Giriş
Soru: 24 Eylül 1960 doğumluyum. Mart 2005’te Bağ-Kur’lu oldum. Pimlerimi düzenli ödedim. Ne zaman emekli olurum? Neşe CANDAN
Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl prim ve 60 yaş şartına tabisiniz. Mart 2020’ye kadar ara vermeden prim ödeyerek priminizi 15 yıla tamamlamanız şartıyla, 24 Eylül 2020’de emekli olabilirsiniz.
15 yıl prim ödeyip 58 yaşı doldurmalısınız
Soru: 27 Eylül 1961 doğumluyum. 30 Aralık 2000’de Bağ-Kur’lu oldum. Askerlik sürem 20 ay. Ne zaman emekli olurum?
Osman MANGIROĞLU
Cevap: Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, Bağ-Kur’da yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl prim ve 58 yaş şartına tabi olursunuz. Ara vermeden 30 Nisan 2014’e kadar prim ödeyerek priminizi 15 yıla tamamlamanız şartıyla, 27 Eylül 2019’da emekli olabilirsiniz.
SSK’DAN DAHA ERKEN EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Soru: 15 Nisan 1964 doğumluyum. 11 Mayıs 1987’de Bağ-Kur’lu oldum. 3484 gün primim var. 1997’de dükkanı kapattım ve prim ödeyemedim. Prim borçlarımı yatırsam ne zaman emekli olabilirim? Mehmet ŞAHİN
Cevap: Dükkanı ve vergi kaydınızı kapatmışsanız bugün için geriye dönük prim ödeyerek gün kazanamazsınız. SSK’dan emekli olmanız avantajlı. Muhtemelen sigorta başlangıç tarihinden önce 18 ay askerlik yaptınız. Askerliğinizi borçlandıktan sonra sigortalı çalışarak 1276 gün prim ödemeniz halinde, SSK’dan 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartına tabi olarak emekli olabilirsiniz. (Ara vermeden prim öderseniz Ekim 2016’da).
15 yıldan fazla hizmet süresi olan eski memur emekli ikramiyesi alabilir
Soru: 1985-2004 arası 18 yıl memur olarak görev yaptım. 2004’te ayrıldım. 6 Mayıs 2013’te SSK’dan emekli olacağım. Emekli Sandığı’nda geçen 18 yıllık çalışma süresini emekli tazminatı olarak ne zaman alabilirim? Ahmet KOCAKAYA
Cevap: Sizin gibi memuriyetten istifa ederek ayrılıp, SSK veya Bağ-Kur’a prim ödeyerek hizmet birleştirip emekli olanların, memurluk dönemine ilişkin emekli ikramiyesi ödenmesine mani olan yasa hükmünü Anayasa Mahkemesi iki kere iptal etti. Bunun üzerine 26 Ocak 2012’de yürürlüğe konan yasa ile emekli ikramiyesi ödenmesinde memurun işten ayrılma şartları, kıdem tazminatı ödenmesinde işçilerin işten ayrılma şartlarına bağlandı. Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayan işçi, kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabiliyor.
Memurlarda da emekli olmak için yaş dışında 15 yıl fiili hizmet süresi arandığından, sizin gibi 15 yıl hizmet süresini doldurduktan sonra memurluktan ayrılanlar, emekli olduğunda emekli ikramiyesi alabiliyor. Yasada olmamasına karşın SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu), 8 Eylül 1999’dan önce memurluktan ayrılanlara süresi ne olursa olsun ikramiye ödemiyor. Ancak bu tarihten sonra ayrıldığınızdan sizin için sorun yok. Emekli olacağınız 6 Mayıs 2013’te SGK’ya başvurarak, 18 yıllık memurluk sürenize ilişkin emekli ikramiyenizi alabilirsiniz.
[[HAFTAYA]]
Büro olarak kullanılan konuttan alınan kira, işyeri kira geliri gibi beyan edilir
Soru: Bir dairem var. 2012’de bir mimar büro olarak kiraladı. Kiradan vergi stopajı da yaptı. Aylık 1500 liradan 11 ayda 16 bin 500 lira kira aldım. Stopaj kiracıya aitti. Şimdi ben bu daireden aldığım kirayı konut kirası olarak mı yoksa işyeri kirası olarak mı beyan edeceğim? Kemal AKÇAY
Cevap: Dairesini, bir şirkete ya da Ahmet-Mehmet gibi gerçek kişiye ‘büro’ olarak kiraya verenler, ‘işyeri kirası’ elde etmiş sayılıyor. Gelir Vergisi stopajına (kesintisine) tabi tutulmuş olması şartıyla, 2012’de yıllık kira tutarı 25 bin lirayı aşmıyorsa, Gelir Vergisi beyannamesi verilmeyecek. Dairenizden aldığınız kira, stopaja tabi tutulan işyeri kirası olup, brüt tutarı da (20 bin 625 lira) beyan haddi olan 25 bin liranın altında kaldığından, beyan etmeniz gerekmiyor.
Doğum borçlanmasıyla kazanılan günler doğum sonrasındaki iki yıllık süreye sayılır
Soru: 2 Eylül 1974 doğumluyum. 1 Ocak 1993’te SSK’lı oldum. 2448 günüm var. 63 ay (1890 gün) isteğe bağlı prim ödeyerek ve kalan 1262 günü sigortalı bir işte çalışarak 2 Şubat 2023’te emekli olacaktım. 28 Şubat 2009’da ikiz doğum yaptım. Doğum borçlanması yaparsam emekliliğime fayda olur mu? Özlem TALU
Cevap: Doğumdan sonraki iki yıllık sürede sigortalı çalışma yoksa, doğum borçlanmasıyla 720 gün kazanılabilir. En fazla iki doğum borçlanılarak 1440 gün kazanılıyor. Doğum borçlanmasıyla kazanılan günler, doğumdan sonraki iki yıllık süreye sayılır. Doğum sonrasındaki iki yılda sigortalı çalışmanız yoksa, borçlanarak 720 gün kazanırsınız. Kazandığınız günler 1890 günden düşülür. Son 1262 gün primi sigortalı çalışarak ödemeniz gerekir.
Evlendikten sonra yapılan tespitle yetim aylıkları geri istenemez
Soru: Annem babamdan ayrıldı, dedemden dolayı yetim aylığı alıyordu. 10 yıl sonra tekrar evlendiler ve bu maaşı iptal ettiler. Evlendikten 2 ay sonra SSK denetçileri annem hakkında ‘eşinle birlikte yaşıyorsun’ diye 36 bin lira para istedi. Buna hakları var mı? R. SEYHAN
Cevap: Annenizin evlenmeden önce babanızla birlikte yaşadığını somut delillerle tespit etseler, ödenen yetim aylıklarını geri isteyebilirlerdi. Evlendikten sonra tespit yapılarak ödenen aylıklar geri istenemez. Anneniz iş mahkemesine dava açıp, aylık aldığı dönemde babanızla birlikte yaşamadığını ispat ederse aylıkları ödemekten kurtulur.
