Giriş
Kardeşler arasında adı konulmamış birçok para konusu var. Bazen daha zenginlik, bazen borç, bazen miras... Her zaman bir sorun oluyor. Gelin paranın aile ilişkilerimizi zedelemesine izin vermeyelim.
BİRİ DAHA ZENGİNSE
Neriman evlendi ve eşi Süleyman zengin. Neriman’ın kız kardeşleri ise orta halliler. Neriman’ın çocukları özel okula gidiyor, seyahat ediyor, dışarda yiyip içebiliyor.
Ancak bu durumda kendini vicdanen iyi hissetmiyor, peki ne yapmalı? Ahmet yoksul bir ailenin 4 çocuğundan biri. Azmetti, çalıştı, risk aldı, iş kurdu, şansı yaver de gitti, zengin oldu, kardeşlerinden çok daha iyi durumda. Ne yapmalı? Bütün kardeşlerine o mu bakmalı?
BEN NİYE BAŞARAMADIM?
New York Üniversitesi’nden Prof. Dalton Conley “Kardeşler arasındaki gelir farkı ne kadar fazlaysa, birbirlerini o kadar az görüyorlar ve konuşuyorlar” diyor. Çünkü “Bu genler bende de var, ben niye başaramadım?” diye kaçarmış daha az varlıklı olan kardeş.
ZENGİN OLAN NE YAPMALI?
Bu sorunun cevabı diğer kardeşlerin durumuna ve tutumuna bağlı olarak değişir. Eğer kardeşler çalışıyor, hayata tutunmak için elinden geleni yapıyorsa, zengin kardeş, kendi eşinin de olurunu alarak, yardım edebilir.
Eğer kardeşler, bu durumu kullanıyor, zengin kardeşin sırtından geçinmeye çalışıyor ‘ne olacak versin işte’ diyorlarsa bu bir zaman sonra sorun yaratır. Unutmayalım, eşler de var devrede.
BORÇ İLİŞKİSİ
Finansal anlamda güçlü olan kardeş ‘faizsiz finansman kaynağı’ gibi görülmemeli. Parası olan diğer kardeşe borç verebilir ancak “Onun zaten parası var, benim geri ödeyeceğim paraya ihtiyacı yok” diye düşünüyorsa bu bir sorundur. Bir aile büyüğünün önünde görüşmekte fayda var.
Geri ödeme, borcu alırken konuşulması hatta yazılı anlaşma yapılması gereken önemli bir konu. Eşlerin bu borcu bilmesinde fayda var. Yaşam stillerini ona göre uydurmak şart. Kardeşten borç alıp, etrafa para saçmamak lazım!
ANNE BABAYA YARDIM
Kardeşler ebeveynlerine bakmakla yükümlüyse; kira, gıda, faturalar, sağlık, ulaşım masrafları… Her bir harcama kaleminin düzenlenmesi gerekiyor.
Bu durumda fazla kazanan maddi, diğerleri de fiziksel olarak destek olabilir. Örnek: Market, pazar alışverişlerini yapar, faturaları takip eder, gerekli durumlarda hastaneye götürür.
YEĞENLERİN EĞİTİMİ İÇİN
Bu oldukça hassas bir konu. Yardım karşılıksız mı? Geri ödenecek mi? Harcamalar paylaşılacak mı? Eğitim döneminin hangi kısmını kapsayacak? Harçlık mı, konaklama mı kardeş tarafından karşılanacak? Netleştirilmesi gereken birçok soru var. Eşlerin onayı ve bilgisi olması da duruma şeffaflık katar.
KARDEŞLER TATİLDE
Birlikte tatil yapılacaksa; daha az kazanan kardeş karşılayabileceği tutara göre planlanmalı veya diğer kardeş onun masraflarını karşılamalı ki huzurlu vakit geçsin.
PARA KARAKTERİ
Hepimizin kendine has bir para karakteri var ve bu ailemizde gördüklerimizle başlayıp yaşadıklarımızla gelişiyor ve tecrübelerimizle şekilleniyor. Unutmayın, bir kardeşin para karakteri de diğeriyle aynı olmayabiliyor.
GİRİŞİMCİ OLANA YATIRIM
Bir kardeşin iş fikri var ve parası olan kardeşten yatırımcı olmasını istiyor. Ancak yatırım yapmak, birlikte tatil planlamak gibi değil, çok daha kapsamlı yaklaşılmalı. Bu iyi bir şey, lakin gerçekçi olmak gerek.
❱❱Gerçekten bu girişim bir ihtiyaca karşılık veriyor mu?
❱❱Kardeşinin iş planı hazır mı, o alanda uzmanlığı, ekibi var mı?
❱❱İşin getirisi ne zaman bekleniyor? Riskler neler? Tabii, bunun için de yazılı anlaşma şart.
MİRAS
Kardeşler arası yaşanan gerginliklerin en büyük sebebi miras. Ailelerin vasiyetlerinde aksi belirtilmediği sürece, kanunen bütün kardeşler mirastan eşit pay alıyor. Ancak gelirler arasında büyük farklılıklar varsa; kardeşler iyi niyetle, samimiyetle konuşarak bu konuda da anlaşmaya varabilirler.
