Giriş
“Kralın Yeni Giysisi”, Danimarkalı yazar Hans Christian Andersen’in yazdığı 156 masal arasında en ünlü olanıdır. Masal, ülkesini yönetmek yerine güzel giyinmeye meraklı bir kralı, kralın çevresinde bulunan yardımcıları ve tüm olan biteni bilmesine rağmen korkudan gerçeği dile getiremeyen bir halkın hikayesini anlatır...
Giyim için savurganca para harcayan kralın huzuruna iki dolandırıcı gelir. Dokumacı kılığına girerek, krala aptal olanların göremeyeceği muhteşem giysiler dikmeyi teklif ederler. Kral onları işe alır ve dokuma tezgahları kurup işe koyulurlar. Bir dizi yetkili ve kral, ilerlemeleri kontrol etmek için onları ziyaret ederler. Her biri tezgahların boş olduğunu görür ama aptal görünmemek için belli etmezler. Nihayetinde dokumacılar, kralın giysisinin tamamlandığını söyler. Onu giydiriyormuş gibi yaparlar ve kral geçit töreninde yürümeye başlar. Kasaba halkı, aptal görünmemek için kralın çıplaklığını görmezden gelir, taa ki bir çocuk kralın bir şey giymediğini söyleyene kadar. İşte o zaman insanlar, kandırıldıklarını anlar! Masalda dile getirilen konunun benzer örneklerini günlük hayatımızda da görürüz. Üniversite yerleştirme sonuçları açıklandığında, buna benzer bir durumla karşılaştık…
YÖK Başkanı Erol Özvar, devlet üniversitelerindeki örgün yükseköğretim programlarında doluluk oranının yüzde 99, vakıf yükseköğretim kurumlarındaki genel kontenjanların doluluk oranının ise yüzde 91 olduğunu söyledi. Özvar, henüz ek yerleştirme süreci başlamadan kontenjanların neredeyse tamamının dolmasının Türkiye’de genç neslin yükseköğretime erişebilir olduğunu gösterdiğini söyledi. Özvar, “Bu sonuç, kontenjan planlamasında uyguladığımız stratejik yaklaşımın başarılı bir şekilde hayata geçtiğinin göstergesidir. Kontenjanlar konusunda geçmiş yıllara ait adayların tercih, yerleşme ve kayıt verilerinin dikkatli bir incelemesine ve özel/kamu sektör temsilcilerinin beklentilerinin ve raporlarının tahliline dayalı projeksiyonlar ürettiğimizi vurgulamalıyım” dedi.
KRAL NEDEN ÇIPLAK?
Baraj puanları uygulaması 2022 yılından itibaren kaldırıldı. 2024 yılında baraj puanları uygulansaydı 400 bin aday sınavı kazanamayacaktı, 500 bin aday da lisans tercihi yapamayacaktı! İstanbul Esenyurt Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi yüzde 50 indirimli bölümünün Y-EA puanı 143. Bu bölümü kazanmak için diploma notu 50 olan bir adayın TYT+AYT’deki toplam 200 sorudan 1.5 net yapması yeterli oluyor. 2021 yılında 143 puan alan bir aday, bırakın bir bölüme yerleşmeyi sınavı dahi kazanamıyor ve AYT’ye giremiyordu!
Fen liseleri gibi yüksek başarı beklenen okullardan mezun olan öğrencilerin dahi yüzde 47’si 4 yıllık örgün lisans programlarına yerleşebilmiş durumda. Bu oran sosyal bilimler liselerinde yüzde 51, Anadolu liselerinde yüzde 18, İmam Hatip liselerinde yüzde 17 ve meslek liselerinde ise sadece yüzde 3.5 olarak gerçekleşti. Sınavla öğrenci alan liselerden mezun öğrencilerin potansiyellerini dahi tam olarak değerlendiremediğini görüyoruz. YKS, parayı basanın sınavı kazandığı bir sınav sistemine dönüştü. Y-SAY’da 157 puan alan bir aday, para ödediği takdirde 1 milyon 300 bin adayın önüne geçerek üniversiteli oldu.
Y-SÖZ’de 164 puan alan bir aday parayı ödediği takdirde 1 milyon 400 bin adayın önüne geçerek üniversiteli oldu. Y-EA’da ise 145 puan alan bir aday, parayla 1 milyon 700 bin adayın önüne geçti! Adayların lisans bölümlerinde tercih yapabileceği 11 bin 815 program bulunuyor. 151 bölümü hiçbir aday tercih etmedi, yani bu bölümlere sıfır aday yerleşti! Aynı bölümdeki öğrenciler arasında devasa puan farkları oluştu. Örneğin Beykent Üniversitesi İngiliz Mütercim ve Tercümanlık bölümüne ilk sıradan giren aday 458, son sıradan giren aday ise 163 puan aldı. Aradaki fark tam 295 puan oldu. Özyeğin Üniversitesi Psikoloji bölümüne en üst sıradan giren aday 548, İstanbul Galata Üniversitesi Psikoloji bölümüne son sıradan giren aday ise 177 puan aldı. Tıp fakültelerinde boş kalan kontenjan sayısı 400’e yaklaştı. Hukuk fakültelerinde 895, diş hekimliğinde 758, inşaat mühendisliğinde 1194, fen bilgisi öğretmenliğinde 1872, ilköğretim matematik öğretmenliğinde 1945 boş kontenjan kaldı.
