Giriş
Domuz gribinin normal gripten farkı var mı?
Grip virüsünün genetik yapısında her yıl birtakım değişiklikler ortaya çıkar. Genetik yapısı değişen bu yeni virüsün neden olduğu hastalık, bilindik mevsimsel gripten daha ağır seyreder. Enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji ana bilim dalı üyesi Doç. Dr. Yasemin Akkoyunlu domuz gribiyle gribin arasındaki farkı açıkladı.
İlk önce Meksika’da tespit edilen H1N1 virüsü salgını kısa sürede birçok ülkede gözlemlenmiştir. Bu mutant virüsün neden olduğu tabloya “domuz gribi” denilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü bu salgını Pandemi (Kıtalar Arası Salgın) olarak tanımlamıştır. Ağustos 2010’da da sona erdiğini ilan etmiştir. Son günlerde hızla yayılan domuz gribi salgınıyla ilgili Doç. Dr. Yasemin Akkoyunlu önemli açıklamalarda bulundu.
Grip nedir?
Grip, influenza virüsünün neden olduğu solunum sistemini tutan bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Her yıl son baharda başlayıp bahar aylarında kaybolur. Kış ayları, hastalığın en sık görüldüğü mevsimdir.
Grip belirtileri nelerdir? Grip ve soğuk algınlığını nasıl ayırt edebiliriz?
Gripte, ani başlangıçlı ateş, baş ağrısı, öksürük, ishal, kas ve eklem ağrıları görülür. Burun tıkanıklığı, aksırma nezleye göre daha az görülür. Nezlede daha çok burun akıntısı, boğaz ağrısı, keyifsizlik görülür; ateş, baş ağrısı, öksürük, ishal, kas ve eklem ağrıları daha hafif görülür veya görülmez. Nezle, gribe göre daha kısa sürede ve daha hafif atlatılır.
Tüm gripler domuz gribi yani H1N1 diyebilir miyiz?
Günümüzde pratikte karşılaştığımız grip virüslerinin hepsi (H1N1 olsa dahi), mevsimsel grip olarak isimlendirilmektedir. Hastada grip tespit edildiğinde, buna domuz gribi denilmemekte, mevsimsel grip terimi kullanılmaktadır. Domuz gribi ifadesi hastalarda abartılı endişeye ve korkuya neden olmaktadır. Teknik olarak da bu ifadenin -domuz gribi- kullanımı doğru değildir.
Gribal enfeksiyonlar en çok kimlerde görülür?
Damlacık yoluyla bulaşan bir virüs olduğu için temas eden herkeste hastalık tablosu görülebilir. Gebeler, 5 yaş altı çocuklar, 65 yaş üzerindeki kişiler, bağışıklığı baskılanmış olanlar, sağlık çalışanları, diyabet, akciğer hastalığı, böbrek ve karaciğer yetmezliği gibi kronik hastalığı olanlar risk grubundadır. Bu kişilerde hastalık görülme sıklığı artar, daha ağır seyredebilir ve korunmak için aşılama önerilir.
Influenza tanısı nasıl konur?
Özellikle salgın durumunda sadece klinik bulgularla tanı konulabileceği gibi, burundan alınan sürüntü örneğinde virüsün saptanması ile de şüpheli vakalarda tanı konulabilir.
Domuz gribinden korunmak için neler yapmamız gerekir?
Gribe yakalanmamak için sağlıklı beslenme, spor, mevsime göre giyinme, el temizliği gibi kişisel önlemler alınmalıdır. Hastalığın bulaşmasını engellemek için, hastalığın ilk günlerinde evde istirahat edilmeli, oda sık sık havalandırılmalı, aksırırken, öksürürken ağız kapatılmalı, gerekirse maske kullanılmalı ve eller sık yıkanmalıdır. Hastalığın ağır komplikasyonlarının daha sık görüldüğü gebeler, bağışıklığı düşkün hastalar, kronik hastalığı olanlar ve çocuklar özellikle hastalıktan korunmada daha dikkatli olmalıdır. Aşılama korunmada önemlidir. Aşılama için bir hekime başvurarak tavsiye alınabilir.
Gribal enfeksiyonların son günlerde bu kadar artış göstermesinin nedeni nedir? Domuz gribi olarak tabir edilen H1N1 virüsü bulaşıcı mıdır?
Kış aylarında kapalı ortamlarda geçirilen zamanın artması, gribal enfeksiyonların artmasının en büyük nedenidir. Hastalık solunumla ve temas yoluyla bulaştığından, öksürürken veya hapşırırken virüs içeren çok sayıda damlacık etrafa yayılır, bu damlacıklar solunum yoluyla alındığında hastalık bulaşır. Ayrıca el ve eşyalarla, direk ve indirek temasla da virüs bulaşabilir.
Domuz gribi ölümcül sonuçlara yol açar mı?
Komplikasyon olarak, en sık solunum yolunun bakteriyel enfeksiyonlarına neden olur. Hayatı tehdit eden en sık komplikasyonu ise solunum yetmezliğidir. Solunum yetmezliğine bağlı olarak yoğun bakım ihtiyacı gelişebilir. Ağır solunum yetmezliğine bağlı ölüm görülebilir.
Domuz gribi nasıl tedavi edilir?
Tedavi; istirahat ve destek tedaviden oluşur. Ateş düşürücü ilaçlar, bol sıvı alımı, semptomları hafifletecek adaçayı-ıhlamur gibi influenza virüsüne karşı etkili bitkisel çayların tüketilmesi önerilir. Ancak risk grubundaki kişiler ve risk grubunda olmasa bile hastalığın ağır seyrederek istenmeyen durumlara yol açabileceği kişilerde antiviral dediğimiz doğrudan grip virüsüne etkili ilaçların kullanılması gerekir. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının % 98’inin nedeninin çeşitli virüsler olduğu unutulmamalı ve hemen antibiyotik arayışı içerisine girilmemelidir. Ateşli dönemin birkaç günü geçmesi ve iltihaplı balgam çıkmaya başlaması durumunda mutlaka doktora başvurmak gerekir.
Serpil Dokurel - Posta.com
