Giriş
DSÖ'den aşı tepkisi: Feci bir ahlaki başarısızlık
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, yeni tip corona virüse (Kovid-19) karşı şu ana kadar yüksek gelirli en az 49 ülkede 39 milyon dozdan fazla aşı yapıldığını belirterek, yoksul ülkelere aşı tedarikinde ise "dünyanın feci bir ahlaki başarısızlığın eşiğinde" olduğu uyarısında bulundu.
DSÖ'nün 148. Yönetim Kurulu toplantısı, İsviçre'nin Cenevre kentinde video konferans yöntemiyle gerçekleştirildi. Ghebreyesus, burada yaptığı konuşmada, Kovid-19 aşılarının tüm ülkelere eşit ve adaletli dağıtılması için ülkelere küresel dayanışma çağrısında bulundu.
Kovid-19 salgınının Çin'in Vuhan kentinde patlak vermesinin ardından geçen 1 yıldan kısa bir zamanda "güvenli ve etkili" Kovid-19 aşılarının bulunmasının büyük başarı olduğunu vurgulayan Ghebreyesus, "Ama şimdi, aşıların bazılarına umut getirmesine rağmen, dünyanın zenginleri ve yoksulları arasındaki eşitsizlik duvarında başka bir tuğla haline gelme tehlikesiyle karşı karşıyayız." uyarısında bulundu.
Düşük gelirli bir ülkeye sadece 25 doz verildi
Ghebreyesus, isim vermeden bazı zengin ülkelerin aşı üreten şirketlerle ikili anlaşmalara öncelik verdiğini, bunun da 190 ülkenin katıldığı Kovid-19 Aşıları Küresel Erişim Programı'nı (COVAX) riske attığını vurguladı.
2020'de yüksek gelirli ülkelerle aşı şirketleri arasında 44, bu yıl ise en az 12 ikili anlaşma yapıldığını aktaran Ghebreyesus, şunları kaydetti:
"Şimdiye kadar en az 49 yüksek gelirli ülkede 39 milyon dozdan fazla aşı uygulandı. Düşük gelirli bir ülkeye ise sadece 25 doz verildi. 25 milyon değil, 25 bin değil, sadece 25. Açık konuşmam gerekiyor, Dünya feci bir ahlaki başarısızlığın eşiğinde. Bu başarısızlığın bedeli de dünyanın en yoksul ülkelerinde insan hayatı ve geçim kaynaklarıyla ödenecek."
DSÖ eş güdümünde yürütülen COVAX programı, potansiyel Kovid-19 aşısını geliştirmek, üretmek ve başta düşük ve orta gelirli ülkeler olmak üzere tüm ülkelere adil şekilde dağıtmayı hedefleyen küresel girişim olarak kabul ediliyor.
Virüsün hızlı yayılan türü durumu karmaşık hale getirdi
DSÖ Acil Durumlar Programı Direktörü Mike Ryan ise aşıların tek başına salgını sona erdiremeyeceğine dikkati çekti.
Dünya genelinde geçen hafta Kovid-19 nedeniyle 93 bin kişinin yaşamını yitirdiğine dikkati çeken Ryan, "virüs kaynaklı küresel ölümlerin yakında haftada 100 bini geçmesinin beklendiğini" aktardı.
Mevcut ölümlerin yüzde 47'sinin Amerika kıtasında gerçekleştiği bilgisini paylaşan Ryan, Avrupa'da ise ölümlerin hala yüksek seviyede olduğunu ifade etti.
Ryan, epidemiyolojik durumu "dinamik ve düzensiz" olarak niteleyerek, Kovid-19'un daha hızlı yayılan türünün durumu daha da karmaşık hale getirdiğini kaydetti.
AA
