Giriş
Kontrol edemediğimiz şeyi yönetemeyiz. Paranın neredeyse tamamen elektronik olması da kontrol etmemizi zorlaştırıyor.
TARİHTE BUGÜN
İlk ATM (Bankamatik) 27 Haziran 1967’de kullanıma açıldı. Nakit kullanım için müthiş icat. ATM kuyruğunda beklemeye bile dayanamıyoruz ya bir de o olmasaydı. Tabii nakitsiz ekonomi giderek büyüdü. Temassız ödeme, karekod, mobil ödeme gibi kolaylıklar, pek çok kişi için nakitin yerini almayı başardı. Örneğin, Türkiye’de bir market, gelecek aydan itibaren nakit alışveriş kabul etmeyecek. Elbette nakit hayatımızdan tamamen çıkmıyor ama harcamaların bir kısmı nakit, bir kısmı kart, bir kısmı dijital iken, bütçede kontrolü sağlamak da önemli.
AYŞE’NİN BİR GÜNÜ
Günlük yaşamımızdan bir örneğe bakalım:
* Ayşe, işe gitmek için evden çıkıyor ve metro uygulamasına banka hesabından para transferi yapıyor.
* İşe gitmeden önce sevdiği kahveciye uğruyor ve kredi kartıyla kahvesini alıyor.
* Öğlen, yemek kartıyla yemeğini ısmarlıyor.
* Eve dönerken taksi kullanıyor ve nakit ödüyor.
* Evde malzemeler eksilmiş, online market siparişini kaydettiği ön ödemeli kartıyla veriyor.
* Parayı takip etmezse, ay sonunda “nereye gitti bu paralar?” diyecek!
NAKİT HARCAMANIZI KAYDEDİN
Peki ödemelerin bu kadar çeşitlendiği bir dünyada, kontrolü elimizde tutmazsak ne olur? Cevabı basit: Bütçe yoldan çıkar.
NAKİT
* Nakit harcamalarınız için ayrı bir bütçe yapın. Nakit paranızı ne için kullanacaksınız? Aylık ne kadar bir harcamayı nakit yapmayı düşünüyorsunuz? Takribi de olsa iyi olur.
* Nakit harcamayı takip etmek daha zor, bu nedenle bu harcamaları yazıp kaydetmek önemli!
KREDİ KARTI
* HARCAMALARI PLANLAYIN: Kredi kartından hangi harcamaları yapacaksınız? Geçen ay nereye ne kadar harcamışsınız? Aylık limitiniz ne kadar? Bir sonraki ay öderken sizi zorlamayacak miktar ne?
* ÖDEMELER: Yüksek faizden kaçınmak için borçlarınızı zamanında ödeyin.
* KONTROL SAĞLAMA: Ön ödemeli kartlar ve dijital cüzdanlar, harcamanızı kontrol altında tutmanıza yardımcı olur.
* GÜVENLIK: Bu kartlar kaybolduğunda veya çalındığında riskinizi minimize eder. Ayrıca, internet alışverişlerinde güvenli bir seçenek sunar.
* NAKIT İADELERI: Bazı dijital cüzdanlar, nakit iade ve puan kazandırır. Bu avantajlardan yararlanarak tasarruf edebilirsiniz.
* ÖRNEK: Uygulamam Monay’ın içine de bir ön ödemeli dijital kart ekledim. Bu kart tipleri borçlandırmıyor. Böylelikle tasarruf etmek istediğiniz harcamalarınızda kendinize kontrolü sağlayabilir ve nakit iadelerden faydalanabilirsiniz.
NE KADAR EKMEK O KADAR KÖFTE...
SORU: Ön ödemeli kartları korona salgını sonrası çok duyuyorum. Kullanmak istiyorum ama gereksiz geliyor. Sizce? Duygu
CEVAP: Ön ödemeli kartlar aynı kontörlü telefonlar gibi daha sonra harcamak üzere önceden belirlediğiniz tutar kadar karta yükleme yaparak, harcama yapılabilen kartlar. Sadece yüklü olan tutar kadar harcama veya para çekimi yapabilirsiniz. Ne kadar ekmek o kadar köfte misali! Ön ödemeli karta yüklenen tutar bir anlamda kartın limiti oluyor ve sadece yüklü olan tutar kadar harcama veya para çekimi yapılabiliyor. Bu kartlar bir banka hesabı gerektirmiyor ve kart sahibinin aktif olarak karta para yüklemesiyle kullanılabiliyor.
KİME TAVSİYE EDERİM
1. Gençler.
2. Nakit yönetimini eline almak isteyenler.
3. Kredi kartını yönetmekte zorlananlar.
4. İlk defa para yönetmeye başlayacaklar.
NEDEN FAİZ YEDİM Kİ?
SORU: Kredi kartından ayın ortasında 15 gram altın aldım. Son ödeme tarihinde borcumun tamamını kapattım ancak faiz işlemiş. Bunun sebebi ne? Bülent
CEVAP: Kredi kartının alışveriş haricinde kullanılması durumunda, örneğin nakit avans, altın, döviz alımı, şans oyunları harcaması veya para transferi yapılması gibi durumlarda, faiz son ödeme tarihi yerine, yapılan işlem tarihinden itibaren işletilebilmekte. Bu nedenle, alışveriş harcamalarınız dışındaki kullanımlarınızı her zaman gözden geçirin, faizin işlem tarihinden itibaren işletildiği bir kullanımınız varsa bu kullanımınızdan dolayı oluşan borcu ödemek için son ödeme tarihini beklemeyin. Bu durumda gereksiz bir faiz maliyetiyle karşılaşabilirsiniz. Altın alımı da bu kapsama girdiği için faiz yansıması normal.
