Akran zorbalığı küçük yaştaki çocuklar arasında olduğu kadar ergenlik döneminde de oldukça sık görülüyor. Küçük yaştaki çocukların dil becerileri henüz tam olarak gelişmediği için bu çocuklar kendilerini nasıl ifade edebileceklerini ve yaşadıkları olayın ne olduğunu kavramakta zorlanırlar. Bu nedenle olaya maruz kalma dereceleri daha uzun olabilir.Klinik Psikolog Ece Eryılmaz Seçen, okullar açılırken ailelere akran zorbalığı hakkında bilgiler verdi. // Hazırlayan: Özgür Gökmen Çelenk
AKRAN ZORBALIĞI NEDİR? Akran zorbalığı, bir ya da birden fazla kişinin kendini kolayca savunmakta zorlanan kişilere kasıtlı ve sürekli olarak fiziksel, psikolojik veya sosyal olarak kaba davranması, zarar vermesidir. Zorbalık, özellikle okul çağı çocuklarında görülen bir davranış problemidir. Zorbalığın 3 farklı (zorba, kurban, seyirci) rolü vardır.
ZORBA: Yaşça daha büyük ve fiziksel olarak güçlü çocukların daha çok kendilerinden küçük ve güçsüz gördükleri çocukları istismar etmesidir.
KURBAN: Sürekli şekilde zorbalığa maruz kalan kişi.
SEYİRCİ: Zorbalığa kendisi maruz kalmasa da buna tanıklık eden ve çoğu zaman bu duruma karşı ses çıkarmayan kişi.
ZORBA ÇOCUKLARIN VE ZORBALIĞA MARUZ KALAN ÇOCUKLARIN ÖNE ÇIKAN ÖZELLİKLERİ VAR MI?
Çoğunlukla kendini gergin, güçsüz, kızgın, üzgün hisseden çocuklar, okulda zorbalık davranışına daha eğilimli olur. Ebeveynin çocuğa karşı aşırı cezalandırıcı tutumları ya da hiçbir sınır koymaması, çocuğun neden-sonuç ilişkisi kuramamasına yol açar. Ailesel problemleri olan çocukların özellikle sözel ve fiziksel şiddet içeren ev ortamında büyüyen çocukların da zorbalığa eğilimleri olabilir. Tüm bu sebeplerle kendi kontrolünü hissedemeyen ve özgüveni düşük olan çocuklar kendinden güçsüz gördüğü kişileri kontrol ederek, çoğu zaman da güç kullanarak kendisini güçlü hissetmek isteyebilir. Zorbalık yapan çocuklar kendilerine kurban olarak, dış görünümü diğerlerinden daha farklı (çilli, kızıl saçlı, kilolu, sivilceli, fiziksel olarak daha uzun ya da daha kısa gibi), dil bakımından zorlanan, kekeme ve engelli çocukları seçebilirler.
AİLELER NE TÜR BELİRTİLERİN VARLIĞINDA ÇOCUĞUN ZORBALIĞA UĞRADIĞINI DÜŞÜNEBİLİR?
Çocuğunuz okula gitmekle ilgili bir sorunu yokken artık gitmek istemiyorsa, Çocuğunuzun eşyaları sürekli olarak yok oluyorsa, Vücudunda morluklar, yaralar fark ediyorsanız çocuğunuzun zorbalığa uğradığını düşünülebilirsiniz.
KÜÇÜK YAŞTA ÇOCUKLAR AKRAN ŞİDDETİNE DAHA MI FAZLA MARUZ KALIYOR?
Akran zorbalığı küçük yaştaki çocuklar arasında olduğu kadar ergenlik döneminde de oldukça sık görülüyor. Küçük yaştaki çocukların dil becerileri henüz tam olarak gelişmediği için bu çocuklar kendilerini nasıl ifade edebileceklerini ve yaşadıkları olayın ne olduğunu kavramakta zorlanırlar. Bu nedenle olaya maruz kalma dereceleri daha uzun olabilir. Çoğu zaman küçük çocuklar yaşadıklarını kimseyle paylaşmaz