Giriş
Şubat ayında Ukrayna-Rusya savaşının başlaması, eski Japonya Başbakanı Şinzo Abe’nin suikastı, Pakistan’daki sel felaketi, İngiltere’de bir yıl içinde üç başbakanın göreve gelmesi, Kraliçe Elizabeth’in ölümü gibi birçok önemli gelişmeye sahne oldu.
DHA
Dünyada 2022 yılında birçok önemli gelişme yaşandı. Bunlar hem olumlu hem de olumsuz gelişmeler olarak hayatımızda geniş yer buldu. Bu gelişmeler arasında Rusya-Ukrayna savaşı, eski Japonya Başbakanı Abe’nin suikastı, Kraliçe Elizabeth’in ölümü, ilk kez bir Arap ülkesinde düzenlenen Dünya Kupası’nın Messi’nin ellerinde yükselmesi, NASA’nın Artemis projesi, Elon Musk’ın Twitter’ı satın alması yer aldı.
2022 SAVAŞLA BAŞLADI
Covid-19 kısıtlamalarının sona ermesiyle insanlık, 2022’ye coşkuyla merhaba dedi. Ancak Şubat ayının sonlarında Rusya, Ukrayna’yı işgal ederek tüm dünyanın gündemini değiştirdi. Sabah saatlerinde Rus askerleri ve tanklarının Ukrayna sınırını geçmesiyle başlayan savaş, hala devam ediyor. Gıda krizi, enerji krizi ve ekonomik krizlere de neden olan Ukrayna-Rusya savaşı, tüm dünyayı etkiliyor.
MUSK, TWITTER’I SATIN ALDI
Ünlü girişimci Elon Musk, Nisan ayında 44 milyar dolara Twitter’ı satın aldı. Ancak satış, Ekim ayında gerçekleşti. Musk’ın Twitter’ın başına geçmesinin ardından birçok yeni gelişme de yaşandı. ‘Mavi tik’ olarak bilinen onaylanma işaretine ilişkin ‘8 dolar’ tartışmaları alevlenirken bir kısım Musk’ın liderliğinin başarısız olduğunu düşünüyor.
Yaşanan teknolojik gelişmeler arasında NASA’nın Artemis görevi de yer aldı. 16 Kasım’da Artemis I mürettebatsız test uçuşu, Orion uzay aracının dünyaya 12 Aralık’ta dönmesiyle tamamlandı.
ŞİNZO ABE SUİKASTI
Eski Japonya Başbakanı Şinzo Abe, Nara kentinde düzenlediği bir miting sırasında ev yapımı bir silahla 8 Temmuz’da vurularak öldürüldü. Abe’nin cenazesi 27 Eylül’de düzenlendi. Abe’nin ölüm haberi tüm dünyayı şok etti.
8 Eylül’de Buckingham Sarayı, 70 yıl tahtta kalan Kraliçe Elizabet’in 96 yaşında hayatını kaybettiğini açıkladı. Elizabeth’in cenazesi, St. George Şapeli’ne defnedildi. Charles ile kral olarak Kral 3. Charles unvanını aldı.
SİYASİ GELİŞMELER
Ayrıca İngiltere siyasi krizle de çalkalandı. Boris Johnson’ın görevi bırakmasının ardından yerine gelen eski Dışişleri Bakanı Liz Truss, sadece 44 gün Başbakan olarak görev yapabildi. Truss’ın yerine ise Rishi Sunak geldi.
Brezilya’da yapılan Devlet Başkanlığı seçimlerini daha önce de devlet başkanı olarak görev yapmış olan Luiz Inacio Lula da Silva kazandı. Brezilya’da yönetim, sağ partiden sol partiye geçmiş oldu. İtalya’da yapılan seçimlerde ise Giorgia Meloni başbakan seçildi ve yönetim sağcı bir partiye geçti. Ayrıca İtalya, ilk kadın başbakanını seçmiş oldu.
PELOSİ’NİN TAYVAN ZİYARETİ VE İRAN PROTESTOLARI
2 Ağustos’ta ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi Tayvan’a resmi ziyarette bulundu. Söz konusu ziyaret, Çin ve ABD arasında gerilime neden oldu. Ziyaret, Tayvan’ı kendi parçası olarak gören Çin’in tepkisi çekti ve Tayvan adası etrafında askeri tatbikat kararı alındı. Ayrıca iki ülke arasında planlanan bir dizi resmi temas da iptal edildi.
16 Eylül’de İran’da 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin polis nezaretinde ölümüyle protestolar başladı. İran İnsan Hakları (IHRNGO) kuruluşu, protestolarda 476 kişinin öldüğünü, 100 protestocunun da idam cezasıyla karşı karşıya olduğunu duyurdu.
DÜNYA KUPASI, MESSİ’NİN ELLERİNDE YÜKSELDİ
İlk kez bir Arap ülkesinde düzenlenen 2022 Katar Dünya Kupası, Arjantinli futbolcu Lionel Messi’nin ellerinde yükseldi. Final müsabakasını penaltı atışlarıyla Fransa’ya karşı kazanan Arjantin, 1978 ve 1986 yıllarının ardından üçüncü kez Dünya Kupası şampiyonu oldu.
İKLİM KRİZİ VE DOĞAL AFETLER
2022 yılı içinde iklim krizinin etkileri de artış gösterdi. Eylül ayında ABD ve Küba’yı vuran Ian Kasırgası, 100 milyar dolar hasara neden oldu. Pakistan’da Temmuz ayında meydana gelen sel felaketi 1500 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu, 7 milyon kişi de yerinden edildi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Pakistan’da meydana gelen sel felaketine ilişkin, “Pakistan'daki sel felaketinin ölçeğinde bir iklim katliamını hiç görmedim” dedi.
Öte yandan Kasım ayında Mısır’da düzenlenen ve 12 gün süren COP27 Zirvesi, gelişmekte olan ülkeler için ‘kayıp ve hasar fonu’ anlaşmasıyla son buldu. Anlaşma, çevre kirliliğine orantısız bir şekilde etki eden zengin ve gelişmiş ülkelerin, savunmasız ve gelişmekte olan ülkelere ödeme yapmasını öngörüyor.
