Ekran bağımlılığı, 'her yaştan bireyin telefon, televizyon, tablet ve bilgisayar gibi çeşitli teknolojik cihazlara kontrolsüz bakma durumu' olarak tanımlanıyor. Küçük çocuklarda ebeveynler çocukları boş vakitlerini değerlendirmek, yemek yedirmek ve sakince kalmalarını sağlamak gibi nedenlerle ekran başına oturtuyor. Daha sonrasında ise bu durum çocukta kontrolsüz ekran kullanımına neden oluyor. Ekran bağımlılığında günden güne ekran başında kalma süresi artarken, çocuklarda uzun süre ekrana maruz kalmak, dil gelişimini de geciktiriyor.
İHA
Ekran bağımlılığında kişinin günden güne ekran başında kalma süresinin arttığını söyleyen Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Özlem Kahraman, “Uzun süre ekranda kalmak çocuklarda dil gelişimini geciktirmektedir” diyor.
Ekran bağımlılığının her yaştan bireyin telefon, televizyon, tablet ve bilgisayar gibi çeşitli teknolojik cihazlara kontrolsüz bakma durumu olduğunu ifade eden Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Özlem Kahraman, ekran bağımlılığının kişinin ekran başında kalma süresini günden güne artırdığını söyledi.
“Ekran bağımlısı kişiler ne kadar oturursa otursun o süre ona yetmiyor” diyen Dr. Özlem Kahraman, “Müdahaleye ve uyarılmaya rağmen kişi kalkmak istemiyor. Kişi ekran başında olmadığı zamanlarda bile zihinsel olarak ekranla meşgul olmaya devam ediyor. Ayrıca bu kişiler ekran başında kaldıkları süreleri inkar etme eğiliminde de oluyor." açıklamalarında bulundu.
DİĞER BAĞIMLILIK TÜRLERİNDE OLDUĞU GİBİ YOKSUNLUK BELİRTİLERİ VAR!
Kişinin ekran başında olmadığı dönemlerde bazı yoksunluk belirtileri gösterdiğini ifade eden Dr. Kahraman, bu yoksunluk belirtilerini sıraladı.
- Gerginlik
- Sinirlilik
- Ne yapacağı bilememe
Tüm bunların sonucunda da özellikle çocuklar göz önüne alındığında, çocukta ekran bağımlılığının akademik, sosyal, ruhsal ve fiziksel anlamda işlev kaybına neden olduğunu belirten Dr. Kahraman, ekran bağımlılığın nedenlerini özellikle yaş gruplarına göre değerlendiriyor
"Küçük çocuklarda ebeveynler çocukları boş vakitlerini değerlendirmek, yemek yedirmek ve sakince kalmalarını sağlamak gibi nedenlerle ekran başına oturtmaktadır. Daha sonrasında ise bu kontrolsüz ekran kullanımına neden olmaktadır."
"EKRAN BAĞIMLILIĞI ÇOCUKLARDA DİL GELİŞİMİNİ GECİKTİRİYOR"
Ekran bağımlılığının çocuklarda öfke nöbeti oluşturduğunu belirten Dr. Özlem Kahraman, ayrıca dil gelişiminde de gecikmelere neden olduğunu dile getiriyor.
“Büyük yaş grubunda ve ergenlerde ise yalnızlığı dindirme, var olan sorunları görmezden gelme kaygı ve depresif gibi duygu durumunu bastırma gibi nedenlerle interneti başta ya da ekranı başta keyif verici rahatlama aracı olarak görmektedirler ama daha sonrasındaysa uzun vadede bu durum olumsuz sonuçlara yol açmaktadır."
YAŞ GRUPLARINA GÖRE EKRANA ÇOK MARUZ KALAN ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN SORUNLAR
"Sonuçlarına yine yaş gruplarına göre baktığımızda poliklinikte sıklıkla karşılaştığımız küçük yaş grubundaki çocuklarda dil gelişiminde gecikme, bilişsel becerilerde kronolojik yaşa uygun olarak ilerleyememe, çocuğun ekran olmadığı dönemlerde öfke nöbetleri geçirmesi, sosyal problemler görmekteyiz." diyen Dr. Kahraman, daha büyük yaş grubunda ise yalnızlığı giderme olarak kullanılan internetin zamanla kişiyi daha da fazla yalnızlığa ittiğini;kaygı, depresif gibi durumların ortaya çıktığını ve sosyal anlamda kaygı yaşamasına neden olduğunu belirtiyor.
Daha büyük yaş grubuna özellikle internet kullanımının uzun olmasıyla beraber gece uyku problemleri ortaya çıkıyor.
Ekranın yaydığı mavi ışıkla beraber göz tembelliği gibi çeşitli göz hasarları ortaya çıkabiliyor. Aynı zamanda ekran başında kalmanın neden olduğu bilek, el, omuz, boyun ağrısı ve kamburluk gibi fiziksel bulgular da çok fazla ekrana maruz kalmanın getirdiği diğer sorunlar arasında.
“AKADEMİK KAPASİTESİ İYİ OLAN ÇOCUKLARIN DERSLERİNDE DAHİ DÜŞME MEYDANA GELİYOR”
Ekran bağımlılığının akademik kapasitesi iyi olan çocukların derslerinde dahi düşmeye yol açtığını söyleyen Dr. Kahraman, bu durumu, “Çocuk bütün gününü ekran karşısında harcadığı için ödevlerinde sıkıntı yaşamakta, okuluna gitmek istememekte. Akademik olarak kapasitesi iyi olmasına rağmen derslerinde düşme meydana gelebilmektedir. Bütün gün odasında internet başında kaldığı için de sosyal ortamda sıkıntılar yaşamaktadır. Arkadaşlık ilişkisi geliştirememektedir." diyerek açıklıyor.
ÇOCUĞUNUZUN EKRANDAN NASIL UZAKLAŞTIRABİLİRSİNİZ?
Öncelikle çocuk yaş grubunu düşündüğümüz zamani çocuğu internet başına neyin yönelttiğinin farkına varmak gerekiyor. Buna göre, Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Özlem Kahraman, ailelere bazı önerilerde bulunuyor.
- Küçük yaş grubundaki çocukların örneğin yemek yedirme alışkanlığını ekran olmadan, oyun ya da oyuncaklar aracılığıyla gerçekleştirin.
- Daha büyük yaş grubunda yalnızlığı ortadan kaldırmak için sosyal faaliyetlere; sanatsal, sporsal faaliyetlere yönlendirme yapın.
- Bilgisayar ya da televizyon gibi teknolojik cihazları çocuğun odasında değil, ortak kullanım alanında olmasına dikkat edin.
Dr. Kahraman, "Ebeveynler bu durumu kendileri aşamıyorsa, süre kısıtlaması sağlayamıyorlarsa veya internet, ekran bağımlılığına ruhsal süreçler neden oluyorsa bu durumda da çocuk psikiyatrisinden yardım almalılardır." diyerek sonlandırıyor.
- “Şekerli gıdaların yatma saatinde tüketilmesi çürük riskini artırıyor”
- Çocukların yüzde 28'i 'hikikomori' sendromuna maruz kalıyor
- Herkes moda diye çocuğuna aynı ayakkabıyı tercih ediyor fakat gelişim bozukluğuna bile neden oluyor!
- Çocukları tehdit eden sinsi tehlike: Hipertansiyon
- Karne stresi psikolojik sorunların temelini oluşturuyor! Uzmanı uyardı: Bu davranışlardan kaçının