D vitamini, vitamin olarak adlandırılmış olmakla birlikte aslında çok önemli fonksiyonları olan bir hormondur. D vitaminin kemik ve diş sağlığı ile ilgisi daha çok bilinmekle birlikte, vücutta hemen bütün hücrelerde reseptörü vardır, yani bütün sistemlerde etkilidir. Özellikle bağışıklık sisteminin doğal kuvvetlendirici ve düzenleyicisidir. Eksikliğinde bebek ve çocuklarda kemik ve diş gelişimi ile ilgili problemler yanında, ileri dönemde diyabet, astım, obezite, kalp damar hastalıkları, depresyon ve bağışıklık sistemi sorunları ortaya çıkabilmektedir. Hatta bazı kanserlerin görülme riski artmaktadır.

Özellikle hızlı büyüme dönemlerinde (bebeklik, çocukluk, ergenlik) D vitamini ihtiyacı artmaktadır. Annenin D vitaminin eksik olması bebeğin de eksiklikle doğmasına neden olmaktadır. D vitamini eksikliği derecesi ve süresine bağlı olarak kısa dönemde ya da uzun vadeli, belirgin veya sinsi seyirli sorunlara neden olabilir. Bu nedenle vücuttaki D vitamini seviyesi kan testi ile kontrol ettirilmeli, D vitaminin eksikliği varsa tedavi edilmelidir.

Güneşe maruz kalındığında ciltte D vitamini üretilebildiğinden D vitamini “gün ışığı vitamini” olarak da bilinmektedir. Yazın yeterli ve doğru güneşlenme ile D vitamini seviyesi yükselir, ancak yarılanma süresi yaklaşık 6 hafta olduğundan, daha sonraki aylarda düzenli güneşe maruz kalınmıyorsa bir süre sonra D vitamini düzeyi düşer. Özellikle içinde bulunduğumuz pandemi sürecinde hem dışarı çıkmak ve güneşlenmek mümkün olmadığından, hem de özellikle bağışıklık sistemimizin güçlü olması gerektiğinden mutlaka D vitamini düzeyimizi bilmek ve yeterli takviye almak önemlidir.

D vitamini hangi besinlerde bulunur?

D vitamini temel kaynağı güneştir. Bu yüzden çocukların mümkün olduğunca güneş ışığından yararlanarak vücutlarına D vitamini depolaması sağlanmalıdır. Bunun yanı sıra bazı besinlerde de D vitamini bulunmaktadır. D vitamini açısından doğal olarak zengin gıdaların başında uskumru, somon ve ton balığı gibi yağlı okyanus balıkları gelmektedir. Ayrıca karides, yumurta sarısı, karaciğer, mantar, süt ve süt ürünleri, yoğurt, peynir, tereyağı ve kahvaltılık tahıllarda da D vitamini vardır. Ancak çoğunlukla besinlerle yeterli D vitamini düzeyini sağlamak mümkün değildir.

D vitamini çocukları hangi hastalıklardan korur?

Büyüme dönemlerinde çocuklar için oldukça faydalı olan D vitamini kemik gelişimini destekler, kemik yapısını güçlendirir. Boy uzamasında etkilidir, ileriki yaşlarda kemik ile ilgili oluşabilecek hastalıklardan korur. Bebeklerde diş çıkarımı ve çocuklarda diş kalitesi için D vitamini önemlidir. Bunun haricinde çocukluk çağındaki diyabetin büyük bir kısmını oluşturan tip 1 diyabette genetik yatkınlık ve bebeklik dönemi D vitamini eksikliği rol oynamaktadır. Hücre farklılaşmasında, fonksiyonlarında düzenleyici role sahip olan D vitamini güçlü bir bağışıklığa sahip olmayı sağlar ve pek çok hastalıktan korur, ya da hastalığı hafifletir. Ayrıca araştırmalar sonucu özellikle meme ve kolon kanserinin önlenmesinde etkili olduğu ortaya çıkmıştır.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Kış aylarında ailenizin bağışıklığını güçlendirmek için 6 ipucu

Habere Git