Çocuk istihdam oranında erkekler önde

Sevim BÜYÜKTAŞ DEMİR / sevim.demir@posta.com.tr

Okulu iş için bırakıyorlar

Eğitim Reformu Girişimi’nin (ERG) Eğitim İzleme Raporu 2019’un ‘Öğrenciler ve Eğitime Erişim’ başlıklı raporu, çarpıcı sonuçlar ortaya koydu.

Rapora göre 2018’de 15-17 yaş çocuk istihdam oranı yüzde 18.2. 15-17 yaş kız çocuklarda istihdam oranı yüzde 10.2 iken, erkek çocuklarda yüzde 25.7. Erkeklerin ve kızların eğitimden erken ayrılma nedenleri arasında farklar olduğunu vurgulayan ERG Eğitim Gözlemevi Koordinatörü Burcu Meltem Arık, bunun nedenlerini şöyle açıkladı: “Kızlar aile ile ilgili nedenlerle okuldan ayrılırken, erkekler için bu neden daha çok çalışma. 15-17 yaş çocuk istihdam oranı erkeklerde daha fazla, kızlar ise bakım ve hane içi emek faaliyetlerine erkeklerden daha fazla katılıyor.”

Net okullaşma oranı yüzde 90

Raporda öne çıkan diğer bulgular ise şöyle: 12 yıl zorunlu eğitimde net okullaşma oranı yüzde 90. Okul öncesi kademesinde eğitime erişimde son 3 yılda 5 yaş için net okullaşmada çok ciddi artış var. İlkokul çağındaki çocukların ise yüzde 1.7’si eğitim dışında.

Ortaöğretim kademesinde net okullaşma oranı eğitim 12 yıl zorunlu olmasına ve açık öğretim de net okullaşmaya dahil olmasına rağmen yüzde 84.2. Ortaöğretimde net okullaşmada kız ve erkekler açısından bölgesel farklar var. Bölgeler ayrımında net okullaşma oranına bakıldığında ülke genelinde 0.6 yüzde puan olan farkı Güneydoğu Anadolu’da 3.7.

Özel öğrenci sayısında artış

Rapora göre, özel eğitim hizmetlerinden yararlanan toplam çocuk sayısı 2018-19’da önceki yıla göre yüzde 12.8 artarak 398 bin 867 oldu. Öğrenci sayısı en çok okul öncesinde artış gösterdi. Yüzde 28.5 artış gösteren okul öncesinde 4 bin 771 özel öğrenci eğitim alıyor.

Özel eğitimde okul öncesi kademesindeki öğrenci sayısı toplam özel eğitim öğrencilerinin yüzde 1.2’sini oluşturuyor. 2017-18’de bu oran yüzde 1.1’di. Ortaokul düzeyinde özel eğitim hizmetlerinden yararlanan öğrenci sayısı okul öncesinin yaklaşık 35, ortaöğretimin yaklaşık 2 katı. Tüm kademeler içinde özel eğitim hizmetlerinden yararlanan oğlan öğrenci sayısı kız öğrenci sayısının yaklaşık 2 katı.

Sayılarla eğitime erişim

✔2018-19 eğitim-öğretim yılında Türkiye genelinde okul öncesinde net okullaşma oranları 3-5 yaş için yüzde 39.1, 4-5 yaş için yüzde 50.8, 5 yaş için yüzde 68.3.

✔ Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı 4-6 yaş kurslar, belediyelerce ve derneklerce açılan kreşleri kapsayan toplum temelli kurumların sayısı son üç yılda hızla artarak 2018-19’da 2 bin 560 oldu.

✔ İlkokulda net okullaşma oranı kızlar için yüzde 92.1 erkekler için ise yüzde 91.8.

✔ İlkokulda net okullaşmanın en yüksek olduğu iller Şanlıurfa (yüzde 94.3), Diyarbakır (yüzde 94.2) ve Ağrı (yüzde 94.1), en düşük olduğu iller ise Gümüşhane (yüzde 67.8), Çankırı (yüzde 76.3) ve Tokat (yüzde 85.4).

✔ Ortaöğretim çağındaki kızların yüzde 4.3’ünün erkeklerin ise yüzde 5.5’inin açıköğretimde olduğu görülüyor.

✔ Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü’nün (HBÖGM) yayımladığı verilere göre, Eylül 2019 itibarıyla Türkiye’de 1 milyon 082 bin 172 eğitim çağında Suriyeli çocuk bulunuyor.

✔ Okullaşan geçici koruma altındaki çocukların yüzde 50.7’si erkek, yüzde 49.3’ü kız.