Erken ergenlik dönemi veya erken başlangıçlı ergenlik, erkek veya kız çocuğunun cinsel olarak çok erken olgunlaşmaya başladığı dönem olarak bilinir. Bu dönemde anne ve babalar çocuklarındaki bu değişimi ya fark edemez ya da fark etse bile nasıl davranacağını bilemez. Peki, çocuklarda erken ergenlik nedir? Erken ergenliğin belirtileri nelerdir? Çocuğunuzla erken ergenlik hakkında nasıl konuşmalısınız? İşte erken ergenlik ile ilgili bilmeniz gerekenler…
Genellikle 8 yaşından önce kız çocukları ve 9 yaşından önce erkek çocuklarının cinsel özelliklerinin gelişmeye başladığı dönem erken ergenlik olarak adlandırılır. Çocuğunuzun erken başlangıçlı ergenlik yaşadığından şüpheleniyorsanız, bu durumu nasıl tanımlayacağınızı ve ne yapacağınızı öğrenmek için mutlaka doktora danışmalısınız. Ergenlik bulgularının çocuklarda görülmeye başlaması halinde vakit kaybetmeden çocuk endokrinoloğuna başvurmak gerekiyor.
Erken ergenliğin belirtileri nelerdir?
Erkekler ve kızlar için, erken ergenlik anormal derecede kemik ve kasların erken büyümesine yol açar. Vücut, akranlarına göre genellikle anormal bir gelişim gösterir.
Hem erkek hem de kızlarda erken ergenlik belirtileri şunlardır:
- Vücüdun hızlı bir şekilde büyümeye başlaması
- Kasık ve koltuk altı kıllarının uzaması
- Akne (sivilcelenme)
- Vücut kokusunun değişmeye başlaması
Kız çocuklarda erken ergenlik belirtileri ise adet kanamasının başlaması ve göğüslerin belirginleşmeye başlamasıdır. Erkek çocuklarda erken ergenlik belirtileri ise büyüyen testisler ve cinsel organ, yüz kıllarının çıkmaya başlaması, kendiliğinden ereksiyon olma ve boşalma ve kalınlaşan ses olarak ortaya çıkar.
Erken ergenlik nedenleri
Erken ergenlik kız çocuklarında daha fazla karşımıza çıkar. Kız çocuklarında erken ergenlikle karşılaşıldığında genellikle idiyopatik veya gerçek erken ergenlik denilen altında herhangi bir hastalığın yatmadığı ergenlik görülür. Erkek çocuklarda erken ergenlik daha az rastlanmakla birlikte, beyin tümörü, hipofiz kistleri gibi altta yatan daha tehlikeli hastalıkların habercisi olabilir. Erkenliği başlatan uyarı tam olarak bilinmemekle birlikte;
- Genetik ve hormonal faktörler
- Kilo fazlalığı
- Endokrin bozucular
- Elektromanyetik alan
- Evlat edinilme ve anne-baba ayrılığı gibi faktörler de ergenliği tetikleyebilir.
Hem erkek hem de kız çocukta erken ergenlik idiyopatik, yani sebebi belli olmayan nedenlere bağlı gelişebileceği gibi, beyin tümörleri ve kistleri, hidrosefali, menejit ve ensefalit sekelleri, yumurtalık tümörleri, böbrek üstü bezi hormon eksiklikleri ya da tümörleri gibi hastalıklardan da kaynaklanabilir.
Kablosuz internet bağlantısı, cep telefonu, mikrodalga fırın, saç kurutma makinesi, televizyon gibi elektromanyetik alanlar erken ergenliğe neden olur. Uzmanlar internet modeminin gece kapatılması, çocukların cep telefonuna 1 metreden fazla yaklaşmamasını öneriyor. Akıllı telefonlar daha fazla manyetik alan oluşturduğu için erken ergenliği tetikleyebilir.
Çocuğunuzla erken ergenlik hakkında nasıl konuşmalısınız?
Çocuğunuzun vücutlarında neler olup bittiği hakkında birçok soru olabilir. Sınıf arkadaşları, belki de istemeden bile olsa, zarar verici şeyler söyleyebilir. Çocuğunuzun endişelerini dinlemek ve soruları hassas ama dürüstçe cevaplamak için zaman ayırmanız önemli.
- Herkesin ergenlik döneminden farklı bir zamanda geçtiğini açıklayın. Bazı çocuklar erken başlar, bazıları ise daha sonra başlar. Yine de, tüm bu vücut değişikliklerinin bir noktada herkesin başına geleceğini vurgulayın.
- Erken başlangıçlı ergenliğin bazen erken cinsel hislere yol açtığını unutmayın. Çocuğunuzun cinsiyetle ilgili hormonların erken üretiminin getirdiği değişikliklerle ilgili merakını ve kafa karışıklığını anlayın.
- Ancak davranışlar hakkında net sınırlar belirleyin ve değerler, öncelikler ve sağlıklı seçimler hakkında açık bir diyalogu sürdürün.
- Çocuğunuza olabildiğince normal davranın ve özgüvenini arttırmak için fırsatları araştırın. Spora, sanata ve diğer etkinliklere katılımını teşvik etmek, sınıftaki başarısının farkına varmak, özgüvenine yardımcı olabilir.
- Çocuğunuzun erken ergenlikle baş etme stratejilerini öğrenmesi için bir danışmana götürmekten çekinmeyin.