Evimde bir papağanım var. Ama bazı nedenlerle aramız iyi olmayan bir komşu, evde hayvan beslemenin yasak olduğu iddiası ile beni taciz ediyor. Gerçekten evre papağan beslenmez mi? Beslenmez denildiğinde ben papağanımı sokağa mı salacağım? L.M.
Okuyucumun sorusu benim için de hassas bir konu. Evcil hayvan beslemenin bir terapi olduğu, bu hayvanların o ailenin bir ferdi gibi görüldüğü, sokağa atılması yerine sahiplenilmesi gerektiği konularının kabul edildiği günümüzde, evde hayvan besleme yasağını onaylamak mümkün mü? Bizim kat mülkiyeti kanunumuzda, hayvan besleme yasağına dair bir hüküm yoktur. Sadece yönetim planında hayvan besleme yasağı öngörülmüş ise buna uyulması gerektiği yönünde hakim görüş vardır. Ne yazık ki evlerde hayvan besleme yasağı nedeni ile mahkemelere başvurulduğunda “Yönetim planına uyma” gerektiği gerekçesi ile uzaklaştırma kararının verildiğine tanık oluyoruz. Ancak böyle bir karara şiddetle karşıyım, gerekçem de şudur: Bir madde tatbik kabiliyeti yoksa, birtakım yasal hakları bertaraf ediyorsa, anlaşılması mümkün değil ise geçersizdir, uygulanmaz. Yönetim planında “hayvan beslemek yasaktır” denildiğinde benim evimdeki akvaryumdaki balığım da mı yasaklar çerçevesinde? Veya kafesteki kuşum da mı yasak? Yani dava açıldığında kafesteki kuşu da havaya mı salacağız? Ya balıkları? Bu işin bir cephesi. İkinci cephesi var.
Bir sözleşme ve olayda, söz konusu olan yönetim planında ferdin özgürlüğünü engelleyen hükümler geçersizdir. Abartılı bir örnek vereyim. Yönetim planında bu binada oturanlar günde iki öğünden fazla yemek yiyemez diye bir hüküm olsa, bu hüküm uygulanır mı? Elbette uygulanması söz konusu olamaz, yok hükmündedir. İşte benim için evde evcil hayvan beslenemez hükmü bu çerçevededir. Zira evcil hayvan beslemek bir özgürlüktür. Özgürlüğü engelleyemezsiniz. Peki binada oturanları rahatsız edici durumlar söz konusu ise, örneğin binada oturanlara saldıran bir köpek söz konusu ise, bunun için yönetim planına bile bakmaya gerek yok. Rahatsız edici davranışta bulunan bir hayvan ise, hatta rahatsız eden bir insan ise dahi hukuken önlem alınır. Bunun için yönetim planında hüküm var mı yok mu bakılmaz. Okuyucumun papağanı rahatsız edece bir hayvan olamayacağına göre, buna karşı uzaklaştırıcı bir kararın alınmasını ben bir hukukçu olarak asla düşünemem. Yönetim planında “papağan beslenemez” kaydı olsa bile özgürlüğü engelleyici niteliktedir, uygulanamaz diyeceğim.