Çocukluk depresyonu çocuklarda isteksizlik, uyku, iştahın bozulması ve dikkat dağınıklığı gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Tüm bunları fark etmeleri için ailelere büyük sorumluluk düşüyor. Ebeveynlerin çocuklarının davranışsal tutumlarına ve söylemlerine dikkat etmeleri önem taşıyor. Uz. Klinik Psikolog Gözdem Özdem, çocuklarda depresyona yol açan nedenler ve çocukları depresyondan korumak için uygulanan “oyun terapisi” hakkında bilgi verdi.

YETİŞKİNLİKTE DE DEPRESYONA GİRME RİSKLERİ YÜKSEK

Çocukluk çağı depresyonun; bebeklik dönemi, oyun dönemi ya da okul dönemi yaşanan dış etkilerin çocuğa yansıtılması sonucu yaşanan bir uyum sorunu olduğunu dile getiren Uz. Klinik Psikolog Gözdem Özdem çocukluk çağında depresyon yaşayan çocuklarda yetişkinlik döneminde de yine depresif bir döneme girme, bipolar bozukluk tanısı alma ya da yeme bozukluğu gibi sorunların görülme olasılığının arttığını söyledi. Dikkat dağınıklığının çoğu zaman depresyon ile karıştırılabildiğini dile getiren Özdem, ebeveynlerin çocuklarının ruhsal sağlamlığını gözetmede çok dikkatli olmaları, bir sorun ile karşı karşıya kaldıklarında en kısa zamanda uzman desteğine başvurmalarını önerdi. Özdem çocukluk dönemi depresyonunun ortaya çıktığını durumlar hakkında şunları söyledi:

“Çocukluk çağı depresyonu birçok nedene bağlı olarak gelişebilir;

1. Kardeşin dünyaya gelmesi ile görülebilir.

2. Çatışmalı aile ortamında görülebilir.

3. Ebeveynlerin farkında olmadan çocuğun üzerinde kurduğu baskı depresyona neden olabilir.

4. Davranışsal uyumsuzluk çocukluk çağı depresyonu nedeni olabilir.

5. Anne – baba kaybı ya da ebeveynlerin boşanması çocuklarda depresyona neden olabilir.”

YETİŞKİNLER İÇİN DANIŞMANLIK HİZMETİ, ÇOCUKLAR İÇİN OYUN TERAPİSİ

Çocukluk depresyonu çözümleme aşamasında oyun terapisi yöntemini anlattı:

Oyun terapisi, kelimeler yerine oyuncakları koyarak/kullanarak çocukların kendilerini ifade edebilmelerine yardımcı olur. Yetişkinler için danışmanlık hizmeti almak ne ise, çocuklar için de oyun terapisi odur. Yetişkinler sorunları olduğunda bunu güvendikleri bir psikoterapist ile çözümleme sürecine girerler. Çocukların ise canlarını sıkan şeyleri fark edip, dile dökmeleri zordur çünkü kendilerini ifade etme yetenekleri henüz yetişkinler kadar gelişmemiştir. Oyun terapisi, çocuklara kendi düşüncelerini, duygularını, ihtiyaç ve arzularını onların en doğal yoluyla yani oyunla ifade etme olanağını sağlamaktadır. Alanında uzman bir oyun terapisti, çocukların problemlerini anlar ve çözer, aynı zamanda onların baş etme becerilerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine hizmet eder.

DEPRESYONUN YANINDA KİŞİLİK GELİŞİMİ İÇİN DE FAYDALI

Oyun terapisinin çocukların ruh ve kişilik gelişimine sağladığı faydalar şöyle sıralanmaktadır:

• Çocuğun duygularını ifade etmesini kolaylaştırır.

• Çocuğun kendine güveni artırır.

• Çocuğun yaşamındaki travmatik olayların yarattığı anksiyeteyi azaltır.

• Kişilerarası ilişkilerde sağlıklı bağlar yaratır.

OYUN TERAPİSİ İLE OYUN AYNI ŞEY DEĞİL

Oyun terapisti 3-11 yaş arası çocuklarla çalışmaktadır. Karmaşık yaşam olayları ve psikolojik zorluklarından şikâyetçi vakalar üzerinde durulmaktadır. Her çocuğun terapi süreci farklı bir hızla seyreder. Çünkü bu sürenin uzunluğu ya da kısalığı çocuğun yaşadığı travmanın ciddiliği ile ilgilidir. Özetle çocuğun olayı nasıl algıladığına göre değişiklik göstermektedir. Oyun terapisi ile oyun aynı şey değildir. Oyun terapisi çocukların hayat şartlarına doğal olarak verdiği reaksiyonları ortaya dökmesine imkân verir. Oyun terapistinin varlığı çocuğun kendini kabul edilmiş ve anlaşılmış olarak hissetmesine, zor durumların farkına varabilmesine uygun ortam sağlamaktadır.

BU TRAVMALARA DİKKAT!

• Aile ortamı çatışmalı olan, ebeveynleri boşanma aşamasında olan ya da aile içi şiddet gören çocuklar,

• Duygusal, fiziksel ya da cinsel tacize uğramış çocuklar,

• Evlat edinilmiş çocuklar,

• Sevilen birinin ölümü ya da hastalığı ile karşılaşan çocuklar,

• Sınır koyamayan ailelerin çocukları,

• Kardeş kıskançlığı yaşayan çocuklar,

• Tıbbi bir nedene bağlı olmayan baş ağrıları ya da mide ağrıları gibi fiziksel semptomlar yaşayan çocuklar,

• Özgüven problemleri yaşayan çocuklar,

• Kronik hastalık ile uğraşan çocuklar,

• Dikkat eksikliği tanısı almış çocuklar,

• Öfke kontrol bozukluğu olan çocuklar,

• Ayrılık anksiyetesi yaşayan çocuklar,

• Aşırı utangaçlık yaşayan çocuklar mutlaka uzmanlar tarafından takip edilmeli ve doğru yönlendirmelerle hayata yeniden sağlıkla devam etmeleri sağlanmalıdır.