Koronavirüs aşısında kullanılan teknoloji kanser ve HIV'e de çare olacak

Amerikan CNN televizyonu, koronavirüs aşısıyla gündeme gelen mRNA teknolojisinin, gelecekte derman olacağı hastalıklar ve kullanım alanlarına ilişkin kapsamlı bir haber hazırladı. mRNA aşılarının yakın gelecekte, kanser başta olmak üzere, otoimmün hastalıkları ve genetik tedavilerde kullanılacağı belirtiliyor.

Bilim insanları geleneksel aşı yöntemlerinden farklı olan mRNA teknolojisi üzerinde uzun bir süredir farklı hastalıkların tedavisi için çalışmalar yürütüyordu. Ancak COVID-19 pandemisi ortaya çıkınca, bu teknoloji ilk kez koronavirüse karşı hızlıca uyarlandı ve büyük başarılar elde edildi. mRNA, ya da uzun adıyla “mesajcı RNA” (ribonükleik asit), DNA’dan üretilen bir biyomolekül olarak biliniyor. mRNA aşılarında geleneksel aşılardan farklı olarak zayıflatılmış patojen yerine vücuda virüsün bir proteininin mRNA’sı veriliyor. Böylece bağışıklık sisteminin virüs olmadan harekete geçmesi ve virüse karşı antikor üretmesi hedefleniyor. Bu alanda da başarılı örnekler mevcut.

BioNTech’in kurucuları Prof. Dr. Uğur Şahin ve eşi Dr. Özlem Türeci, bir süredir mRNA teknolojisi üzerinde çalışıyor.

mRNA aşısının temelleri 1990’lı yıllarda, Macar asıllı bilim insanı Katalin Kariko’nun Pensilvanya Üniversitesi’ndeki gen çalışmaları ile atıldı. Kariko bu fikrine o dönem çok destek bulamasa da, son 15 yıldır aynı üniversitede salgın hastalıklar uzmanı olan Dr. Drew Weissman ile ortak aşı çalışmaları yürüttü. CNN’e konuşan Dr. Weissman, mRNA aşılarının üretilmesinde virüse dahi ihtiyaç duyulmamasını, bu alanda ‘devrimsel’ olarak nitelendiriyor. Bu bağlamda, Çin’in COVID-19 olarak bilinen SARS-COV-2 virüsünün genetik şifrelerini yayınlamasının hemen ardından, mRNA aşılarının denemelerine derhal başlandığına dikkat çekiyor.

%90 ETKİLİ

mRNA teknolojisiyle üretilen Moderna ile BioNTech firmalarının COVID-19 aşıları, virüse karşı yüzde 90’ın üzerinde etkinlik gösteriyor.