borcunuzu kapatamadığınız durumlar olabilir. Hayatta her şey hepimiz için. Böyle durumlarda sorunu çözmeye odaklanıp zor kararı verin. Satabileceğiniz varlıklarınız varsa bunları satın. Bu varlıklara bağımlı olmayın, kendinizi bu borç sarmalından çıkarın. Derin bir nefes alın. Doğru zaman gelince yeniden varlık edinebilirsiniz.
BORÇ VE İLİŞKİLER
- Borca karşı ne kadar duyarlısınız? Eşiniz ne kadar duyarlı? Kendinizi ve birbirinizi tanıyın.
- Eşler! Birbirinizden borç saklamayın. Bir gün mutlaka ortaya çıkar… Ailenizle samimiyetle borcu ve nedenlerini konuşun.
- Utanmayın, suçlamayın.
- Hayatı kendinize de çevrenize de zindan etmeyin. Kısıtlı bütçeyle de olsa keyfinizi yerine getirecek harcamalara bütçenizde yer açın.
- Borcunuzu ödeme tarihiniz geldiyse ve ödeyemiyorsanız, alacaklılardan ek süre isteyin. Ödemeden kaçmayın!
- Borç kapatırken nakit akışı kadar psikolojik destek de çok önemli. Çevrenizden, ailenizden güç alın.
- Birine kefil olurken iki değil, üç kez düşünün. Bu konunun ilişkilerinize zarar vermesine izin vermeyin.
KREDİ ALIRKEN DİKKAT!
- Krediyi ne için çekeceksiniz?
- Ne kadar kredi alacaksınız? Baştan karar verin.
- İhtiyacınızdan fazla alıp boşa faiz ödemeyin.
- Bu gerçekten bir ihtiyaçsa, bankaların masraf dahil faiz oranlarını karşılaştırın.
- Kredinin aylık ödeme tutarı gelirinizin üçte birini geçmesin ki gece yattığınızda başınızı yastığa rahat koyabilesiniz.
YAŞAM BİÇİMİNİZ HALİNE GELSİN
Diyelim ki borçlarınızı kapattınız ve her şey yolunda. Yeniden borç sorunu yaşamamak için harcama alışkanlıklarını yaşam biçiminiz haline getirin. Aynı davranışlarla farklı sonuçlar elde edemezsiniz.
- Finansal hedefinizi belirleyin.
- Harcamalarınızı takip edin.
- Düzenli olarak bütçe yapın.
- Gelirinizden fazla harcamayın.
- Değeri artan şeyler için borçlanın.
BAŞARI HİKAYESİ
FİNANSAL ÖZGÜRLÜK
SİNEM / 36 / İSTANBUL
Ben sizin sayenizde her alışverişimi ‘Dur düşün, ihtiyaç mı?’ diye diye yapar oldum. Alışverişe listesiz çıkmıyorum. Notlarımı mutlaka ‘ne aldım, ne almadım’ diye tutuyorum. Gerçekten, bir sıkıntı olur da psikoloğa gidersin, öyle bir yerden, öyle bir bakış açısıyla yansıtır sorar ki ‘Evet, tam da bu!’ dersin ya sizinki de öyle oldu.
Ben sizi takip edip dinledikçe yetmeyen paramı biriktirir oldum. Hayatımı yavaşlattım, harcamayı azalttım. Eşyayla duygusal bağımı koparıp attım. Şimdi özgürüm, cüzdanım dolu, içimde huzur var sayenizde…
