Giriş
Çocuk 3-8 haftada bir ateşleniyorsa dikkat!
Çocuklarda belli periyotlarla tekrarlayan ateşin altından Ailevi Akdeniz Ateşi ya da PFAPA hastalığı çıkabilir. Çocuk Romatolojisi ve Nefrolojisi Uzmanı Prof. Dr. Ruhan Düşünsel, çocukluk çağı ateşi ile ilgili merak edilen soruları yanıtlıyor.
ÇOCUKLARDA ATEŞİN EN SIK SEBEBİ NEDİR?
Grip, nezle, bademcik enfeksiyonu gibi üst solunum yolu enfeksiyonları çocukluk çağında görülen ateşin bir numaralı sebebidir. Özellikle kreş, anaokulu ya da okulun ilk yılında yaşıtlarıyla sınıflarda bir araya gelen çocuklar çok sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirir. Maalesef bu enfeksiyonların çoğunluğu virüs olmasına rağmen gereksiz yere antibiyotikle tedavi edilmeye çalışılır. Oysa her ateşli enfeksiyon antibiyotik ile tedavi edilmez. Basit laboratuvar tetkikleri ile sebep olarak bakteriyel etken saptanırsa antibiyotik tedavisi gerekir. Diğer durumlarda ateş düşürücü ve sıvı alımının sağlanması yeterlidir.
PERİYODİK ATEŞ SENDROMU NE ANLAMA GELIYOR?
Tedavide antibiyotiklerin yerinin olmadığı bir hastalık grubudur. Bu hastalıklarda ateşin en önemli özelliği belirli aralıklarla (3-8 hafta) tekrarlamasıdır. En sık periyodik ateş yapan hastalıklar şunlar: Küçük çocuklarda PFAPA hastalığı. Daha büyük çocuk ve erişkinlerde Ailevi Akdeniz Ateşi.
PFAPA HASTALIĞI NEDIR?
5 yaş altı, büyüme ve gelişmesi normal çocuklarda 3 ila 8 haftada bir gelip 3-6 gün kadar süren ateş durumudur. Ateş aniden titreme ile başlar, 38.9-41.1 dereceye yükselir. Ateşe boyunda iki taraflı bezeler, farenjit ve aftlar eşlik eder. Ateş tek doz kortizon ile düşer. Az sayıda hastada ateş 48-72 saatte tekrarladığında ikinci doz gerekebilir. Hastaların çoğunluğu 2-5 yaş arasındadır. Erkek çocuklarda daha sık görülür. 10 yaş öncesinde ataklar sona erer, nadiren erişkin olgular da vardır.
AİLEVİ AKDENİZ ATEŞİNDE NASIL BIR TABLO OLUR?
Ailevi Akdeniz Ateşi, kalıtsal bir hastalıktır. Ülkemizde en sık görülen periyodik ateş sendromudur. Her yaşta görülmesine karşın hastaların yüzde 80’i 10 yaş öncesinde tanı alır. Ateşe karın ağrısı, eklem ağrısı, göğüs ağrısı, eklem şişliği, döküntü gibi belirti ve bulgular eşlik eder. Tanısı klinik belirti ve bulguların varlığına dayanır. Kolşisinle tedavi edilebilen tek periyodik ateş sendromudur.
PERİYODIK ATEŞ HANGİ, HASTALIKLARLA KARIŞIR?
Bağ dokusu hastalıkları (lupus, sjögren sendromu gibi), Kronik enfeksiyonlar, Kanserler de periyodik, aralıklı ya da devamlı ateş yapabilir. Bu tür hastalıklarda ateşe döküntü, kas ve eklem ağrısı, halsizlik, solukluk gibi başka belirti ve bulgular eşlik eder. Bu durumlarda hasta, çocuk romatolojisi, enfeksiyon, hematoloji, onkoloji gibi uzmanlık alanlarınca değerlendirilmeli