Giriş
Serebral palsi çocukların beyninde oluşan hasar sebebiyle kaslarını kullanmakta güçlük çekmesidir. Hasar gören bölgeler genişledikçe hareket güçlüğü yaşanır. Ortopedik tedavi ile çocuğunuzun hareketlerini kolaylaştırmanız ise mümkün. Serebral palsi için tercih edilen ortopedik tedavileri Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ufuk Özkaya sizler için anlatıyor.
SAĞLIKLI BİR HAMİLELİK SÜRECİ GEÇİRMEK ÖNEMLİ
Günümüzde serebral palsinin nedenleri kesin olarak bulunmamıştır ancak en sık karşılaşılan sebepler hamilelik ve doğum sırasındaki etkenlerdir. Bu etkenler ise; erken doğum (prematüre), gebelik döneminde anne adayının tansiyonunun çok yükselmesi ya da düşmesi, kan uyuşmazlığı, hamilelik döneminde geçirilen enfeksiyonlar ve kanamalardır. Doğum süresinin uzaması, zor doğumlarda bebeğin yeterli oksijen alamaması, doğum sonrası iltihabi hastalıklar, kafa darbeleri ya da yüksek ateş atakları da serebral palsiye yol açabilir.
Anne adayı kendini iyi izleyerek bu sebepleri önleyebilir ve sağlıklı bir doğum süreci geçirebilir. Diğer bir yandan doğum yapılacak hastanenin yeterli imkanlarda olması da oldukça önem taşır.
HER ÇOCUKTA AYNI BELİRTİYİ GÖSTERMEZ
Serebral Palsi her çocukta aynı belirtiyi göstermez. Kimi çocuklarda etkilenen bölgedeki kaslar normal halinden daha gergin durumdayken kimi çocukta ise kaslar olması gerektiğinden fazla gevşek durumdadır. İki durumda da çocuk kaslarını istediği gibi yönetemez ve istem dışı vücut hareketleri görülür.
Bazı vakalarda ise vücudun bir tarafı ya da belli bir bölgesi etkilenebilir. Boğaz kaslarının etkilenmesi sonucu çocuklarda konuşma güçlüğü görülebilir. Beyin hasarının ağır olduğu durumlarda ise görme ve işitme kaybı ile beraber zeka geriliği sorunu ile karşılaşılabilir.
Şüphe duyulması gereken durumlar ise; çocuğun yaşıtlarına göre hareket gelişiminin geride olmasıdır. Örneğin geç yürümesi ya da emeklemesi. Kol ve bacaklarının duruşu normal halinden daha gevşek ya da gergin ise mutlaka uzman bir hekime danışılmalıdır.
ORTOPEDİK TEDAVİLER ÖNEMLİ
Serebral palsi sebebiyle olmuş beyin hasarlarını tamamıyla geri döndürmek mümkün değildir. Ancak uygulanabilecek ortopedik destek tedavileri ile çocuğun pek çok becerisini ilerletmesi mümkündür. Günümüzde kullanılan yöntemler ise; kas gevşetici ilaçlar, fizik tedavi yöntemleri, çeşitli ortezler, botoks enjeksiyonu, kas – kemikler için cerrahi işlemler ve eğitim programlarıdır. Bu tedavi yöntemleri her çocuğun ihtiyacına uygun olarak belirlenir ve çocuğun yetenek ve becerilerinin geliştirmesi hedeflenir.
Uygulanacak tedavi yöntemlerin birbirini destekler bu nedenle devamlılığı önemlidir. Kol ve bacak bölgelerine ihtiyaca göre düzenli aralıklar ile kas içi botoks uygulaması ya da alçı tedavisi ile hastalığın şiddeti azaltılır. Botoks uygulamaları devamında yaptırılacak olan fizik tedaviden daha iyi sonuç alınmasını sağlar. Aynı zamanda yapılacak olan cerrahi tedavileri kolaylaştırır.
Kasılmaları daha şiddetli yaşayan çocuklarda ise kas uzatma ve kemik düzeltme cerrahi işlemleri ile yürüme bozuklukları tedavi edilebilir. Kalça çıkıkları, omurga eğriliği problemlerinde ise modern cerrahi tedaviler tercih edilir. Bu sayede çocuğun bu bölgeleri kullanma becerisi artar.
