Giriş
İran geneline yayılan protestolarla başı dertte olan Tahran yönetimi interneti kesti. ABD, yaptırımları gevşeterek İran halkına uydu tabanlı internet sağlamanın önünü açtı.
İran’ın başkenti Tahran’da 13 Eylül’de ahlak polisi tarafından başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alınan 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin 16 Eylül’de ölmesiyle başlayan protestolar dün de devam etti. İran devlet televizyonu, gösterilerde 35 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, huzuru bozanlarla başa çıkılması gerektiğini dile getirerek eylemlere müdahalelerin sertleşeceği sinyali verdi.
YAPTIRIMLAR ESNEDİ
Protestoların yayılmasını engellemek için interneti kesen Tahran’a ise ABD’den kötü haber geldi. ABD Hazine Bakanlığı, yaptırımlara rağmen İranlılara sunulan internet hizmetlerinin genişletilmesine izin veren bir lisans düzenlemesi yaptı. ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, “Cesur İranlılar Mahsa Amini’nin ölümünü protesto etmek için sokaklara çıkarken, ücretsiz bilgi akışına desteğimiz artacak” dedi.
MUSK DÜĞMEYE BASTI
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de İranlılara internet özgürlüğü ve bağımsız bilgi akışı sağlamak için harekete geçildiğini dile getirdi ve Tahran’ın sansür uygulamaları ile mücadele edileceğini kaydetti. Bu mesajların ardından internet olmayan yerlere uydu ağı aracılığıyla internet erişimi götürmek için çalışan ve Starlink sistemini geliştiren SpaceX’in CEO’su Elon Musk; “Starlink sistemi aktif hale getiriliyor” mesajını paylaştı.
KUYRUKLU ‘UYDU’ YILDIZI
Elon Musk’ın sahibi olduğu ABD’li SpaceX şirketinin projesi Starlink; teknolojik altyapının zayıf olduğu veya hiç bulunmadığı yerlere internet götürmek için geliştirilmiş bir uydu ağı. Gökyüzüne bakanların kimi zaman ‘kuyruklu yıldız’ sandıkları Starlink binlerce küçük uydunun Dünya’nın yörüngesine yerleştirilmesi sayesinde, karasal altyapıya bağımlı kalınmadan cep telefonları ile internete bağlanmaya olanak tanıyor.
