Büyüme ağrısı mı, hastalık mı?

Çocuklarda büyüme ağrısını Pediatrik Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Şenol Bekmez anlattı.

BÜYÜME AĞRISI NEDİR?

Çocukluk çağında tekrarlayan kas-iskelet ağrılarının en sık sebeplerinden biri. 4 ila 12 yaş arasındaki çocukların yaklaşık yarısında görülür. 4-6 yaş civarında başlayan şikayetler zaman ilerledikçe azalır. Erkek ve kızlarda eşit oranda görülür.

BÜYÜRKEN NEDEN AĞRI OLUR?

Kesin nedeni bilinmiyor ama çeşitli teoriler var.

• Anatomik teoriye göre, yaygın eklem-bağ gevşekliği, yumuşak düztabanlık ve dizlerde dışa parantezlik gibi nedenler yürüme mekaniğini bozarak ağrıya yol açıyor.
• Yorulma teorisi ise ağrıların çocukların fiziksel olarak aktif olduğu günlerde daha yoğun görüldüğü gözlemine dayanır. Yorulma teorisini destekleyen başka bulgular da var. Örneğin kas ağrılarının genellikle kramp tarzında oluyor. Yine büyüme ağrısı olan çocukların kemik mineral yoğunluğu ve D vitamini düzeyleri daha düşük.
• Diğer teori ise büyüyen çocukların maruz kaldığı psikolojik stresin ağrılara yol açtığı şeklinde.

AĞRI EN ÇOK NERELERDE HİSSEDİLİR?

Tipik olarak baldırlarda, uyluk ön kısmında, kaval kemiğinde ve diz arkasında hissedilir. Ağrı genellikle geceleri olur ve uykudan uyandırır. Her iki bacak da etkilenir. Bazı günler ağrı görülürken, bazı günler hiç ağrı olmayabilir. Ağrı atakları bazen dakikalar, bazen de saatler sürebilir.

HANGİ HASTALIKLARLA KARIŞABİLİR?

Ağrı tek taraflıysa, belli bir alanda ve sürekliyse, gece yerine gündüzleri daha baskınsa, eklemlerde şişlik ve sertlik varsa aileler dikkatli olmalı. Çünkü bu bulgular altta yatan enfeksiyon, eklem problemleri, romatizmal hastalıklar gibi başka bir soruna bağlı olabilir.

Ayrıca ağrıya ateş, gece terlemesi, aşırı halsizlik ve solgunluk gibi sistemik bulgular eşlik ederse altta yatan ciddi bir onkolojik hastalık olabilir.

Çocuklarda yaygın kas-iskelet sistemi ağrıları D vitamini, folik asit, demir, kalsiyum ve magnezyum gibi vitamin ve minerallerin eksikliğine de bağlı olabilir.

BÜYÜME AĞRISINA NASIL TEŞHİS KONUR?

Diğer ağrı nedenleri dışlanarak konur. Büyüme ağrısında genellikle öykü tipiktir. Fakat şüpheye düştüğümüz durumlarda laboratuvar testleri, röntgen, MR, tomografi ve kemik taraması gibi görüntüleme testleri isteyebiliriz.

SICAK UYGULAMA AĞRIYI HAFİFLETİR

Büyüme ağrısının sebep olduğu ağrı atakları anne-babaları endişelendirir. Fakat büyüme ağrısı genellikle ergenlik çağında herhangi bir tedavi gerektirmeden azalarak biter. Kuadriseps, hamstring ve baldır kaslarının germe egzersizleri faydalıdır. Ayrıca ağrıyan bölgelere sıcak uygulama ve masaj yapılabilir. Ağrının şiddetli olduğu durumlarda ağrı kesici ve antiinflamatuar tedavi verilebilir.